2 min
Nederland zei Proost en nam er nog eentje extra. Alcohol is goed voor je conditie schreef nu.nl op gezag van de Daily Mail. Het nieuws ging rond op Twitter, Facebook en via de Telegraaf. Maar het is niet waar, zegt Martin Kabos.
Volgens NU.nl-auteur Hans Blommaert is alcohol goed voor de conditie. Hij baseert dit op een artikel in de Daily Mail. Uiteraard worden beide berichten royaal gedeeld op Facebook en Twitter, maar wat is er echt aan de hand?
De opening van het NU.nl-artikel luidt: “Oudere mensen die regelmatig alcohol drinken, zijn fitter en hebben minder moeite met bewegen. Dat blijkt uit een nieuw Brits onderzoek. ... Mensen van middelbare leeftijd of ouder die helemaal nooit alcohol drinken, hebben daarentegen een minder goede conditie, waardoor alledaagse dingen als wandelen en aankleden moeilijker worden.” Dit is verrassend en daarom keek ik naar het onderzoek in Age and Ageing waaruit NU.nl en de Daily Mail putten. Het gaat om een onderzoek dat is uitgevoerd in Oost-Europa/Rusland, en niet in Londen, zoals NU.nl suggereert.
Het onderzoek was een momentopname onder 28.783 willekeurig gekozen inwoners (45-69 jaar oud) van Novosibirsk (Rusland), Krakau (Polen) en zeven steden in Tsjechië. Deelnemers werd gevraagd naar hun lichamelijke beperkingen (dit werd dus niet daadwerkelijk gemeten) en naar hun huidige en vroegere alcoholgebruik (dit werd dus ook niet gemeten).
Wat vonden de onderzoekers?
Het bleek dat niet-drinkers de hoogste kans hadden op lichamelijke beperkingen. Hoe meer men zei te drinken, hoe minder lichamelijke beperkingen men opgaf. De kans op lichamelijke beperkingen was 1,6 maal zo groot voor niet-drinkers als voor matige drinkers. Dit lijkt dus te bevestigen wat NU.nl schrijft. Maar: de hoogste kans op lichamelijke beperkingen had de groep die gestopt was met drinken wegens gezondheidsredenen, nl. 3,19 maal zo groot als de gemiddelde drinkers.
Voor mensen die hun hele leven nooit gedronken hadden, was de kans op lichamelijke beperkingen iets groter dan voor gemiddelde drinkers, nl. 1,27 (een klein verschil dus).
Echter, de auteurs schrijven in de conclusie van hun samenvatting: “De hoge kans op lichamelijke beperkingen bij de niet-drinkers kan grotendeels verklaard worden door de slechte gezondheid van de vroegere drinkers. Het ogenschijnlijk beschermende effect van zwaarder drinken was deels toe te schrijven aan de minder gezonde voormalige zwaardere drinkers, die doorgeschoven waren naar lichtere drinkcategorieën.”
Beperkingen en nuanceringen
Auteurs wijzen zelf netjes op de beperkingen van hun dwarsdoorsnedeonderzoek, te weten dat zo’n momentopname geen enkele uitspraak over causaliteit (oorzaak) mogelijk maakt. Verder wijzen ze ook op de waarschijnlijk grote onderschatting door sociaal wenselijke antwoorden (ook in Rusland is het misschien minder gewenst om toe te geven dat je veel drinkt). Hierdoor is het negatieve effect van zwaar drinken waarschijnlijk nog onderschat. Dit wordt nog verder versterkt doordat mensen geneigd zullen zijn om hun gezondheidsklachten wat minder ernstig voor te stellen. Daardoor speelt er dus zowel onder- als overschatting – beide ten gunste van een te positief beeld van alcoholgebruik. Een andere beperking was de lage respons (60%), die verder bijdraagt aan vertekening van de bevindingen: brave middenklassers die toch al zuinig zijn met innemen, lijken eerder mee te doen aan dergelijke enquêtes.
