Een jaar geleden stemde de Europese Unie voor een verbod op het gebruik van neonicotinoïden in de landbouw, om de bijen te beschermen. Neonicotinoïden, neonics, worden met name als zaadcoating gebruikt om jonge plantjes, zoals suikerbieten, sla en wortelen, een startbescherming mee te geven waardoor er later minder gespoten hoeft te worden.

Diverse Europese lidstaten vroegen ontheffing van het verbod aan. In België kwam zo'n noodtoelating eind vorig jaar rond, maar minister Schouten besloot op advies van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit en het College Toelating Gewasbeschermingsmiddelen (Ctgb) geen ontheffing aan te vragen.

De Nederlandse suikerbietentelers hebben daarom dit jaar onbehandeld zaad moeten zaaien. Met meteen merkbare gevolgen. “In het eerste jaar na het verdwijnen van de neonicotinoïden zijn de wrange gevolgen al merkbaar. Vooral bietentelers op de zwaardere kleigronden melden op grote schaal problemen met insecten en onherstelbare schade aan jonge bietenplanten. Om de planten te laten overleven worden bietenpercelen soms meerdere keren volvelds en met breedwerkende insecticiden behandeld. Bij andere telers is de schade zodanig dat al is overgegaan tot overzaai van de bieten,” schrijven LTO, NAJK, NAV en Cosun.

In de brandbrief vraagt de akkerbouwsector landbouwminister Carola Schouten de situatie met eigen ogen te komen aanschouwen en een oplossing te zoeken voor het verbod op neonicotinoïden, om te beginnen in de bietenteelt.



"Het verbod op neonicotinoïden heeft grotere gevolgen dan de beleidsmakers hebben voorzien,” zegt voorzitter Jaap van Wenum van de LTO-vakgroep Akkerbouw op Boerderij. Om er in De Telegraaf aan toe te voegen: "We zetten een stap terug in de tijd. Bieten zijn niet eens een bloeiend gewas. Dus daar komen geen bijen op af. Niemand is gebaat bij de bespuitingen die nu nodig zijn. De natuur niet, de boer niet en de bijen niet.”

Glyfosaat
In de brief vragen de akkerbouwers ook aandacht voor een volgend probleem dat zich voor gaat doen. In 2022 verloopt de Europese toelating van het onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat. "Het kan niet zo zijn dat de sector een relatief milieuvriendelijk herbicide verliest, en vervolgens veel andere middelen moet spuiten met een slechter milieuprofiel om probleemgrassen, wortelonkruiden en aardappelopslag te bestrijden. Het is daarnaast een utopie dat mechanische onkruidbestrijding een sluitende oplossing biedt bij een glyfosaatverbod,” schrijven de akkerbouwers.

Politieke (re)actie
Het publiciteitsoffensief valt vooralsnog bij het CDA en de VVD in vruchtbare aarde. Maurits von Martels en Helma Lodders vragen de minister binnen 2 weken met een reactie te komen. Op Europees niveau is de kwestie bij landbouwcommissaris Phil Hogan aangekaart, aldus Boerderij.

Onderwijl kijkt bietencoöperatie Cosun of zij in geheel Europa een lobby tegen het verbod op neonics in de suikerbietenteelt kan organiseren. Frankrijk en Duitsland hebben geen uitzonderingspositie aangevraagd en in België is het aantal telers dat van de uitzondering gebruik maakt klein omdat de eisen hoog zijn.


Dit artikel afdrukken