Weinig wetenschappelijk bewijs
Tussen 2005 en 2012 publiceerden wetenschappelijke tijdschriften tenminste 24 onderzoeken naar het effect van visolie bij mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Slechts twee hiervan toonden een positief effect aan ten opzichte van een placebo.
De verkoop blijft stijgen ondanks het steeds toenemende aantal studies die aantonen dat het innemen van visolie geen gezondheidseffect heeftNiettemin verdubbelde in deze periode de wereldwijde verkoop van visolie. Andrew Grey publiceerde deze cijfers in JAMA Internal Medicine en meldt bij de New York Times dat er een zogenaamde major disconnect is: “De verkoop blijft stijgen ondanks het steeds toenemende aantal studies die aantonen dat het innemen van visolie geen gezondheidseffect heeft.”
Volgens Gianni Tognoni, wetenschapper aan de Institute for Pharmacological Research in Milaan, is de periode van visolie als medicijn nu over. De eerste onderzoeken naar visolie zijn in een heel andere tijd gedaan. In die periode behandelden dokters hart- en vaatziekten anders en schreven ze veel minder vaak medicijnen zoals bètablokkers en bloedverdunners voor. James Stein, directeur van preventieve cardiologie aan de University of Wisconsin Hospital and Clinics, zegt: “De zorgstandaard is zo goed tegenwoordig dat iets kleins toevoegen als visolie geen verschil meer maakt.”
Stein waarschuwt wel voor de gevaarlijke combinatie tussen visolie en aspirine of andere bloedverdunners. Mensen die beide tegelijk innemen krijgen snel blauwe plekken of neusbloedingen. De gevolgen van visolie kunnen zelfs nog erger zijn voor kankerpatiënten volgens een onderzoek gepubliceerd in JAMA Oncology.
Visolie verstoort chemotherapie
Emile Voest, medisch directeur van het Nederlands Kanker Instituut, ontdekte dat visolie de werking van chemotherapie drastisch verlaagt, meldt TIME. Eerder onderzoek toonde al aan dat bepaalde vetzuren kankercellen resistent maken tegen een breed scala aan chemotherapeutische middelen. Dit onderzoek zorgde voor veel ophef in de publiciteit.
Bij het nieuwe vervolgonderzoek van Voest en collega’s keken ze of de vetten na inname van visolie in het bloed terecht kwam. Het eerste experiment was met muizen. De wetenschappers dienden visolie toe aan muizen met tumoren. Ondanks de chemotherapie die ze ondergingen bleven de tumoren groeien. De visolie zorgde voor resistentie tegen chemotherapie. Aan de hand van deze resultaten blijkt dat omgerekend naar mensen ongeveer drie milliliter visolie per dag voldoende is om tumoren resistent te maken. De dagelijkse aanbevolen hoeveelheid is 10 ml.
adviseert Voest zijn patiënten om geen visolie of vette vis in te nemen de dagen rond de chemotherapieDe onderzoekers testten daarna de verspreiding van vetzuren in gezonde mensen. Inname van kleine doses visolie zorgde voor verhoogde concentraties van de vetzuren in het bloed. Hetzelfde effect vonden ze na het eten van vette vis, zoals makreel, haring en zalm. Het eten van tonijn had geen invloed op het vetzuurgehalte in het bloed.
Het onderzoek toonde geen resistentie voor chemotherapie door visolie in mensen aan. Maar Voest denkt wel dat er al bewijs voor is. Veel websites over kanker adviseren patiënten om visolie te nemen om de bijwerkingen van chemo te verminderen. Voest acht het niettemin aannemelijk dat visolie het anti-kanker effect van chemo belemmert en dat het geen invloed heeft op het beperken van de bijwerkingen. Daarom adviseert Voest zijn patiënten om geen visolie of vette vis in te nemen de dagen rond de chemotherapie.
Geloof in visolie blijft
Ondanks alle onderzoeken blijven ook medici geloven in de werking van visolie. JoAnn Manson, hoofd preventieve medicijnen bij Brigham and Women’s Hospital in Boston, zegt dat de grote klinische onderzoeken alleen kijken naar mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten of die al reeds zo’n ziekte hebben. Visolie staat ook bekend voor zijn preventieve werking bij andere ziekten zoals kanker, Alzheimer en depressie.
We weten het nog steeds nietJames Stein is echter niet overtuigd. Hij raadt visolie af en moedigt mensen aan twee keer in de week vette vis te eten. Vis bevat namelijk nog meer gezonde nutriënten naast eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Stein zegt: “We raden visolie niet aan, tenzij iemand absoluut geen vis binnenkrijgt.” Ook Manson raadt vis aan in iemands dieet, daarentegen zal ze gezonde mensen niet adviseren om te stoppen met visolie. Wel zegt ze dat mensen iets moeten realiseren: “We weten het nog steeds niet. Mensen geven een hoop geld uit aan supplementen waar ze misschien niets aan hebben.”
Conclusie: we weten het niet en weten meer van medicijnen dan van voeding.
