Dijkhuizen, sinds 1 november voorman van alle agrarische belangengroepen in Nederland, kreeg afgelopen weekend een appje van premier Rutte na druk via de media waarin het Collectief had laten weten dat minister Schouten geen serieus gesprek met hen voerde. Rutte gaf aan zich er persoonlijk mee te zullen gaan bemoeien en ontvangt morgenochtend samen met Schouten, Dijkhuizen en een delegatie van het Collectief op het Catshuis.

Het Collectief verwacht dat de regering een serieuze stap zal zetten in de richting van het stikstofplan voor de landbouw dat het op tafel heeft gelegd. Het Collectief heeft een groot aantal praktische en goed uitgewerkte reductiemaatregelen voorgesteld.

Toch is niet zeker of het overleg tot het verwachte resultaat zal leiden. Eén van de heetste hangijzers zal de boereneis zijn om de in te nemen stikstofemissies om te zetten in rechten en dus boereneigendom.

De situatie wordt nog complexer nu ophef is ontstaan rond uitspraken van Farmers Defence Force voorman Mark van den Oever. Hij vergeleek het beleid van de overheid jegens boeren met de jodenvervolging in Nazi-Duitsland. De andere leden van het brede Collectief zwegen aanvankelijk omdat ze de rangen gesloten willen houden, maar barsten konden niet uitblijven. Als de posities in huis onverenigbaar worden, rijst de vraag namens wie Dijkhuizen onderhandelt met de regering over het boerenplan.
Van den Oever deed zijn lompe uitspraken afgelopen vrijdagmorgen in het Provinciehuis in Den Bosch. Hij meende daarmee zijn protest tegen het voorgenomen, strenger dan het landelijke, Brabantse stikstofbeleid kracht bij te kunnen zetten. Het College van de provincie Noord-Brabant zag niet alleen de plannen schipbreuk lijden, maar ook de regerende coalitie uit elkaar vallen; het CDA stapt op, zodat de provincie nu zonder meerderheidsbestuur zit en in een politieke crisis verkeert.

Onderwijl kwamen de protesten in de media op tegen de vergelijking met de jodenvervolging die Van den Oever had gemaakt.
Gistermiddag besloten de voorzitters Marc Calon namens Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO) en Wim Bens namens de Zuidelijke Land en Tuinbouw Organisatie (ZLTO) afstand te nemen van de woorden van Van den Oever. Van den Oever reageerde op Facebook met de woorden "denk dat ik maar op ga zeggen ..." (hij was/is nog lid van LTO).
Op LinkedIn vroeg de Brabantse boerenprominent Dennis Hurkmans LTO, ZLTO en de overige bij LTO aangesloten organisaties (LLTB en LTO Noord) niet alleen afstand te nemen, maar ook geheel te breken met de FDF. Hij vindt het een op de verkeerde manier opererende groep waar hij niet mee verbonden wil zijn. De door de FDF aangekondigde acties om Nederland te herinneren aan de oorlogswinter op 18 december aanstaande waren hem en fruitteler Kees Bos al eerder in het verkeerde keelgat geschoten.


Afgelopen vrijdag schaarden de pluimveehouders van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders (NVP) zich diplomatiek achter de door de FDF aangekondigde acties. In een persbericht vroeg de NVP de FDF en iedereen die een warm hart heeft voor boeren in Nederland om mee te doen aan "publieksvriendelijke acties binnen de kaders van de wet". Voorts klonk het: "doe mee in het belang van uw toekomst, het perspectief voor de landbouw en onze groene economie. Wees daarbij het visitekaartje voor onze sector in uw contacten met politie, burgers en media. Laten we van 18 december samen met akkerbouw, tuinbouw, veehouderij, bouwnijverheid, grondverzet, loonwerk en periferie een nog groter succes maken dan alle voorgaande acties! Schouder aan schouder en onverdeeld maken we kans dat men eindelijk bij zinnen komt in den Haag en de Provincies."

De Farmers Defence Force maakte een soort-van-excuus en zei dat de woorden anders waren gevallen dan Van den Oever ze bedoeld had. "We zijn echter van mening dat een aantal vergelijkingen van toepassing zijn en zorgelijke overeenkomsten vertonen", klonk het niettemin. Een tweet van de FDF maakte de excuses er niet krachtiger op.
Namens de Dutch Dairymen Board maakte voorzitter Sieta van Keimpema vanmorgen op Facebook zonder omhaal duidelijk dat ze vierkant achter Van den Oever blijft staan. De media zouden zijn uitspraken anders hebben uitgelegd dan ze bedoeld waren.

De Nederlandse Akkerbouwers Vakbond (NAV), ook lid van het Landbouw Collectief, nam net als de LTO's afstand van de aan vervolging gerelateerde woorden.


Afgelopen vrijdag al nam de groente- en fruithandel verenigd in het GroentenFruithuis nadrukkelijk afstand van de acties die de FDF komende week wil opzetten.

De affaire verdeelt het front dat de leden zo graag gesloten willen houden. In eigen gelederen hebben ze afgelopen week de FDF gevraagd 'proportioneel' te willen optreden op 18 december. De vraag is of dat zal gebeuren met een ongeleid projectiel als Van den Oever aan het hoofd, die vrijdag bij verrassing alvast Eindhoven Airport min of meer vriendelijk blokkeerde nadat hij het Provinciehuis had verlaten.

Rutte en Schouten zullen morgen Dijkhuizen vragen namens wie hij spreekt en of ze rust en medewerking van de Nederlandse boeren krijgen als ze 'ja' tegen zijn voorstellen zullen zeggen. De sinds Lubach bekende boerin Eline Vedder deed gistermiddag de oproep #doesnormaal richting de FDF en voorzitter Van den Oever. Boeren reageren verdeeld op haar Facebookpagina.
Update: 18:40 uur

Zojuist komt een artikel online op Omroep Brabant waarin FDF-woordvoerder Jeroen van Maanen duidelijk maakt dat Van den Oever zijn woorden beter had kunnen kiezen. Afstand nemen van de woorden doet hij niet. Uit de tekst:
"Bij ons was die ophef er in eerste instantie niet omdat wij exact begrepen wat hij bedoelt. Dat is het voordeel van dat je iemand beter kent en ook de intenties kent van wat hij zegt.”
"Maar als we ons best doen om te begrijpen wat hij bedoelde, dan denk ik dat veel meer mensen het met hem eens zouden zijn. Dat is het nadeel van een speech van twee minuten waar twee zinnen uit worden gehaald. Het is lastig daar het goede uit te pikken. Maar de bedoeling was 100 procent oprecht.”
"Ons lot staat in geen verhouding tot wat de Joden mee hebben moeten maken, dat is klip en klaar. Maar het aanwijzen van een zondebok, dat is wel een gelijkenis die al jarenlang aan de hand is. En ook gevoeld wordt.”
Dit artikel afdrukken