1 min
Britse basisschoolkinderen en middelbare scholieren halen het grootste deel van hun lunchcalorieën uit 'ultra-bewerkt' voedsel. Schoolmaaltijden en op school gekochte lunches lijken gezonder dan van huis meegebrachte maaltijden, maar schijn bedriegt. Dat blijkt uit onderzoek naar de samenstelling van schoollunches tussen 2008 en 2017. Onderwijl wordt vers voedsel te duur en zet de economische situatie (inflatie) aan tot de keuze voor meer bewerkt voedsel op scholen. In Nederland is dezelfde trend te zien in ziekenhuizen.
Scholieren halen uit zelf meegebrachte lunchpakketten meer calorieën uit sterk bewerkte voedingsmiddelen (82%) dan uit door school verstrekte maaltijden (64%). Ook de overgang van basisschool naar middelbare school laat kinderen meer calorieën uit ultrabewerkt voedsel eten, van gemiddeld 61% naar 77%.
Ultrabewerkte voedingsmiddelen zijn in de volksmond synoniem met fastfood met veel vet, zout en suiker. Maar dat is niet de kern van het schoolmenu. Karakteristieker zijn ultrabewerkt brood, snacks en pudding waar je bloedsuikerspiegel snel omhoog schiet en suikerhoudende dranken. Denk ook aan drinkyoghurts, waarvan hele volksstammen denken dat ze gezond zijn. Om naast zulke schoolvoedsel wat je van huis meekrijgt te laten smaken moet het daar overheen. Het kan ook anders: geen frisdrank en geen 'gezonde' yoghurts meer. School kan alleen water aanbieden, zodat het thuisfront niet met nog meer suiker hoeft te overbieden.
De onderzoekers zien de door de overheid gefinancierde schoolmaaltijden (de gratis schoolmaaltijden en maaltijden die kinderen op school kopen) als een essentieel mechanisme om kinderen gezond voedsel te laten eten. Vooral die uit gezinnen met lage inkomens. Om de door school verstrekte maaltijden gezonder te laten zijn, pleiten de onderzoekers voor investeringen in beleid.
Britse schoolcateraars waarschuwden vorige maand dat stijgende kosten hen zouden kunnen dwingen contracten te laten vallen of maaltijden van slechtere kwaliteit te serveren in het komende schooljaar. "Het probleem is dat cateraars op scholen een zeer beperkt budget hebben, dus zullen ze de neiging hebben om meer te koken van wat zal worden gegeten en dit kan de situatie verergeren", aldus Jennie Parnham van Imperial College London. Op meer voedselverspillingen zitten ze nu niet te wachten. Daarbij is een versere maaltijd meestal ook nog eens bederfelijker. Bewerking verlengt de houdbaarheid. Ultra Processed Foods kunnen de lunch betaalbaar houden.
De prijsstijgingen zullen niet alleen Britse schoolcateraars in een lastige spagaat brengen. Ook Nederlandse ziekenhuizen verwachten dit jaar een gemiddelde stijging van hun maaltijdkosten met 7,4%. Met de 'voorzichtige schattingen' verwachten ziekenhuizen een stijging van 15% voor versproducten en voor vlees en zuivel 20%.
Dit artikel afdrukken
Ultrabewerkte voedingsmiddelen zijn in de volksmond synoniem met fastfood met veel vet, zout en suiker. Maar dat is niet de kern van het schoolmenu. Karakteristieker zijn ultrabewerkt brood, snacks en pudding waar je bloedsuikerspiegel snel omhoog schiet en suikerhoudende dranken. Denk ook aan drinkyoghurts, waarvan hele volksstammen denken dat ze gezond zijn. Om naast zulke schoolvoedsel wat je van huis meekrijgt te laten smaken moet het daar overheen. Het kan ook anders: geen frisdrank en geen 'gezonde' yoghurts meer. School kan alleen water aanbieden, zodat het thuisfront niet met nog meer suiker hoeft te overbieden.
