1 min
“De boer blijft de klos door de concurrentie tussen de retailers en al die andere schakels in de keten.” Dat zegt oud-Amro en Rabobankier én mede-oprichter en eerste directeur van Triodosbank Bart Jan Krouwel in gesprek met Dick Veerman.
Bart Jan Krouwel is medeoprichter en destijds eerste directeur van de Triodos Bank. In 1996 werd hij op verzoek van Herman Wijffels benoemd als Directeur Duurzaamheid & Maatschappelijke Innovatie van Rabobank Nederland. In 2002 is hij uitgeroepen tot Milieuprofessional van het Jaar. Voor Krouwel is er maar één vorm van landbouw: de biologische. Dick Veerman spreekt met hem over de knelpunten die hij ziet in de strijd op weg naar een duurzamere wereld.
De keten van boer tot kassa moet beter geïntegreerd worden om vraaggericht te kunnen produceren, volgens Krouwel.
Krouwel voorziet dat een aantal partijen daarbij dwars kunnen liggen. Bijvoorbeeld de Autoriteit Consument & Markt (ACM) die als mededingingsautoriteit prijsafspraken verbied, terwijl Krouwel juist daarin de oplossing ziet. Het is volgens hem een probleem dat enerzijds de overheid verduurzaming in de agrarische sector omarmt, terwijl aan de andere kant daarbij beperkende maatregelen oplegt.
De oplossing is volgens Krouwel: biedt minder keuze in de schappen en maak goede onderlinge prijsafspraken. “De boer blijft door de concurrentie tussen de retailers en al die andere schakels in de keten nog steeds de klos!" als dat niet gebeurt, zegt Krouwel.
Dit artikel afdrukken
De oplossing is volgens Krouwel: biedt minder keuze in de schappen en maak goede onderlinge prijsafsprakenTijdens de varkenspestcrisis bedacht men een oplossing voor de gezondheidsrisico’s van de intensive veehouderij. Krouwel was als bankier betrokken bij de ontwikkeling van een convenant met 22 verschillende partijen om de boeren over te kunnen laten schakelen naar biologische veehouderij. Er ontstond echter een overaanbod van biologisch vlees omdat de consument de hogere prijs niet wilde betalen, zodat veel boeren uit frustratie weer terugschakelden naar hun oude productiemethode of zelfs helemaal zijn gestopt. Albert Hein was indertijd de enige die een afnamegarantie afsprak, met onverkochte voorraden bleef zitten en daarvoor manhaftig het verlies droeg.
De keten van boer tot kassa moet beter geïntegreerd worden om vraaggericht te kunnen produceren, volgens Krouwel.
Krouwel voorziet dat een aantal partijen daarbij dwars kunnen liggen. Bijvoorbeeld de Autoriteit Consument & Markt (ACM) die als mededingingsautoriteit prijsafspraken verbied, terwijl Krouwel juist daarin de oplossing ziet. Het is volgens hem een probleem dat enerzijds de overheid verduurzaming in de agrarische sector omarmt, terwijl aan de andere kant daarbij beperkende maatregelen oplegt.
De oplossing is volgens Krouwel: biedt minder keuze in de schappen en maak goede onderlinge prijsafspraken. “De boer blijft door de concurrentie tussen de retailers en al die andere schakels in de keten nog steeds de klos!" als dat niet gebeurt, zegt Krouwel.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Inderdaad Piet, dat speelde ook allemaal mee, maar soms moet je ergens een draad in kunnen ontwarren, een trend die leerzaam is, en helder. Kluwens zijn te ingewikkeld. De beschuldiging van plakkerige bestuurders was trouwens van de hooggeleerde heer vd Dunk, was ook niet speciaal agri! En met specialisaties en schaalvergroting heb je in de industrie meestal wel succes, in de landbouw is het dan al gauw oppassen geblazen (vooral in dichtbevolkte regionen), en dient er afgefloten te worden vanuit de zijlijn! Anders gaat het mis!
#22 Dirk. Dat stel je te simpel. (Na de goeie uitleg van Bennie). Als je ziet hoe veel veranderingen er de afgelopen 50 jaar in de landbouw hebben plaatsgevonden, en in 100 jaar en in 150 jaar en in 200 jaar dan is juist de verandering de constante. Ook in landbouw. En ook bij de mensen en de bestuurders, ondanks hun geplak, zo jij stelt. Juist der zgn. behoudende boeren en hun bestuurders blijken telkens in staat tot grote veranderingen. De feiten wijze daar gewoon op.
