Na een jarenlange campagne van Wakker Dier, kondigden onlangs kort na elkaar alle Nederlandse supermarkten aan per eind 2023 over te zullen gaan op 1-ster vleeskuiken. Voorstanders van meer dierenwelzijn zien het als een groot succes van de organisatie, nadat die al eerder de gehele detailhandel op een trager groeiend ras het laten overschakelen.
In een strategische beschouwing schreef Foodlog dat de keuze kan leiden tot import van kuikens vanuit het buitenland. Dat kan het gevolg zijn van de traagheid waarmee in Nederland bouwvergunningen worden afgegeven. Voor de stallen zijn uitlopen vereist die niet altijd aan de bestaande bouw zijn toe te voegen of, als dat wel het geval is, niet zomaar gebouwd kunnen worden. Voor levering van kippen vanuit de stallen zal eind 2023 in vele gevallen te vroeg zijn, zodat een markt ontstaat voor leveranciers in Polen en Roemenië om Nederlandse supermarkten tijdig én goedkoper te kunnen bedienen met kip die aan de gewenste welzijnsspecificaties voldoet.
Boerennieuwsblad Boerderij sprak met een Nederlandse kippenhouder die al zeven jaar geleden met 1-ster kip begon, geholpen door investeringssubidies en eigen ondernemersgeest. Patrick Oude Kotte en zijn levenspartner José Janmaat hebben een vleeskuikenbedrijf met 51.500 Beter Leven 1 ster kippen in het Overijsselse dorp in Geesteren. Bezoekers kunnen in de stallen kijken en ze hebben een boerderijwinkel en een zichtruimte. Onder de naam ‘Kip oet Twente’ verkopen ze in hun winkel ook zelf een beperkt aantal kippen.
In het gesprek maakt Oude Kotte duidelijk dat hij dik tevreden is met zijn 1-ster kippen. Hij prefereert ze boven het snel groeiende kuiken (in minder dan 6 weken slachtrijp, versus de 9-weeks kip die hij nu houdt). De dieren zijn minder of zelfs helemaal niet vatbaar voor kwalen die antibioticagebruik vergen. Bovendien kan hij er stabiel inkomen mee verdienen. Hij heeft nooit spijt gehad van zijn keuze. Oude Kotte: "Nadien zijn er vast periodes geweest dat er in het gangbare segment meer is verdiend. Ik heb nooit spijt gehad van mijn keuze. Ik heb niks tegen op het houden van gangbare vleeskuikens, maar met Beter Leven-kuikens is mijn werkplezier simpelweg een stuk groter.”
Achter die zinnen gaat een pluimveehouderswereld schuil. De prijsvorming van een conventionele kippenboer kent pieken en dalen, maar het niche-product dat Oude Kotte sinds 2014 heeft volgt een stabiele opbrengstprijs.
De komst van het 1-ster kuiken bedreigt echter de positie van zijn kip, zodat hij weer moet nadenken over zijn volgende stap. Oude Kotte plaatst vraagtekens bij de consequenties van de marktdynamiek tussen NGO's en supermarkten voor zijn positie als 1-ster ondernemer van het eerste uur. Zijn markt wordt nu immers verdrongen door een massaal en mogelijk bovendien goedkoper Oost-Europees aanbod dat overal in Nederland als 'gewoon' zal worden verkocht. Daar komt nog eens bij dat Oude Kotte op dit moment kampt met sterk gestegen voerkosten en een hoge energiefactuur van de afgelopen winter.
Afgelopen vrijdag lieten de Nederlandse pluimveehouders van LTO/NOP bij monde van hun voorman Jan Verhoijsen weten dat ze het ministerie van LNV hebben gevraagd vleeskuikenhouders te helpen met snelle vergunningen als ze voor het supermarktslachtkuiken gaan. Verhoijsen: “Vergunning moeten snel en met voorrang worden verleend, indien mogelijk met een melding. Met emissienormen, bouwblokbeperkingen en het stikstofdossier worden we nu aan alle kanten ontmoedigd. Een vergunningsprocedure in Brabant duurt nu zo vijf tot zeven jaar. Die tijd is er nu simpelweg niet.”
In een strategische beschouwing schreef Foodlog dat de keuze kan leiden tot import van kuikens vanuit het buitenland. Dat kan het gevolg zijn van de traagheid waarmee in Nederland bouwvergunningen worden afgegeven. Voor de stallen zijn uitlopen vereist die niet altijd aan de bestaande bouw zijn toe te voegen of, als dat wel het geval is, niet zomaar gebouwd kunnen worden. Voor levering van kippen vanuit de stallen zal eind 2023 in vele gevallen te vroeg zijn, zodat een markt ontstaat voor leveranciers in Polen en Roemenië om Nederlandse supermarkten tijdig én goedkoper te kunnen bedienen met kip die aan de gewenste welzijnsspecificaties voldoet.
Boerennieuwsblad Boerderij sprak met een Nederlandse kippenhouder die al zeven jaar geleden met 1-ster kip begon, geholpen door investeringssubidies en eigen ondernemersgeest. Patrick Oude Kotte en zijn levenspartner José Janmaat hebben een vleeskuikenbedrijf met 51.500 Beter Leven 1 ster kippen in het Overijsselse dorp in Geesteren. Bezoekers kunnen in de stallen kijken en ze hebben een boerderijwinkel en een zichtruimte. Onder de naam ‘Kip oet Twente’ verkopen ze in hun winkel ook zelf een beperkt aantal kippen.
