‘Boerenmarkten aan rand grote steden’

@ Jopie. Zo bot wil ik het niet stellen. Ik heb juist bewondering voor tuinders die doen wat jij doet. Ik pretendeer niet dat ik het beter weet. Maar je zal het vast wel met me eens zijn dat het geen oplossing is van een veel groter probleem: schaalvergroting. Soms wordt ook wel eens vergeten dat het meeste product van mega-bedrijven niet in Nederland blijft, maar ver daarbuiten zijn weg moet vinden. En gelukkig is het tuindersspectrum heel breed, van kilo-knallers tot smaakspecialisten, van monoculturisten tot multiculturisten.

Folklore en seizoensuitspatting vind ik niet verkeerd. Het kan, moet een brug slaan tussen boeren, burgers en buitenlui. Dat is -naar mijn bescheiden mening- steeds meer nodig. Ik woon in een stad en mijn buren zijn bang voor kippen. Ze kunnen geen onkruid van cultuurplanten onderscheiden. Denken dat tuinen uitsluitend rozen bevatten, inplaats van kruiden, krootjes, hommels en egels. Spuiten per ongeluk hun rozen dood met Roundup, omdat ze zich vergist hebben met een meeldauwmiddel. Meer dan ooit is nodig dat het contact wordt hersteld.

Helaas komen er ook veel tuinders op mijn pad die hun schouders ophalen om mensen zoals jij. Die het allemaal best vinden als een collega zich uit de sloffen loopt voor smaakproducten die meestal ook minder kilo's produceren en hun eigen weg zoeken om ze af te zetten. Vervolgens draaien ze zich om en gaan toch weer voor risicoloze rassen die lang houdbaar zijn of veel kilo's opbrengen.

Ik dwaal af. De markt, daar ging het hier om. Jopie, hoe zie jij dit onderwerp? Waar liggen de kansen, inplaats van de bezwaren die ik hier opgeroepen heb?

Met knikkende knieën waag ik mij in deze discussie: als tuinder, die zelf met zijn groente op de markt gaat staan, terwijl hij eigenlijk zijn bedrijf zou moeten runnen. Die zo romantisch / inefficiënt is dat hij een flink assortiment groente verbouwd en dat ook nog eens biologisch doet. Folklore en seizoensuitspatting? Heb je enig idee wat een boer verdient met 25 hectare ijsbergsla, die voor 12 eurocenten per stuk naar de veiling brengt?

De laatste tijd nog efficiënte paprikatelers in het nieuws gehoord die moeten concurreren met paprika's van 18 eurocent per kilo uit Almeria? We zullen niet met zijn allen naar boerenmarkten aan de rand van de stad gaan, alleen al omdat er nog weinig steden in Nederland zijn met tuinders in de omgeving, maar het kan voor een heel stel ondernemers een veel verstandiger keuze zijn, dan doorgaan in het haasje over van schaalvergroting en specialisatie. Als er toch in Nederland 100 tuinders zijn, die dit wel leuk vinden en er wat aan verdienen, geef ze de ruimte. En .... soms is op een markt staan nog leuker dan in je schuur 300 ton knolselderie te sorteren!

En Guillaume, het lijkt me leuk je eens op ons bedrijf te ontvangen. Ik ben zelf geboren en getogen Zeeuw en ga er morgen weer op bezoek, maar het kan nooit kwaad om je blik iets te verruimen en een boer te leren kennen die naast juun ook wat anders teelt.

Boerenmarkten zie ik meer als folklore en seizoensuitspattingen. Mooie plaatsen om je product onder de aandacht te brengen van nieuwe consumenten. voordat ik Guillaume's reactie las speelde het woord 'romantiek' al door mijn hoofd. Bovendien zijn niet alle tuinders even communicatief. Ze zijn goed in telen en ondernemen. Het is maar voor een enkeling weggelegd om marktkoopman te zijn.

In de tijd dat tuinders uitsluitend naar de veiling reden heb ik nogal eens een marktbezoek gebracht in het buitenland. Daar viel telkens op dat een beetje tuinder meer op de markt stond dan op zijn tuin was. Met alle gevolgen van dien. De Nederlandse tuinders prijsden zich rijk met hun veilingsysteem, omdat ze ook wel inzagen dat hun collega's in omliggende landen niet vooruit kwamen, omdat ze constant bezig waren handel heen en weer te slepen. Inderdaad, over het algemeen bleven het keutertuinders.

