Acrylamide vind je onder meer in friet, koffie, brood, ontbijtgranen, koekjes en dus chips. Juist dat bruine, krokante korstje dat het extra lekker maakt, bevat acrylamide. Door verhitting van zetmeelrijke producten zoals bakken, roosteren en frituren ontstaat die bruine kleur. Dat wordt de Maillard reactie genoemd.

Acrylamide heeft niet alleen invloed op de kleur en smaak, maar ook op de gezondheid. Onderzoek met proefdieren toont aan dat de stof kankerverwekkend is. De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) bestempelt acrylamide als ‘genotoxisch carcinogeen’, omdat het genmutaties en tumoren veroorzaakt bij muizen en ratten. “Jonge kinderen die kieskeurig de korstjes van hun brood laten liggen, zijn misschien wel verstandige eters”, zegt hoogleraar volksgezondheid Jaap Seidell (VU, Amsterdam) in een podcast over voeding.

Lijkt goed voor diabeten
Toch is er ook een andere kant. Hoewel acrylamide als onveilig wordt gezien, is het ook in positief verband gebracht met een verlaagde concentratie glucose en insuline en een verkleinde kans op insulineresistentie. Dat is dan een lichtpuntje voor acrylamide, omdat juist een verhoogd glucose- en insulineniveau leiden tot insulineresistentie en kenmerkend zijn voor diabetes.

Moeten we ons zorgen maken om acrylamide?

'Geen kankerexplosie', wel voorzorg
Het wetenschappelijke bewijs tegen acrylamide is gebaseerd op tests met proefdieren. Volgens Seidell weten we eigenlijk niet zo goed wat het effect is op mensen en onze gezondheid. “Wat die cocktail van chemische stoffen die bij de bereiding vrijkomen en worden toegevoegd doet op de lange termijn weten we niet”, zegt hij. “Maar er is geen kankerexplosie als mensen ineens veel groentechips gaan eten”.

Toch concludeert de EFSA en nu ook het RIVM dat acrylamide via voeding het risico van de consument mogelijk kan verhogen. Uit voorzorg kun je daarom maar beter je acrylamide-inname beperken door te variëren in je voedingspatroon en minder gebakken, geroosterd en gefrituurd voedsel te eten. De al wat oudere campagne van het Voedingscentrum zei het zo: bak goed, bak goudgeel.

Wie het allemaal niet te ingewikkeld wil maken, houd het simpel. Groentechips zijn geen gezond alternatief voor groente!

Wil je gezond groente eten, dan eet je groenten in hun pure vorm. Zonder drogen, zonder bergen vet en zout. Dat is ook nog eens veel duurzamer.
Dit artikel afdrukken