Meer dan de helft van de ruim 52.000 Nederlandse landbouwbedrijven heeft een 55-plusser aan het hoofd. 59% van die 27.000 bedrijven heeft geen opvolger. Dat bericht het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van de Landbouwtelling 2020.

De bedrijfsgrootte speelt een grote rol bij het beschikbaar zijn van een opvolger. Vooral op de kleine (29%) en zeer kleine bedrijven (18%) staan zoons en dochters niet te springen om het bedrijf over te nemen. Bij middelgrote en grote bedrijven ligt het aantal bedrijven met opvolger op respectievelijk 49% en 70%.

In Friesland en Flevoland weten 6 op de 10 boeren wie hun bedrijf in de toekomst over gaat nemen. In Limburg zijn dat er maar 4.

Dat 82% van de 19.000 kleinste bedrijven - 'keuterboeren' - geen opvolgers heeft, is een landschappelijk vraagstuk. De totale landbouwproductie zal er niet door veranderen zegt CBS-landbouweconoom Cor Pierik in de Volkskrant, want daar maken ze maar 2,5% van uit. "Maar die kleine gezinsbedrijven spelen wel een cruciale rol in de aankleding en het onderhoud van het landschap. Als daar duizenden van wegvallen, zal dit het karakter van het platteland beïnvloeden."

Niet alleen de grootte, maar ook het soort bedrijf maakt uit. Bijna twee derde van de 55-plus-melkveehouders heeft een opvolger in het vizier. Ook geiten-, pluimvee- en vleeskalverhouders komen boven het gemiddelde (41%) uit. Varkenshouders blijven daar met 40% net onder. Het animo om bedrijfsopvolger te worden is opvallend laag in de voor de Nederlandse export belangrijke en veelal grote glasgroente- en snijbloembedrijven, maar het allerlaagst (19%) bij schapenboeren.

De redenen voor het lage animo om het boerenbedrijf over te nemen zijn divers. Weinig inkomensperspectief, opzien tegen de vele overheidsregels en te kampen hebben met "de maatschappelijke weerstand die komt kijken bij het boerenwerk." Maar ook de toenemende kapitaalintensiviteit en het hogere opleidingsniveau van boerenkinderen, maakt dat zij voor werk tegenwoordig verder kijken dan het boerenerf.
CBS - Geen bedrijfsopvolger voor meer dan 16 duizend boerderijen
  • Deel
Druk af