Stel dat je boerenmarkten zou instellen, dan wil je uiteraard het regionale product aan de man/vrouw brengen. Dan zou je dus in het Westland alleen tomaten en paprika's kunnen kopen, in Brabant aardbeien, in Limburg asperges en champignons. Dan meer spreiding van producten? Ik denk niet dat het werkt. Het sterke punt aan tuinbouwcentra is juist de centrumfunctie. Veel tuinders met dezelfde teelten dicht bij elkaar, zodat ze gezamenlijk kunnen inkopen, kennis delen en transport bundelen.

ik denk dus dat die tuinder niet op de markt moet gaan staan. Er is toch een netwerk nodig om producten te verdelen en mensen die daadwerkelijk de verkoop doen. Dat die tuinder op gezette tijden zijn neus laat zien kan helemaal geen kwaad. Sorry, die tuinder moet gewoon zijn bedrijf runnen. Daar is hij/zij goed in.

*grijns om reactie van Guillaume* Geen idee of dit iets is, wel gevoel dat het iets zou kunnen zijn: <a href="http://www.youtube.com/watch?v=kCEL5_0EgOM" target="_blank">inleiding naar foodclick</a> (B)

Mon Dieu ! "Ze willen kunnen praten met boeren"
Dan staan ze dichter bij de kilo juun, die ze kopen. Jammer dat de juun niet kan praten....

Ik begrijp er niets van. Boerenmarkten aan de rand van de stad. De boeren met echte problemen zijn meestal grootschalig bezig met een beperkte teelt- of productengamma. Gaan ze overtollig melkvee verkopen op die markt ? Of aardappelen en uien dumpen op die markten… ?
Ik ken niet één boer die zelf het gamma op dat fotootje boven teelt. Of het is een alternatief eco-boertje dat wat in de marge rommelt. Veel te arbeidsintensief !
Ik zou wel eens willen weten, wat voor boeren en tuinders daar moet gaan leveren op dat soort markten.
Worden dat echt ANDERE (???) bronnen dan die de groentemarktkramen nu al bieden. Regionaal ? Regionale aardbeien en uien ? Of soort imitatie van ‘les halles’ zoals je in veel Franse steden ziet ? Maar daar staan echt geen boeren, hoor !

De Nederlandse landbouw/veeteelt valt qua grootschaligheid in het niet, bij wat je in harde landbouwsector in Frankrijk vindt. Toch vind je in Frankrijk overal kleinschalige regionale marktjes met groenten, en het is prachtig en kleurrijk, maar significant voor een vorm van armoede. De kleine keuterboertjes die hun vrouw een hele dag in de brandende zon zetten om een wat strengen ‘regionale’ knoflook te verkopen en wat ‘regionale’ eieren en een paar regionale konijnen, doen dat NIET UIT WEELDE…

Hier op Foodlog, en blijkbaar bij LNV, lopen een aantal neo-romantici rond, die streven –godbetere het – naar een soort ‘Inland Fair Trade’ voor Nederlandse boertjes. Faire prijzen dankzij een korter handelstraject. Als nondeju een Zeeuws-Vlaamse boer zijn regionale overschot aan juun kwijt wil op zo’n markt, dan steekt er geen kraam meer boven de regionale juun uit !

Wees nu eens eerlijk, en maak eens duidelijk uit wat soort bronnen en van wie dat soort producten in zo’n kraampje moeten komen. Dan snap ik het.
Er is hier geen enkele boer, die met zo’n kraampje gaat staan. Daar heeft hij niet eens tijd voor.

Ik wens adviesbureau Blonk Milieu Advies, innovatiebureau Transforum, de Vrije Universiteit, Erasmus Universiteit en Wageningen Universiteit veel succes met de subsidie (!) die hoogstwaarschijnlijk ze voor hun project van een of andere LNV-dame op mogen strijken. Geld zat dat LNV; als het maar ludiek is, want dan noemen we het gewoon innovatie.

ps.
Net terug van 2 dagen Frankrijk (Nord/Pas de Calais): zie hier en hier , en vraag je af of dat nu ideaal is… Ja ! Voor toeristen !
En mutsen, die graag met de boerin willen praten...