Een apart probleem vormt nog de groep niet-drinkers die niet wegens gezondheidsredenen gestopt waren met drinken. Bij deze groep was er een gering ogenschijnlijk beschermend effect. De auteurs schrijven dit toe aan vertekening. Dit kleine effect kwam namelijk vooral voor bij Russische vrouwen, die volgens de auteurs nog meer dan mannen geneigd zullen zijn om gezondheidsklachten door drank te verzwijgen.
Totaal strijdig
Al met al zijn de conclusies uit dit onderzoek dus vrijwel totaal strijdig met het rooskleurige verhaal van NU.nl. De onderzoekers zelf: “drinkers die minderden om gezondheidsredenen hadden een grotere kans op lichamelijke problemen dan degenen die door bleven drinken.” Dit grotere risico zou vooral toe te schrijven zijn aan hun slechte gezondheid, eerder dan aan hun lage alcoholgebruik. En waar ze die slechte gezondheid dan aan te danken hebben, laat ik graag over aan uw gezond verstand.
Ondanks de slechte weergave van de resultaten van het onderzoek eindigt Blommaert met een oproep tot matig drankgebruik. Daarover zijn we het eens.
Martin Kabos werkt als eindredacteur voor diverse medische tijdschriften, w.o. het Tijdschrift voor Psychiatrie
Fotocredits: Vodka. Wodka, uitsnede, Karola Riegler Photography
Dit artikel afdrukken
De opening van het NU.nl-artikel luidt: “Oudere mensen die regelmatig alcohol drinken, zijn fitter en hebben minder moeite met bewegen. Dat blijkt uit een nieuw Brits onderzoek. ... Mensen van middelbare leeftijd of ouder die helemaal nooit alcohol drinken, hebben daarentegen een minder goede conditie, waardoor alledaagse dingen als wandelen en aankleden moeilijker worden.” Dit is verrassend en daarom keek ik naar het onderzoek in Age and Ageing waaruit NU.nl en de Daily Mail putten. Het gaat om een onderzoek dat is uitgevoerd in Oost-Europa/Rusland, en niet in Londen, zoals NU.nl suggereert.
Het onderzoek was een momentopname onder 28.783 willekeurig gekozen inwoners (45-69 jaar oud) van Novosibirsk (Rusland), Krakau (Polen) en zeven steden in Tsjechië. Deelnemers werd gevraagd naar hun lichamelijke beperkingen (dit werd dus niet daadwerkelijk gemeten) en naar hun huidige en vroegere alcoholgebruik (dit werd dus ook niet gemeten).
Wat vonden de onderzoekers?
Het bleek dat niet-drinkers de hoogste kans hadden op lichamelijke beperkingen. Hoe meer men zei te drinken, hoe minder lichamelijke beperkingen men opgaf. De kans op lichamelijke beperkingen was 1,6 maal zo groot voor niet-drinkers als voor matige drinkers. Dit lijkt dus te bevestigen wat NU.nl schrijft. Maar: de hoogste kans op lichamelijke beperkingen had de groep die gestopt was met drinken wegens gezondheidsredenen, nl. 3,19 maal zo groot als de gemiddelde drinkers.
Voor mensen die hun hele leven nooit gedronken hadden, was de kans op lichamelijke beperkingen iets groter dan voor gemiddelde drinkers, nl. 1,27 (een klein verschil dus).
Echter, de auteurs schrijven in de conclusie van hun samenvatting: “De hoge kans op lichamelijke beperkingen bij de niet-drinkers kan grotendeels verklaard worden door de slechte gezondheid van de vroegere drinkers. Het ogenschijnlijk beschermende effect van zwaarder drinken was deels toe te schrijven aan de minder gezonde voormalige zwaardere drinkers, die doorgeschoven waren naar lichtere drinkcategorieën.”