De onderzoekers zien de door de overheid gefinancierde schoolmaaltijden (de gratis schoolmaaltijden en maaltijden die kinderen op school kopen) als een essentieel mechanisme om kinderen gezond voedsel te laten eten. Vooral die uit gezinnen met lage inkomens. Om de door school verstrekte maaltijden gezonder te laten zijn, pleiten de onderzoekers voor investeringen in beleid.
Het probleem is dat cateraars op scholen een zeer beperkt budget hebben, dus zullen ze de neiging hebben om meer te koken van wat zal worden gegeten en dit kan de situatie verergerenHet onderzoek liep tot 2018. De onderzoekers verwachten sinds die tijd geen verbeteringen van schoolmaaltijden. Het probleem is waarschijnlijk zelfs erger geworden. Stijgende voedselkosten als gevolg van Brexit en de oorlog in Oekraïne zetten scholen onder toenemende druk, terwijl de overheidssteun niet toenam.
Britse schoolcateraars waarschuwden vorige maand dat stijgende kosten hen zouden kunnen dwingen contracten te laten vallen of maaltijden van slechtere kwaliteit te serveren in het komende schooljaar. "Het probleem is dat cateraars op scholen een zeer beperkt budget hebben, dus zullen ze de neiging hebben om meer te koken van wat zal worden gegeten en dit kan de situatie verergeren", aldus Jennie Parnham van Imperial College London. Op meer voedselverspillingen zitten ze nu niet te wachten. Daarbij is een versere maaltijd meestal ook nog eens bederfelijker. Bewerking verlengt de houdbaarheid. Ultra Processed Foods kunnen de lunch betaalbaar houden.
De prijsstijgingen zullen niet alleen Britse schoolcateraars in een lastige spagaat brengen. Ook Nederlandse ziekenhuizen verwachten dit jaar een gemiddelde stijging van hun maaltijdkosten met 7,4%. Met de 'voorzichtige schattingen' verwachten ziekenhuizen een stijging van 15% voor versproducten en voor vlees en zuivel 20%.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#2 "... volgens mij kan het in dienst nemen van één of meerdere koks en hen vers laten inkopen echt uit."
Ja Dennis, je hebt gelijk, het kán uit. Ik heb de afgelopen 2 jaar een door een vereniging gesubsidieerd restaurant, dat tot die tijd met verlies ging, met winst laten draaien door zo veel mogelijk terug te gaan naar de basis van voedselbereiding. Niet alleen de penningmeester, maar ook de gasten reageerden blij verheugd.
Deze lijn gaat niet over romantische beelden, wel over kwaliteit. Verkeerde mindset.
Maar over zo goedkoop mogelijke centrale keukens die de jeugd doen kennismaken met - in wezen - junkfood en BPS plastic wegwerp/ magnetron cultuur.
Over culinaire educatie, kennismaken met smaken en mogelijkheden. Als die er niet is... is er geen culinaire kennis/ cultuur mogelijk.
En ook in de UK is er een tegenbeweging, die dit enorme sociale probleem onderkent.
Kosten/ baten analyse? Fitten met duurzame productie? Een kind dat weet hoe boerenkool en spruitjes eruit zien in het echt? Vissenkennis? Optimale - helemaal niet moeilijke - bereidingswijzen? Kruidenkennis? Kruiden in huis?
(zag deze week een aflevering van 'de slimste mens'... niemand van de 3 die een spruitjesstok herkende!... wel de namen kennend van alle irrelevante BN'ers... stupid)
(en de Italianen lachen ons - met tranen - uit met onze Unilever 'pasta's'... die van hun helemaal niet zo moeilijk zijnde, en bijna net zo snel, behalve als je het pastadeeg zelf maakt)
Het romantische beeld is tamelijk hardnekkig. Je vindt het nog wel terug in de hypermarché, maar steeds minder. De eetcultuur in Frankrijk en Italië verandert met het uitsterven van de babyboomers. En wordt door de nieuwe generaties incidenteel in de restaurants beleefd.
