2 min
Een boer bij wie ik als kind vaak kwam, zei altijd; ‘jochie, het maakt niet uit wat je verdient, als er maar een klein beetje ruimte zit tussen wat erin komt en wat eruit gaat. Dan maakt het niet uit of het om €10.000 of €1 miljoen gaat. In de kern komt het daar vaak op neer. Wie zijn kostprijs beheerst en wat overhoudt, kan prima leven.
Wie als ondernemer naar de agrarische sector kijkt, ziet dat het langjarig gemiddelde boereninkomen in een aantal sectoren redelijk is. Er wordt zogezegd ‘goed geboerd’. Denk aan de glastuinbouw, bollenteelt, boomkwekerij, kalverhouderij (tot voor kort) en geitenhouderij, en zo is meer te noemen. In de melkveehouderij en varkenshouderij (behoudens een enkel goed jaar) is het inkomen al jaren op rij onder de maat. Maar wij boeren zijn ook meesters in het vermijden van belasting door ons inkomen laag te houden. Liever dan geld 'weggeven' aan de belasting, doen we nog altijd liever een minder nodige investering en stoppen we geld in de fiscale oudedagsreserve of een andere creatieve oplossing. Toch?
Nog een kijkje in de spiegel. Ondanks hun lage inkomens zagen juist melkveehouders hun vermogenspositie sterk stijgen. Door gestegen grondprijzen, waarde van rechten (deels of geheel gratis verkregen, zoals fosfaat en stikstof) en de gestegen waarde van onroerend goed ligt de balanswaarde van een gemiddeld landbouwbedrijf al snel boven de €3,5 miljoen. Ja, zeggen wij als boeren dan, maar onze rekening is leeg; van vermogen (een weiland of fosfaatrecht) kun je niet eten.
Dat zei die Amsterdamse yup met drie huizen en twee dure auto’s laatst ook tegen me.
Omdat we 7 dagen per week in touw zijn, vind ik het trouwens terecht dat ons inkomen ook op deze manier indirect wordt aangevuld.
De burger heeft vaak een totaal ander beeld van ‘landschap’ en noemt onze weilanden ‘grasfalt’. Maar ik dwaal af. Wat ik bedoel te zeggen is; laten we er niet te zeer vanuit gaan dat de Nederlandse burger ‘moet’ vinden dat wij ‘Nederlandse boeren’ belangrijk zijn of een betere beloning ‘verdienen’.
Die beloning zullen we zelf moeten verdienen in de veranderde maatschappij. We hebben de waarde van onze bijdrage daaraan reeds te lang verspeeld. Dat blijkt uit vele rapporten, opinie-bijdragen en het veranderende politieke speelveld. Dan heb ik het nog niet over het verschil tussen de verwachting die de ‘burger’ van ons boeren heeft en de keuzes die diezelfde burger als ‘consument’ in de supermarkt maakt. Trouwens, net als andere consumenten kiezen ook boeren in de supermarkt maar al te vaak voor producten met de laagste prijs, ook al hebben we het hoogste woord over te lage prijzen voor de boeren. En dat is niet omdat we het niet kunnen betalen, maar vooral omdat we willen dat een ander het voor ons over moet hebben. Of we verwachten dat in onze supermarkt Nederlandse producten liggen, terwijl we óók verwachten dat in Duitse en Franse supermarkten ónze producten liggen. Toch?
In Weet waar je kassa staat schreef ik over de geringe invloed die ik als boer heb op de prijs die ik krijg en hoe zich dat ontwikkeld heeft.
Hoe kan onze kassa dan worden gevuld, en hoe komen we tot een toekomstgerichte vitale boerenstand? Daarover de volgende keer meer. Voorlopig ben ik weer benieuwd naar jullie reacties.
Dit artikel afdrukken
Nog een kijkje in de spiegel. Ondanks hun lage inkomens zagen juist melkveehouders hun vermogenspositie sterk stijgen. Door gestegen grondprijzen, waarde van rechten (deels of geheel gratis verkregen, zoals fosfaat en stikstof) en de gestegen waarde van onroerend goed ligt de balanswaarde van een gemiddeld landbouwbedrijf al snel boven de €3,5 miljoen. Ja, zeggen wij als boeren dan, maar onze rekening is leeg; van vermogen (een weiland of fosfaatrecht) kun je niet eten.