Naast het goede verhaal van Bennie heb en had je te maken met de realiteit van een ook veranderende omgeving met machines en rationalisaties. Dit leidde tot specialisaties terwijl er eerst op een boerderij van alles wat was. Bovendien was er vanaf de jaren rond 1900 met opkomst van boerenstandsorganisaties en boerencooperaties een pril begin gemaakt met nationaal landbouwbeleid. Vooral na de jaren 30 gaven hier een extra draai aan. De inpolderingsplannen vanwege waterkundige oorzaken, al vanaf eind 19e eeuw gaven er ook een extra dimensie aan. Na WOII met de maakbaarheid via Mansholt en Marshall-plan ging het helemaal los. (Vergeet ook de invloed niet van de graanimporten vanaf 1880 uit de VS vanaf goedkoop ontgonnen gronden met de daarmee hier gepaard gaande regelmatige crisissen in de landbouw. Men probeerde antwoorden hier op te hebben).
(In feit concurreren wij hier in West-Europa met reeds in cultuur gebrachte gronden, nog steeds tegen gebieden die telkens vers ontgonnen worden en/of afgepakt van een inheemse oer-bevolking, via landgrabbing en uitbuitend grootgrondbezit Daar valt nooit tegenop te concurreren. )
Bennie #21 dank! Zo is het helemaal helder.
Een mooie korte heldere samenvatting van Bennie van hoe het fout kon gaan, mooi ook voor maatschappijleer op middelbare scholen, weet de burger dit al genoeg? Maar dat het fout ging en waarom is een ding, gepasseerd station (maar ons korte tijd ook geen windeieren gelegd, in tegendeel),de uitdaging die volgt een ander. Wat te doen? Krouwels suggestie opvolgen/concretiseren? In de NRC van 22 juli las ik in een interview met prof von der Dunk hierover iets wat boeren en boerenorganisaties (en bankjongens) in hun zak kunnen steken: -NL heeft altijd een gering vermogen tot zelfreiniging en grondige veranderingen gehad. En ook nu zullen de plakkerige bestuurs- en bedrijfselites die NL beheersen, zichzelf geen grote schoonmaak aandoen.... de veranderingen zullen weer van buitenaf moeten komen-. Zou het? En wordt dat een strenger Brussel dan?? En nog iets uit een Bommelstrip: "Ontmaken wat gemaakt is, is veel moeilijker dan dat maakproces zelf "!
Dick #16 ik zal het antwoord waar Jos in #18 al een voorzet in heeft gegeven verder uitwerken. In 1958 werd de EEG opgericht en kregen wij het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Dit voorzag in een beschermde markt met relatief hoge prijzen voor oa granen. Er ontstond een graanoverschot wat met exportsubsidies werd verkocht op de wereldmarkt. Hierdoor werd de wereldmarkt een dumpmarkt. Tegelijk met het instellen van de beschermde markt was besloten dat graanvervangers (tapioca) heffingsvrij geïmporteerd mochten worden. Omdat de wereldmarkt voor graan een dumpmarkt was geworden konden de graanvervangers ook tegen dumpprijzen gekocht worden. En dat heffingsvrij! Mestafzet werd in die tijd niet naar gekeken. Zo ontstond de krankzinnige situatie dat je nergens goedkoper varkens kon houden dan vlak achter de grote zeehavens, dus Brabant.
Voor boeren in de graangebieden was het niet interessant om varkens te houden omdat vanwege de hoge graanprijs de marge te laag was. Zo hadden varkensboeren in Nederland weinig concurentie uit de rest van de EEG.
In de VS en Canada zien wij de varkens en pluimveehouderij in de graangebieden. Daar is het voer vlak naast de deur en kan men ook de mest weer kwijt. Graangebieden zijn vaak wijdse dunbevolkte gebieden waardoor er ook weinig problemen zijn met de omgeving.
Even terzijde: ook de grootschalige grondloze melkveehouderij zit in de VS in de graangebieden. Voor graantelers kan het telen van voedergewassen voor melkveehouders een alternatief zijn voor graanteelt. Omdat we in Nederland geen extensieve akkerbouw (graanteelt) hebben was voor mij bij voorbaat duidelijk dat een grondloze ontwikkeling van de melkveehouderij niet haalbaar was. Ik kan er met mijn hoofd nog steeds niet bij dat daar in Zuid Nederland wel op werd ingezet.