Tunesië beter voorbeeld nog dan Marokko van perfecte Franse culinaire cultuur ook in restaurants en bij bakkers... lokale wijn zelfs.... puur culinair genieten daar (met de kleine kinderen buiten die afval op straat verzamelen voor een paar centen).
Maar nogmaals... daar gaat deze lijn niet over. Die startte met Engels schooldiner Dick Veerman .
En de essentie tot verandering bij grote groepen, die meteen al levenslang buiten de boot vallen door gebrek aan educatie (geld is niet eens de issue... een patat oorlog/ kapsalon veel duurder dan een eigen supergezonde eenvoudige lekkere chili... ongezonde Red Bull ialuminium 100x duurder dan supergezonde kwaliteit thee zonder blik of plastic... geadoreerde Max in zijn belastingparadijs ons uitlachend)
Een uiterst sociaal contraproductief - kostbaar - iets.
Huib, je bedoelt dus dat Frankrijk net als andere landen niet stil is blijven staan. Het land heeft een jonge generatie die hard moet werken en weinig tijd heeft (en idd luier is dan de gemiddelde Europeaan; cq. ze houden van niets doen en praten op een terras en gaan het liefst met 52 met pensioen): werk is nl. vaak 80-120 km verderop als je in de provincie woont. Die koopt kant en klaar. En maken in de grotere 'bourgs' zelfs gebruik van thuisbezorging (van en door de pizzeria).
Het bijzondere is: op zondag gaan ze nog lunchen 'en famille'. Zo weten ze nog - toch anders dan Nederlanders - hoe je eten maakt. Als je in Frankrijk in de trein zit hoor je vaak mensen praten over hoe je iets klaarmaakt. Dat bestaat nog. In Nederland is dat verdwenen.
Die restaurants uit je jeugdsentiment zijn er nog steeds. Je moet ze alleen weten te herkennen en dat lukt je niet zomaar als je even komt langsgewaaid want de horeca in Frankrijk krijgt veel buitenlandse gasten langs die ze lokken - ook om hun geld - met uitstralingen waardoor je de weg kwijtraakt. De goeie tenten herkennen, dat lukt je ook in Nederland niet.
Om te weten waar je moet zijn, moet je gewoon even je mond open doen en het vragen. Helaas, dat gaat wat lastig omdat Fransen inmiddels best aardig Engels verstaan (ook dat is vergevorderd veranderd vergeleken bij 30 of 40 jaar geleden), maar het volk in de provincie vindt het uiterst moeilijk om Engels te spreken. En tsja voor een Nederlander die geen akzang du Midi of het patwa van een andere streek verstaat, wordt het dan lastig. Aan tripadvisor enzo heb je niets, net als in Nederland.
Vraag je niets en weet je niet wat je kunt vragen, dan krijg je van die Indianenverhalen van een Amsterdammer die Frankrijk zo slecht geworden vindt dat het er plotseling heel slecht gaat, terwijl de OECD-cijfers laten zien dat het land nog aardig volhoudt.
Franse eetsociologen - ik zou het M. Poulain moeten vragen, maar durf er wel wat om te verwedden - zullen waarschijnlijk zeggen dat het moderne leven heeft toegeslagen (uiteraard), maar nog kansen heeft omdat het leven van Het Dorp/La montagne veel dichter bij jonge Fransen ligt dan bij jonge Nederlanders.
Ga dan naar Marokko. Daar koop je alles nog op de souk/les Halles (Frans voor een markt met ouderwetse winkels; een markt is wat anders) en is de supermarkt echt minder goed in vers. Je ziet er het Frankrijk van 40 jaar geleden - nou van 80 en meer denk ik. Uit eten is er echter net zo'n probleem als in Frankrijk: je moet het weten. Gelukkig - voor mij dan - spreken ze er Frans. Maar ook daar - net als in een arm land als Egypte - dikke kinderen en volwassenen in de volkse klasse.