In de Media Agractie bij Harry Mens naast Henk Otten

26 okt 2019, 9:04 Redactie Foodlog 1 min

Je voorbeelden zijn legitiem Marco, maar denk nou niet dat dat alleen boerenbedrijven treft. In dit steeds dichter bevolkte land treffen scherpere milieumaatregelen elk bedrijf, ook ons bedrijf, ook Shell in Pernis, ook tankstations, supermarkten en aannemers. De overheid wordt gedwongen maatregelen te treffen. Of dat altijd eerlijk gaat is zeer te betwijfelen, maar het is een realiteit waar je maar beter op kunt anticiperen. Het wordt namelijk niet minder. Je beroepen op rechten uit het verleden kan soms helpen, maar soms ook niet. En in dat laatste geval helpt klagen over een onbetrouwbare overheid volstrekt niets. Behalve dan bij GS in Friesland, maar dat is maar tijdelijk.

Tot nu toe kwamen boeren ermee weg, beetje klagen, beetje boos, beetje schadevergoeding in de tas en alles bleef zoals het was. We zullen moeten leren hoe dat anders moet, niet gemakkelijk, wel onvermijdelijk. Hoe dat moet? Daar kunnen alleen de echte vakmensen iets zinnigs over zeggen, en dat zijn de boeren zelf. Maar zeggen dat je niet wilt of dat alles bij het oude moet blijven omdat het niet anders kan werkt niet. Dan wordt het voor je geregeld, of je het leuk vindt of niet.

Jos Hugense, Jan-peter van Doorn,

Ik gaf de reacties op basis van de huidige regelgeving, de huidige situatie.

Vroeger (15-20 jaar geleden) was de regelgeving inderdaad anders, en had iemand echt opgebouwde rechten. Bijv. een Hinderwet, men mocht een bepaalde activiteit uitvoeren met bepaalde gevolgen voor de omgeving. Aanpassen van de hinderwet kon feitelijk alleen met instemming van de betrokken vergunninghouder, en dus veranderde er niet veel ten gunste van het milieu/de omgeving als er eenmaal een vergunning verleend was.

In bijv. bestemmingsplannen was er een overgangsrecht (rechten uit vorig plan die gelden in recenter plan) en iemand mocht blijven doen wat hij deed, zelfs als het eigenlijk nooit gemogen had. De gedachte was, de overheid had maar de plicht om voor vaststellen van een nieuw plan de situatie in overeenstemming te brengen met het oude plan (of eventueel een brief te sturen dat wat degene illegaal deed niet mocht).

De rechten van een boer waren dus beschermd en de overheid moest goed opletten en actief handhaven.

Een jaar of 15-20 geleden kwam de omgekeerde situatie, er kwamen algemene bepalingen waaraan een boer zich moest houden en bijv. een overgangsrecht was enkel nog van toepassing op zaken die met vergunningen tot stand waren gekomen. Dat gaf de overheid de mogelijkheid om in te grijpen in kwestie die zonder vergunning of in afwijking van vergunningen tot stand waren gekomen en de overheid kon zonder vergoedingen/schadeloosstellingen strengere normen en eisen opleggen aan de bedrijfsvoering (wel uiteraard op basis van een belangenafweging).

De rechten zijn dus aangepast, een boer mag een activiteit uitvoeren maar de overheid bepaald de milieukaders waarbinnen die activiteit moet plaatsvinden.

