Het College van Beroep van de Reclame Code Commissie (RCC) deed donderdag uitspraak in de zaak die foodwatch bij de Reclame Code Commissie had aangespannen tegen FrieslandCampina. In de Optimel vanillevla zit geen spoortje echte vanille, toonde het televisieprogramma Radar vorig jaar aan. Dat is misleiding, betoogde foodwatch bij de Reclame Code Commissie.

FrieslandCampina ging in beroep. Het College van Beroep geeft de voedselwaakhond nu ook in beroep gelijk: FrieslandCampina handelt in strijd met de Europese wetgeving tegen misleiding. Ook door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit werd tijdens de procedure verklaard dat vanillevla zonder vanille als 'onwettig' te beschouwen is.

FrieslandCampina is niet de enige die vanillevla zonder vanille verkoopt. Tachtig procent van het volume vanillevla op de Nederlandse markt moet het zonder vanille stellen, zo luidde het verweer van de zuivelproducent. Voor foodwatch reden nu ook de andere producenten aan te schrijven. Er moet óf vanille in, of het mag geen vanillevla meer heten. Aan de producenten de keus tussen aanpassen of een procedure tegemoet zien.

De uitspraken van de RCC zijn niet bindend. Op basis van de Europese Etiketteringsverordening is het verboden consumenten te misleiden rond voedsel. Dat bevestigde het Europees Hof van Justitie in 2015 al in het Teekanne-arrest. Maar de regelgeving over wanneer iets misleidend is, is onduidelijk en - betoogde hier vorig jaar advocaat Ebba Hoogenraad - arbitrair.

Prijs en precedent
De naleving van het oordeel krijgt niet zonder meer prioriteit: "Meldingen over misleiding neemt de NVWA niet direct in behandeling omdat er geen sprake is van risico’s voor de volksgezondheid,” schrijft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit op haar website.

Waarom fabrikanten liever vanillesmaak dan echte vanille in hun vla stoppen? Echte vanille is duur en de laatste jaren bovendien ook nog eens veel duurder geworden. Rond mei vorig jaar kostte een kilo vanillebonen $600-$700, terwijl de prijs in 2015 nog rond de $100 lag. Vanille-aroma's kosten een fractie van zelfs de prijs uit 2015.

De uitspraak schept een niet gering precedent. Bedenk alleen al hoeveel ijs met vanillesmaak er wordt verkocht onder de naam vanille-ijs. Er is natuurlijk nog een consequentie: als vanillevla niet mag, mag aardbeienyoghurt straks ook niet meer. Ook aardbei is een smaak geworden die niets tot vrijwel niets met het vruchtje te maken heeft.
Dit artikel afdrukken