Dat zei die Amsterdamse yup met drie huizen en twee dure auto’s laatst ook tegen me.
Omdat we 7 dagen per week in touw zijn, vind ik het trouwens terecht dat ons inkomen ook op deze manier indirect wordt aangevuld.
Trouwens, net als andere consumenten kiezen ook boeren in de supermarkt maar al te vaak voor producten met de laagste prijsBegrijp je wat ik bedoel? Voor Jan-met-de-pet en vele anderen zijn boeren gewoon rijke lui die ook nog eens subsidie krijgen. "Ja, maar we zijn belangrijk als onderhouder van het landschap", zeggen wij dan. "Is een stuk maïs of bietenland dat meer dan de helft van het jaar braak ligt 'landschap’?" vroeg laatst m’n buurman die hier uit de stad is komen wonen
De burger heeft vaak een totaal ander beeld van ‘landschap’ en noemt onze weilanden ‘grasfalt’. Maar ik dwaal af. Wat ik bedoel te zeggen is; laten we er niet te zeer vanuit gaan dat de Nederlandse burger ‘moet’ vinden dat wij ‘Nederlandse boeren’ belangrijk zijn of een betere beloning ‘verdienen’.
Die beloning zullen we zelf moeten verdienen in de veranderde maatschappij. We hebben de waarde van onze bijdrage daaraan reeds te lang verspeeld. Dat blijkt uit vele rapporten, opinie-bijdragen en het veranderende politieke speelveld. Dan heb ik het nog niet over het verschil tussen de verwachting die de ‘burger’ van ons boeren heeft en de keuzes die diezelfde burger als ‘consument’ in de supermarkt maakt. Trouwens, net als andere consumenten kiezen ook boeren in de supermarkt maar al te vaak voor producten met de laagste prijs, ook al hebben we het hoogste woord over te lage prijzen voor de boeren. En dat is niet omdat we het niet kunnen betalen, maar vooral omdat we willen dat een ander het voor ons over moet hebben. Of we verwachten dat in onze supermarkt Nederlandse producten liggen, terwijl we óók verwachten dat in Duitse en Franse supermarkten ónze producten liggen. Toch?
In Weet waar je kassa staat schreef ik over de geringe invloed die ik als boer heb op de prijs die ik krijg en hoe zich dat ontwikkeld heeft.
Hoe kan onze kassa dan worden gevuld, en hoe komen we tot een toekomstgerichte vitale boerenstand? Daarover de volgende keer meer. Voorlopig ben ik weer benieuwd naar jullie reacties.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 29 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 29 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Arnold #4 , ik denk dat de situatie die ik schets veel dichter bij ligt van wat de burger, politiek en niet te vergeten de consument, wenst dan dat jij denkt.
Iedereen wil zo veel mogelijk voor zijn zuur verdiende euro hebben. Zelfs degenen die ontelbare euro's hebben. Dus kunnen we zo langzamerhand met dit argument stoppen. Als je binnen deze werkelijkheid niet kan werken, ga iets anders doen.
Hoi Arnold dit is niet wat ik wil dit is wat de burgers willen. Ze willen aan de ene kant goedkoop maar willen er niet de gevolgen in de achtertuin van hebben.
Kees jij trapt ook in de val en kijkt alleen naar economische waarden, dat is er op tegen.
Hoe staat het met ecologische waarden, sociale waarden en de gezondheidswaarden in het algemeen en onze gezondheid in het bijzonder als we alleen focussen op economie?
Wat ik nu niet begrijp is dat alle bedrijven in de wereld groter worden zoals supermarkten autofabrikanten zelfs coöperaties en zo voort . Daar is niemand tegen omdát het kosten bespaard is maar als de boeren grotere bedrijven worden staat heel de wereld op de achterste benen en zegt dat dat niet mag .