Wat je nu dus ziet is dat de overheid niet zoveel moeite heeft om bedrijven in de gewenste richting te sturen, bijv, in Brabant een verordening dat stallen van 20 jaar en ouder aan de nieuwste milieutechniek moeten voldoen. De overheid dwingt bedrijven dus tot het doen van investeringen en wellicht nog belangrijker de bedrijven moeten nieuwe vergunningen aanvragen. Als een boer een nieuwe vergunning moet aanvragen dan word die vergunning getoets aan het dan geldende beleid, en dat is vaak ongunstiger voor de boer dan 15-20 jaar geleden. Een voorbeeld: op basis van de huidige regelgeving mag een boer zijn stallen voor intensieve veehouderij niet uitbreiden maar moet wel een luchtwasser aanvragen. Per saldo kosten om ammoniak te reduceren zonder dat daar groei in dieraantallen tegenover staat, vaak einde van het bedrijf (welke bank gaat dat financieren, zeker als de stallen ouder zijn, er geen uitbreiding mogelijk is en de boer boven de 50 jaar oud is).

We zien dus een overheid die steeds meer macht krijgt om beleid door te drukken, ook al heeft die overheid in een eerder stadium meegewerkt aan het tot stand komen van het bedrijf.


Ander voorbeeld, geurnormen zijn vaak strenger geworden, dat betekend dat als een boer een vergunning aan moet vragen om ammoniak te reduceren dat hij ook de strengere geurnorm zal moeten respecteren en dus wellicht zelfs minder vee zal moeten houden.

Ander voorbeeld, de afstandsnorm bij melkveehouderij in het buitengebied is 50 meter tot burgerwoning, en 100 meter in situaties binnen de bebouwde kom. Het kan dus zo zijn dat een boer geen vergunning kan krijgen omdat er veel boeren in de omgeving zijn gestopt, de huizen dat zijn nu burgerwoningen, en de situatie word nu gezien als binnen de bebouwde kom. (bebouwde kom is geen harde grens, maar de feitelijke situatie is van belang).

Ik begrijp jullie gedachte richting schadevergoeding, maar ik vrees (of beter gezegd weet)
dat daar niets van terecht komt.

Marco, Jos schrijft ook wat ik bedoel. We gaan van een verdienmodel waarin alles mag, naar een verdienmodel dat beperkt wordt (ik denk dat er voor de overblijvers straks een uitstekend verdienmodel te fabriceren is). Deze beperking zal zo eerlijk mogelijk gedragen moeten worden.

En het is natuurlijk helemaal in orde als de 'natuur' een primaire focus krijgt. Maar die had ze niet.
Verdienmodellen, winst, omzet en rendement waren leidend.

Kortom: Van koopkrachtplaatje naar duurzaamheidsplaatje.

Je schrijft verder in #28 :

"Het punt is, jij en vrijwel alle boeren gaan uit van het recht op een inkomen of een continuering van het bestaande verdienmodel incl. het veronderstelde recht op uitbreiding"

Ik denk niet dat de meeste boeren daar nog van uitgaan. En je schrijft ook:

"Er is pas een schadevergoedingsplicht als de beperking onevenredig zou zijn en niet voorzienbaar etc."

Ik denk dat er daarover wel een paar rechtszaken gevoerd zullen worden.

We verschillen niet van mening over de noodzaak tot het veranderen van de uitgangspositie, zie jouw #24 , maar a) daar is nog niet iedereen overtuigd van b) tot nu toe staan eigenlijk alleen de boeren in de spotlight en c) zie ik een parlementaire enquete ontstaan over de rechtvaardigheid* daarvan.

*De boerenlobby is werkelijk van de hoogste klasse. Er is geen bedrijfstak die dit na kan doen. Knap hoe je met eindeloos klagen toch resultaat weet te halen. Moet je wel erg veel krediet hebben.

Teun van de Keuken ziet het net zo als in #1, slim gedaan van Harry en Henk moest het betalen: Handige Harry lacht in zijn vuistje.

#13, Jan Peter, excuus! Ik zie je vraag nu pas.

Al wat ik daar zeg is dat we vergeten zijn dat je wil niet uit feiten moet willen afleiden. Mijn fascinatie betreft de kennelijke onverantwoordelijkheid van degenen die hun wil niet durven te bekennen, maar er een (per definitie ontoereikend) feit voor aanvoeren.