Beperkingen en nuanceringen
Auteurs wijzen zelf netjes op de beperkingen van hun dwarsdoorsnedeonderzoek, te weten dat zo’n momentopname geen enkele uitspraak over causaliteit (oorzaak) mogelijk maakt. Verder wijzen ze ook op de waarschijnlijk grote onderschatting door sociaal wenselijke antwoorden (ook in Rusland is het misschien minder gewenst om toe te geven dat je veel drinkt). Hierdoor is het negatieve effect van zwaar drinken waarschijnlijk nog onderschat. Dit wordt nog verder versterkt doordat mensen geneigd zullen zijn om hun gezondheidsklachten wat minder ernstig voor te stellen. Daardoor speelt er dus zowel onder- als overschatting – beide ten gunste van een te positief beeld van alcoholgebruik. Een andere beperking was de lage respons (60%), die verder bijdraagt aan vertekening van de bevindingen: brave middenklassers die toch al zuinig zijn met innemen, lijken eerder mee te doen aan dergelijke enquêtes.
Een apart probleem vormt nog de groep niet-drinkers die niet wegens gezondheidsredenen gestopt waren met drinken. Bij deze groep was er een gering ogenschijnlijk beschermend effect. De auteurs schrijven dit toe aan vertekening. Dit kleine effect kwam namelijk vooral voor bij Russische vrouwen, die volgens de auteurs nog meer dan mannen geneigd zullen zijn om gezondheidsklachten door drank te verzwijgen.
Totaal strijdig
Al met al zijn de conclusies uit dit onderzoek dus vrijwel totaal strijdig met het rooskleurige verhaal van NU.nl. De onderzoekers zelf: “drinkers die minderden om gezondheidsredenen hadden een grotere kans op lichamelijke problemen dan degenen die door bleven drinken.” Dit grotere risico zou vooral toe te schrijven zijn aan hun slechte gezondheid, eerder dan aan hun lage alcoholgebruik. En waar ze die slechte gezondheid dan aan te danken hebben, laat ik graag over aan uw gezond verstand.
Ondanks de slechte weergave van de resultaten van het onderzoek eindigt Blommaert met een oproep tot matig drankgebruik. Daarover zijn we het eens.
Martin Kabos werkt als eindredacteur voor diverse medische tijdschriften, w.o. het Tijdschrift voor Psychiatrie
Fotocredits: Vodka. Wodka, uitsnede, Karola Riegler Photography
Nog 5
Je hebt 0 van de 5 kado-artikelen gelezen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ook het onderzoek dat Dick in #3 aanhaalt, laat alleen maar associatie zien. Associatie is geen causaliteit.
Martin bespreekt gelukkig wel in zijn artikel.
Ik denk eerder dat men door alcohol verdoofd wordt waardoor ze pijn minder voelen, dan beweeg je vanzelf makkelijker. Iemand zwaar onder de drugs kan een autoruit inslaan zonder iets te voelen, pas als het effect van de drugs afneemt gaan ze de pijn voelen. Hoe vaak gebeurt het niet dat dronkelappen vallen, hun kop daardoor openbarst en ze niks voelen? Pas als je zegt "je bloedt" en ze voelen dan zeggen "hoe is dat nou gekomen?" ze hebben gewoon niks gevoeld.
Kan het ook zijn dat mensen die drinken voor de gezelligheid automatisch meer sporten dan mensen die liever(zonder alcohol) thuis zitten?
Heb de ervaring dat alcohol sneller uit het bloed verdwijnt bij intensief sporten.
Wat drinken de mensen die geen alcohol drinken? Suikerhoudende frisdranken wellicht die meer schade aan richten dan 2 of 3 wijntjes waar geen suiker aan toegevoegd is.
Wellicht ook goed om dit nieuws nog eens te vermelden: Ook weinig alcohol toch niet goed voor het hart.
Als je iemand interviewt die net een wodkaatje of 2 op heeft, is de kans groot dat hij het allemaal wel prima vindt. Ben je nuchter, dan ook realistischer.. ;)