De Nederlandse boeren en tuinders (m/v) kunnen en willen van betekenis zijn. Behalve als producent van voedsel, willen ze ook gezien worden als leverancier van meer biodiversiteit, een hersteld landschap en oplossingen voor het klimaat-, water- en stikstofvraagstuk. Om deze koers te versnellen roepen wij de twee verantwoordelijke ministers Staghouwer en Van der Wal én de Tweede Kamer op om boeren perspectief te bieden voor de lange termijn en hen vertrouwen en ruimte te geven voor een eigen transitie.

Van 'goede wil' naar 'het goede doen'
De meeste boeren en tuinders staan open voor het invullen van de maatschappelijke opgaven die deze tijd van hen vraagt, ook als die hun erf, stal, akker of kas raken. Dat zien we al langer in de afnemende milieubelasting vanuit de landbouw naar lucht, bodem en water. We zien een groeiende groep agrarische ondernemers die kiezen voor ecologische, natuurinclusieve of biologische landbouw. Veel boeren groeien in hun aandacht voor bodem, natuur, landschap en dierenwelzijn. Ook nu de klimaataanpak zo urgent is en de stikstofperikelen en biodiversiteitscrisis alle aandacht verdienen, zijn wij als boeren en tuinders van goede wil. Sterker nog: wij willen ons vak zo aantrekkelijk maken dat ook nieuwe boeren en boerinnen toetreden. Maar om van die ‘goede wil’ te gaan naar ‘het goede doen’, is naast onze eigen inzet ook meerjarig stimulerend perspectief nodig, gecombineerd met aandacht voor de mens achter de boer. En die ontbreken in het huidige debat.

Boerenperspectief wil boeren en boerinnen ‘een veilige tussenruimte’ bieden om hun afwegingen te maken; om los te komen van oude patronen en een nieuwe weg te zoeken. Met vallen en opstaan
Aanmoedigen in plaats van ontmoedigen
Hier is – namens alle Nederlanders – nu de overheid aan zet. Helaas laat de hoofdlijnennotitie van minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) het op dit punt ernstig afweten. De transitie zoals daar verwoord gaat vooral over beperkingen en over processen. Het wachten is nu op de ‘perspectiefbrief’ van LNV-minister Staghouwer. Daarover is nog weinig bekend. We hopen van harte dat dit geen afstandelijke Haagse brief wordt maar een verhaal met spirit en met écht perspectief voor boeren die willen: concreet, ambitieus en realistisch tegelijk. Met veel ruimte en prikkels voor ondernemerschap en creativiteit. Wij willen een overheid die aanmoedigt in plaats van ontmoedigt.

Bied boer een reis
Naast een uitdagend perspectief moeten agrarische ondernemers ook worden verleid en ondersteund bij het maken van hun vaak ingrijpende keuzes. Veel boeren willen best anders werken, mits ze de persoonlijke reis daar naartoe zelf mogen maken. Ze zijn daarin niet anders dan andere mensen die voor ingrijpende keuzes staan. Wie wil nou wel gedwongen of miskend worden voor de eigen energie en talenten? Niemand toch?

Om boeren maximaal in hun kracht te zetten is het initiatief ‘Boerenperspectief’ ontstaan. Boerenperspectief wil boeren en boerinnen ‘een veilige tussenruimte’ bieden om hun afwegingen te maken; om los te komen van oude patronen en een nieuwe weg te zoeken. Met vallen en opstaan. Boer voor boer. Een weg waarvan de politiek en de samenleving zeggen: ‘wij hebben jullie nodig om oplossingen te bieden voor vraagstukken als klimaatverandering, biodiversiteit, luchtkwaliteit etc. En wij geven jullie daarvoor het vertrouwen, de kaders en de middelen om die weg te gaan’. Boerenperspectief is ontstaan vanuit Boerenraad, De Plaatsen, Wij.land, BoerenNatuur en Transitiecoalitie Voedsel. Inmiddels wordt met een bredere groep van regionale en landelijke partners gewerkt aan een breed gedragen plan voor die begeleiding en ondersteuning. Voortbouwend op bottom-up-initiatieven die al actief zijn en die van boeren het vertrouwen genieten.

Zonder écht perspectief en zonder begeleiding op maat blijven we hangen in praten, procedures, polarisatie en actievoeren
Er is haast
Zonder écht perspectief en zonder begeleiding op maat blijven we hangen in praten, procedures, polarisatie en actievoeren. Daarom doen we een krachtig appèl op de ministers Staghouwer (LNV) en Van der Wal (Natuur en Stikstof) en op de Tweede Kamer. We roepen hen op te investeren in een langetermijnperspectief voor boeren en in een ondersteunings- en ontwikkelprogramma waarin de boer als mens centraal staat. Gun elke boer daarbij zijn of haar eigen richting en keuzes, natuurlijk altijd binnen de grenzen die klimaat, natuur en samenleving daarvoor in toenemende mate stellen. Alleen zo komen we van goede wil naar het goede doen.

Oproep ondersteunen?
Klik hier om de oproep te ondertekenen. Deze oproep wordt ondersteund door een aantal met de landbouw nauw verwante personen en organisaties zoals: Sjaak van der Tak (LTO Nederland), Willem Lageweg (Transitiecoalitie Voedsel), Paul ter Haar (Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek), Rosa Vendel (Wij.land), Gerda van Eck (Agro agenda Noord Nederland), Ilse Geijzendorffer (Louis Bolk Instituut), Edo Dijkman (Centrum voor Landbouw en Milieu), Marieke Kok (KnowWhy), Hans de Haan (Ketensief), Fransjan de Waard (regeneratieve landbouw), IJsbrand Snoeij (gebiedsprocessen) en Rochus Kingmans.


Boeren en boerinnen die oproep ondertekenen


Vanuit de actiegroep Agractie van Bart Kemp (de motor achter het grote boerenprotest op 1 oktober 2019 op het Haagse Malieveld) klinkt andere taal. Kemp reageert op de berichten in de media dat de Gelderse Vallei zal worden geschoond van boeren; een plan dat vorig jaar tot opschudding leidde, komt nu volgens hem toch tot uitvoering. Het gebied behoort tot de plekken waar de emissie van ammoniakstikstofverbingen met 70 tot 80% moeten worden gereduceerd. Dat kan alleen worden gerealiseerd door de uitkoop van boeren. Kemp roept opnieuw op tot harde actie in een vanmorgen verschenen vlog.



Op zijn 'beste-mensen-hou-de-trekkers-klaar'-manier zei FDF-leider Mark van den Oever dat de strijders van de trekkergroepen zich gereed moeten houden voor mobilisatie tegen Haagse besluiten.



Dit artikel afdrukken