Het hoeft maar even te regenen na een periode van droogte en we snuiven verheugd de kenmerkende lucht op. Wereldwijd blijkt het om dezelfde geur te gaan. Die wordt veroorzaakt door een geurmolecuul, geosmine, dat behoort tot de terpenen-familie.
Geosmine is onder meer het product van streptomyces-bacteriën. Dat zijn bodembacteriën die allerlei organisch materiaal afbreken. Als het droog is, gaan de streptomyces in een soort 'zomerslaap'. Maar zodra het regent gaan ze los: "Dan krijg je een explosie van microbiële activiteit", zegt Jaap Bloem, milieuwetenschapper van Wageningen Universiteit in Trouw.
De eerste uren na een regenbui geeft de bodem tot veertien keer zoveel vluchtige stoffen af als 48 uur later. Overigens helpen ook opspattende regendruppels en in de bodem infiltrerend regenwater mee geosmine de lucht in te slingeren. Waar mensen - wereldwijd - de geosmine geur met genoegen opsnuiven. "Aan enkele geosmine-moleculen op een biljoen luchtmoleculen hebben we al genoeg om het te ruiken", schrijft Trouw. Ruiken is dus prima, maar proeven doen we geosmine liever niet. Het molecuul geeft water en wijn een grondige bijsmaak.
Dit artikel afdrukken
De eerste uren na een regenbui geeft de bodem tot veertien keer zoveel vluchtige stoffen af als 48 uur later. Overigens helpen ook opspattende regendruppels en in de bodem infiltrerend regenwater mee geosmine de lucht in te slingeren. Waar mensen - wereldwijd - de geosmine geur met genoegen opsnuiven. "Aan enkele geosmine-moleculen op een biljoen luchtmoleculen hebben we al genoeg om het te ruiken", schrijft Trouw. Ruiken is dus prima, maar proeven doen we geosmine liever niet. Het molecuul geeft water en wijn een grondige bijsmaak.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Alleen sommige sloten kunnen flink stinken na een bui, dat merkte ik afgelopen weekend hier in het bos, loop je met de wind van voren een stinksloot tegemoet die eerst tijdens de droogte niet stonk. Later als het wat vaker gergend heeft stinken die sloten ook niet meer.
Het is vaker onderzocht en al eens behandeld door Karel Knip in de NRC (2 mei 2016). De geur vlak na een regenbui ruikt aards, wat dat ook moge betekenen. Het lijkt of we mineralen ruiken. Ook Knip vindt in de literatuur bacteriën die ‘actinomyceten’ worden genoemd, die meewerken aan het geurpalet. Het leukst in zijn stukje is de aanwijzing, hoe de typische geur zelf op te wekken. Neem een droge bloempot van aardewerk en maak hem een beetje nat. Daar is de geur!
En te koop. In India wordt er parfum mee gemaakt; mitti atar. In menig onlinewinkel te koop. Zie bijvoorbeeld de Hindustan Times.
Leuk, eigenlijk altijd al willen weten