Fotocredits: 'Fish Oil from the top', Martin Cooper
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Theo, dus in gefermenteerde levertraan zouden de omega's behouden blijven. Met die gruwelijke smaak tot gevolg. Ik zal binnenkort weer eens een fles 'koudgeslingerde' van de apotheek ophalen, de fabrikant bellen en vragen waar de omega's gebleven zijn.
Feit is in elk geval dat de smaak van deze levertraan enorm degenereert naarmate die langer/vaker in contact met zuurstof is geweest. De druk die zich in dat geval in het blik opbouwt kan inderdaad net zo goed het resultaat van fermentatie zijn.
Dus wat die 'ranzige' smaak precies is; het gevolg van fermentatie, ontbindende eiwitten, oxidatie of een delicate combinatie van dit alles: wie het weet mag het zeggen.
Geïnspireerd door deze draad alvast wel visoliekapsules aangeschaft. Hooggedoseerd, volgens de verpakking: 1400 mg visolie waarvan 285 mg EPA en 190 mg DHA. Met vitamine E tegen oxidatie.
De gezondheidsclaim dat Omega 3 bijdraagt aan een normale hartfunctie is toegestaan door de EFSA. Het zal mij benieuwen of de inspanningen van eerder genoemde James Stein er toe zullen leiden dat deze conservatieve club de toestemming voor de claim weer intrekt.
@ Arjan Levertraan en visolie zijn niet hetzelfde. Vraag me intussen af of ‘ranzig’ her en der niet enigszins verward wordt met ‘vissmaak’. Sommige mensen in mijn omgeving moeten niets hebben van vis. Alleen tong lusten ze allemaal wel, ‘want die smaakt niet naar vis’.
Hordes kinderen – waaronder mijn persoontje – werden vooral in de jaren 50 grootgebracht met levertraan onder dwang toegediend en dat was berucht om de walgelijke smaak. Kregen we dan structureel geoxideerde olie ingebracht? Dus eigenlijk is levertraan wel lekker. Alleen wisten we dat niet. Zo gooide de levertraan-industrie dus haar eigen glazen in en is het nooit meer goed gekomen.
Er zit wel degelijk EPA/DHA in levertraan en de goeie is uitsluitend gefermenteerd en heeft een vieze smaak die volgens sommigen wel meevalt. Zo is het eigenlijk met alles; de smaakbeleving van de een hoeft niet die van een ander te zijn. Ik weet het nu ook niet meer.
Lees dit maar eens.
Pieter # 24 De visolie van Emile Voest beschermt tegen pittige gifstoffen als die waaruit kankermedicatie in de regel bestaat. En kennelijk werkt het ook bloedverdunnend, gegeven de waarschuwing van Stein "voor de gevaarlijke combinatie tussen visolie en aspirine of andere bloedverdunners. Mensen die beide tegelijk innemen krijgen snel blauwe plekken of neusbloedingen". Zo al twee positieve eigenschappen aangedragen door 'tegenstanders'.
Vraagje mbt het verhitten van de olie. Op het etiket van mijn levertraan staat dat het koud gewonnen is. Dat klinkt goed. Maar klopt het dat je geen EPA en DHA in levertraan zult aantreffen? En zo ja, wat voor olie zit er dan wel in?
Theo # 25, echt ranzige levertraan herken je aan de dop die bij het losdraaien gelanceerd wordt, vervolgens aan de stank en tenslotte aan de walgelijke smaak. Die je tot enige uren na consumptie blijft opboeren. Het grappige is dat nog best veel mensen denken dat ze op die manier gezond bezig zijn.
Terwijl verse levertraan een bijna neutrale smaak heeft. Tip: bewaar de fles koel en donker. Alleen openen om een kleiner flesje na te vullen. Zo blijft de levertraan te genieten.
Pieter,
Dat zou best kunnen, ik durf het niet met zekerheid te zeggen. Maar ik zou zeggen koop eens wat visolie capsules en maak er één open. Dat is toch echt een vislucht en bij mijn weten zijn de eiwitten wel echt uit de olie gezuiverd.
Of de vergelijking met boter op gaat betwijfel ik. Is die geur niet boterzuur die los is gekomen van het glycerol? Boterzuur is met zijn 4 C atomen wel echt wat anders dan de langketige vis vetzuren van 20+ C atomen zou ik denken.
Dennis, die typische visgeur lijkt me meer te maken te hebben met eiwitafbraak dan vet-oxidatie. Vetarme vis doet dat net zo goed als vette vis. Zijn het niet de biogene aminen die voor die lucht zorgen, zoals cadaverine en putricine?
Ranzig is meer muf, zoals te oude boter. Verder ben ik het wel helemaal met je eens.
Wij hebben in een test om naar de werking van bacterien te kijken ooit visafval gefermenteerd met een bepaald mengsel van bacterien. Wij deden dat om te onderzoeken of een mengsel van bacterien sterker was dan een enkele soort. Tot onze verbazing rook dat mengsel, dat eerst heel erg stonk, na enige tijd weer naar verse vis. Wij gingen er van uit dat de biogene aminen weer waren omgezet tot aminozuren en dat daarmee de stank verdwenen was.