In het gesprek maakt Oude Kotte duidelijk dat hij dik tevreden is met zijn 1-ster kippen. Hij prefereert ze boven het snel groeiende kuiken (in minder dan 6 weken slachtrijp, versus de 9-weeks kip die hij nu houdt). De dieren zijn minder of zelfs helemaal niet vatbaar voor kwalen die antibioticagebruik vergen. Bovendien kan hij er stabiel inkomen mee verdienen. Hij heeft nooit spijt gehad van zijn keuze. Oude Kotte: "Nadien zijn er vast periodes geweest dat er in het gangbare segment meer is verdiend. Ik heb nooit spijt gehad van mijn keuze. Ik heb niks tegen op het houden van gangbare vleeskuikens, maar met Beter Leven-kuikens is mijn werkplezier simpelweg een stuk groter.”
Achter die zinnen gaat een pluimveehouderswereld schuil. De prijsvorming van een conventionele kippenboer kent pieken en dalen, maar het niche-product dat Oude Kotte sinds 2014 heeft volgt een stabiele opbrengstprijs.
De komst van het 1-ster kuiken bedreigt echter de positie van zijn kip, zodat hij weer moet nadenken over zijn volgende stap. Oude Kotte plaatst vraagtekens bij de consequenties van de marktdynamiek tussen NGO's en supermarkten voor zijn positie als 1-ster ondernemer van het eerste uur. Zijn markt wordt nu immers verdrongen door een massaal en mogelijk bovendien goedkoper Oost-Europees aanbod dat overal in Nederland als 'gewoon' zal worden verkocht. Daar komt nog eens bij dat Oude Kotte op dit moment kampt met sterk gestegen voerkosten en een hoge energiefactuur van de afgelopen winter.
Afgelopen vrijdag lieten de Nederlandse pluimveehouders van LTO/NOP bij monde van hun voorman Jan Verhoijsen weten dat ze het ministerie van LNV hebben gevraagd vleeskuikenhouders te helpen met snelle vergunningen als ze voor het supermarktslachtkuiken gaan. Verhoijsen: “Vergunning moeten snel en met voorrang worden verleend, indien mogelijk met een melding. Met emissienormen, bouwblokbeperkingen en het stikstofdossier worden we nu aan alle kanten ontmoedigd. Een vergunningsprocedure in Brabant duurt nu zo vijf tot zeven jaar. Die tijd is er nu simpelweg niet.”
Nah die zit qua prijs sowieso dichter bij de consument.
Een Beter Leven Kip vraagt 20% meer voer dan een plofkip en produceert dito meer mest per kip om af te voeren. Bij een stabiele graanprijs valt BLKip qua opbrengstprijs en kostprijs te vergelijken met de plofkip. De graanprijs is momenteel stijgende. Omdat een BLKip 20% meer voer vraagt gaat bij een stijgende graanprijs het kostprijsverschil tussen plofkip en BLKip steeds verder uit elkaar lopen. Wanneer de graanprijs blijft stijgen dan zal er een moment komen dat qua saldo de BLKip het tegen de plofkip moet afleggen. Kwestie van rekenen vanwege 20% meer voer.
Kippen met uitloop veroorzaken meer fijnstof (stofbaden ed). Ook daar heeft Nederland/Europa/WHO normen op en een actieprogramma om te verlagen. Dit kan het vergunningstraject verder bemoeilijken. Uiteindelijk valt het nog in het niet bij biomassa/houtstook, maar toch een extra risico.
Als de markt eenmaal gevuld is wordt het moeilijker om ertussen te komen. Reeds bestaande bedrijven krijgen meer (prijs)concurrentie en zullen zich verder moeten onderscheiden. Dus het spel wordt niet makkelijker.
In de tekst schreven we: "Onder de naam ‘Kip oet Twente’ verkopen ze in hun winkel ook zelf kippen, zo'n 1.500 kilo wekelijks, aan in hoofdzaak particuliere klanten. Dat is ruim 75.000 kilo per jaar. Dat lijkt weinig, maar kan vermoedelijk bijna een dubbel modaal inkomen genereren alleen al als bijverdienste. " Die tekst hebben we verwijderd.
Patrick Oude Kotte liet ons weten dat dat niet klopt: het gaat om 1.500 kilo per cyclus van 9 weken. Dat is natuurlijk ook logisch, en daarom een beetje dom van ons: hij heeft alleen kip als er geslacht wordt. Hij heeft 4 schuren dus hij zou nog 4x gedurende die periode dat volume kunnen verkopen.
We gingen er vanuit dat Oude Kotte door samenwerking met andere 1-ster boeren wekelijkse verse aanvoer zou hebben geregeld en door de behoefte van consumenten aan transparantie al een uitgebreide particuliere klantenkring heeft opgebouwd. Boerderij maakt nl. melding van samenwerking. Dat is allemaal wat te mooi verwacht.
De hogere verkoopprijs door thuisverkoop komt niet boven de 10.000 kilo per jaar uit en de aanvullende omzet blijft daarmee zelfs (helaas) een eind onder modaal inkomen.