Dat staat in de From Farm to Fork-strategie die Eurocommissaris Frans Timmermans vandaag presenteerde als uitvoeringsagenda van zijn Green Deal voor de landbouw.
Het plan wordt door de gangbare landbouw overwegend negatief ontvangen. Op Boerderij en Boerenbusiness zijn vele afwijzende geluiden van boerenvertegenwoordigers te horen. Volgens Boerderij roepen bovendien de vele getallen interpretatievragen op ten aanzien van de uitvoering. De percentages kunnen in verschillende contexten tot heel andere uitvoeringen leiden. Welke implicaties ze in de praktijk hebben, blijft dan ook onduidelijk.
Even klassiek als terecht is de kritiek op de 50% reductie van gewasbeschermingsmiddelen zolang die is uitgedrukt in kilo's. Niet de kilo maar het type stof bepaalt immers het giftige effect op het milieu.
“Onze doelen zijn ambitieus, maar realistisch en zullen zorgvuldig bekeken worden tijdens de ontwikkeling van de strategie, zei EU Health and Food Safety Commissisaris Stella Kyriakides.
NGO Greenpeace reageert positief maar vindt de plannen te weinig ambitieus omdat de Commissie veel meer op de reductie van de productie en consumptie van vlees zou moeten inzetten.
Vanuit het Europese Parlement reageert GroenLinks instemmend, maar tevens met kritiek op de ontbrekende voorwaarden voor de uitvoering. "Er missen elementen", zegt Europarlementariër Bas Eickhout. "Ik wil zien dat de EU veel harder inzet op het hervormen van de regels waaronder handel wordt gedreven. Om zo ook het biodiversiteitsverlies dat Europa in andere delen van de wereld aanricht te stoppen. Daarnaast moet duidelijker worden hoe we de vleesconsumptie terugdringen, de veestapel verkleinen en de agrarische monoculturen aanpakken."
LTO Nederland reageert op Nieuwe Oogst bij monde van het Limburgse bestuurslid Léon Faassen: "De Europese Commissie lijkt helaas meer te zien in van bovenop opgelegde verboden dan in verduurzaming vanuit het boerenerf. Dit slaat de innovatiekracht en ambitie van boeren en tuinders helemaal dood: het is het zoveelste pakket regelgeving dat over ons uit wordt gestort." Faassen vindt het plan klinken als een regels en ambities die vanachter een bureau dat niet bekend is met de landbouwpraktijk zijn bedacht. Op de website van LTO is een nadere kritiek op de plannen van de EU te lezen. LTO verwelkomt niettemin de biologische ambities van Timmermans, maar stelt daar de voorwaarde aan dat de consument dan wel bereid moet zijn om de meerprijs te betalen. "Enkel een van bovenop opgelegd percentage biologische productie kan grote schade toebrengen aan de biologische sector en zorgt voor oneerlijke concurrentie", waarschuwt de boerenorganisatie.
#EUFarm2Fork contains no less than 27 key actions,
— Stella Kyriakides (@SKyriakidesEU) May 20, 2020
which aim for by 2030:
-50% less pesticides
-20% less fertilisers
+25% organic farming
-50% less antibiotics in farming
Reduce food waste & fraud
Protect animalshttps://t.co/8riJIRoFaP pic.twitter.com/CyCCsyMR18
Ik zag dat een groep (landbouw-)wetenschappers, waaronder Jan Douwe van der Ploeg en Jessica Duncan uit Wageningen, een uitvoerige reactie op Timmermans' plannen heeft gepubliceerd.
Interessant hieraan is dat de vlag van de intro de lading van de inhoud niet echt dekt. De academici leiden hun stuk in met de opmerking dat de strategie van de Europese Commissie nog steeds uitgaat van voedsel als handelswaar (commodity) en niet als 'common good' (net zoals lucht en water, zeg maar). Deze gedachte wordt echter in het geheel niet uitgewerkt in het stuk, dat verder het belang van korte ketens, agro-ecologie, gezinslandbouw etc. benadrukt.
Terechte punten of niet, ze hebben volgens mij niet zoveel te maken met het idee van voedsel als 'common good'. Ik kan me vergissen, maar is de Cubaanse economie onder Castro niet helemaal vastgelopen op de 'voedsel als common good'-gedachte? Op de centrale en strakke regie die de overheid had over de voedselketen (over 'from farm to fork' gesproken!), en op de onmogelijkheid voor boeren om zelf te bepalen wat ze verbouwden en waar ze hun producten verkochten? Dit gebeurde vanuit de overtuiging dat iedereen genoeg te eten moest hebben, maar innovatie en productiviteitsstijging werden erdoor gedwarsboomd, en dat had grote negatieve gevolgen voor de ontwikkeling van het land.
Wat Van der Ploeg c.s. voorstellen komt daar niet bij in de buurt, maar dan moeten ze ook niet zeggen dat ze voedsel als 'common good' zien, en al helemaal niet als ze die gedachte niet concreet maken in hun stuk. Ze blijven boeren als (liefst kleine) ondernemers zien, en ondernemers verkopen wat ze produceren: handelswaar. Kortom, onduidelijkheid troef. Dat krijg je als je begrippen gaat gebruiken die je niet definieert.j
#17, Jopie, leuk filmpje met al die beestjes, loopkevertjes, ziet er echt uit. Frank Luttels , nu ben ik ook wel benieuwd naar jouw antwoord.
#23 Marc, kan mij zo voorstellen, dat de biologische sector ook niet helemaal gelukkig is, met dit vergezicht. Het is alsof "een grote multinational" de winkel overneemt en in 10 jaar tijd een niche markt wil omvormen naar mainstream. Een groei naar 25% areaal, zal gegarandeerd gelijk staan aan intensivering en het toetreden van nieuwe, nu gangbare, producenten.
De uniciteit van de niche en aldus meerwaarde zal door de groei aan erosie onderhevig zijn, sterker door verdere verduurzaming van het reguliere areaal, als onderdeel van hetzelfde plan, zal het onderscheid t.o.v. gangbaar verkleinen.
Kom terug op #12, een analogie tussen Mansholt en Timmermans inzake biologisch kan zeker gemaakt worden.
#21 Goede vragen Jeroen. Die exportmogelijkheid/-noodzaak hangt samen met het agrifoodcomplex dat we nu hebben. Dat negeren zou fout zijn; het geheel hangt samen en één deel isoleren en aanpassen ontwricht de rest. Kortom, er is een samenhangende visie nodig, een open blik, tijd, geld en draagvlak. Het moeten, moeten, moeten van Brussel helpt daar niet bij.
De prijs van biologische producten is een lastige. Er hangen meerkosten aan die uit de markt moeten komen. Kortom: value for money. Als reguliere producten gewoon goed zijn, wat is dan de reden voor de consument om voor biologisch te gaan? Als het alleen maar is wat er zogenaamd “niet in zit”, is dat een matige meerwaarde. Negen van de tien consumenten rekenen op het bord af met de leverancier: smaakt het (beter). Dat is niet altijd het geval en dan zoekt die consument naar argumenten vóór die hogere prijs. De biologische sector moet het hebben van een meerwaarde die hun klanten aanspreekt en die de meerkosten rechtvaardigt. Dat is een puzzle die nog niet af is. Ik geloof wat dat betreft echt in krapte/evenwicht in vraag en aanbod van biologisch. Afwaarderen of dumpen nekt op den duur de waardeketen.
#21 , Kun je aangeven waarom Europa zou moeten kunnen exporteren?
En is er een reden dat je niet ingaat op de prijsontwikkeling van biologische producten? De troubels waarin Eko plaza verkeerd?