Perswijn besteedt in zijn eerste nummer van dit jaar aandacht aan sulfiet in wijn. Nieuwe wettelijke regels bepalen dat wijnen die vanaf 25 november 2005 op de markt zijn gebracht een etiket moet bevatten waarop de vermelding 'bevat sulfiet' staat. In restaurants sturen gasten inmiddels de eerste flessen terug: 'ik wil geen wijn met sulfiet!'
Perswijn concludeert dat de maatregel nogal ondoordacht is. De feiten:
- wijn die minder dan 10mg sulfiet per liter bevat, behoeft geen etiket
- zelfs met zo weinig mogelijk sulfiet gemaakte wijnen bevatten zelden minder dan 10mg
- ook biologische wijn bevat sulfiet, maar nooit meer dan 50% van het wettelijk maximum aan sulfiet (210mg voor witte wijnen, 160mg voor rode)
- witte wijnen bevatten in de regel meer sulfiet dan rode
- zoete(re) wijnen bevatten meer sulfiet dan droge
Sulfiet (zwavel, SO2) is een stabiliserend middel dat wordt gebruikt om wijn op de gewenste manier te laten gisten. Ook wordt het gebruikt om wijn na botteling op de fles niet te laten nagisten. Dit gebeurde bij Pampas del Stut, de wijn die door de Consumentenbond werd uitgeroepen tot beste wijn. Kort na het verdienen van dat predikaat moest de wijn uit de handel worden gehaald: hij was gaan nagisten (wat een boel schuim, maar zelden een goede wijn oplevert).
Omdat slechts in een verwaarloosbaar aantal gevallen wijn minder dan 10mg sulfiet bevat, lijkt het dan ook logischer om de vermelding 'bevat geen sulfiet' toe te staan. 'Bevat sulfiet' brengt mensen in verwarring, terwijl het 'common practice' is. Alsof je op een auto zou moeten vermelden dat hij vier wielen heeft.
Wijn lijkt opeens een chemisch produkt.
Ronald de Groot, auteur van het artikel in Perswijn, illustreert dat met een restaurant dat hem belde met de vraag hoe het nou toch precies zat met die nieuwe regels. Een gast stuurde een fles Zuid-Afrikaanse wijn terug en wilde weer een ouderwetse Franse, waar het etiket niet op zat.
Eén ding is zeker: daar zat ook sulfiet in, alleen wist de gast niet dat die wijn komend jaar ook het sulfiet-etiket zal dragen.
Overbezorgde regelgeving?
Ja en nee. Wetenschappelijk is het effect van sulfiet in wijn binnen de wettelijk toegestane hoeveelheden verwaarloosbaar.
De regelgeving die ervoor zorgt dat het op de fles moet worden vermeld komt voort uit de toename van allergieën. Verschillende medisch biologen zijn van mening dat die het gevolg zijn van enerzijds de toenemende vervuiling die zijn tol eist van ons lichaam en anderzijds van onze steeds asceptischere voeding. Hoe dit ook zij (er is geen wetenschappelijk bewijs voor), het is een feit dat inmiddels 1 op de 100 mensen een sulfiet-allergie heeft (met gevolgen die variëren van milde misselijkheid tot het buiten bewustzijn raken door een anafylactische shock).
Tevens is bekend dat sulfiet de werking van thiamine (vitamine B1) vernietigt. Thiamine reguleert de omzetting van koolhydraten, vetten én alcohol in energie. Tevens voorkomt het de opbouw van giftige afvalstoffen in ons lichaam.
Toch zin gekregen om meer wijnen zonder sulfiet te drinken? Bedenk dat die fors duurder zijn omdat het maken ervan extreme hygiëne vergt én omdat een bovengemiddeld aantal flessen toch bedorven kan blijken (ca. 20-30%). Als je ze koopt, vervoert en opslaat moet je bovendien bedenken dat ze meestal gevoelig zijn voor forse temperatuur-schommelingen en warmte. Rode wijnen hebben door de beschermende werking van de tannines (een natuurlijk conserveringsmiddel) de hoogste overlevingskans.
De goede flessen zijn vaak - ik spreek uit mijn eigen ervaring - een ongelofelijke beloning! In mijn eigen praktijk ga ik er dus graag mee door! (ik heb dan ook een lichte mate van sulfiet-gevoeligheid).
Lees ook bioforum.be
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Jan, een bevriend wijnmaker die het liefst zonder SO2 werkt weet dat dat toch niet zo handig is. Zijn minimale toevoeging is tegenwoordig 15 mg bij botteling.
Het werkt uitstekend. Zijn wijnen waren lokaal zonder SO2 redelijk houdbaar, maar konden niet tegen transport. Nu wel.
Je kunt ook experimenteren met zo schoon mogelijk botteling, dat kan je ook al een eind helpen zonder sulfiet. Als je in een tent met overduk zou kunnen werken hoe je de gisten buiten. Spoel eerst de flessen met kokend water. De gisten weghouden is immers de truc. Een wijnmakerij barst per definitie van de gisten, vandaar de noodzaak tot het gebruik van SO2.
Btw: je woont daar niet gek!
Als 'zelf wijnmaker' (moet wel, want in Jemen, waar ik momenteel woon, is het niet te krijgen) zou ik graag willen weten wat nu de minimale hoeveelheid sulfiet is die benodigd is voor een goede gisting en de minimale hoeveelheid om gisting in de fles te vorkomen. Daar vind je op internet geen duidelijke richtlijnen over.
Kijk ook even hier.
Op www.spanjewijn.nl kan je ook een duidelijke column vinden over sulfiet in wijn.
Ik zie op deze site dat er columns zijn overgenomen van www.spanjewijn.nl Ies Stoel, de columnist schrijft voor het wijnblad Perswijn.
Mvg,
Geerd van Bavel
Namens het Spanjewijn team
Goed te horen dat je het een duidelijke uitleg vind!
De discussie over sulfiet is tegelijk zinloos en zinvol. Er is een echt allergie-probleem dat niet zomaar weggewoven kan worden. Maar zwavel is inderdaad zo oud als wijn. Zinloos om het op een etiket te vermelden. Wat ik wèl zinvol zou vinden is een vermelding 'zwavelarme' wijn. Ik ben een fervent promotor van dat type wijnen, die door hun lager dan gebruikelijke zwavelgraad (omdat er veel schoner gewerkt is bij het maken en bottelen van de wijn!) veel zuiverder smaken.
Het is opvallend dat veel mensen dat herkennen. Oók degenen die zeggen dat ze 'geen-verstand-van-wijn-hebben-en-alleen-maar-weten-wat-lekker-is-en-wat-niet.'