Accijnsverhoging

Afgelopen zaterdag kwam de BBC met het nieuws dat het Britse Royal College of Physicians de accijnzen op alcohol wil verhogen en de verkrijgbaarheid van drank wil verlagen. In Nederland speelt een soortgelijke discussie.

In beide landen hanteert de overheid een beleid dat gericht is op beperking van overmatig gebruik van alcohol. De overheid focust het probleem op zgn. binge-drinkende jongeren. Je bent een 'binge drinker' als je meer dan 5 glazen alcohol per 'drinksessie' gebruikt (overigens blijken de Ieren kampioen Binge-drinken).

Voor de Engelse artsen is een jeugdcampagne niet genoeg, omdat het alcoholprobleem thuis zit. Oók bij oudere mensen. De Engelsen zouden volgens een onderzoek van Mintel de grootste thuisdrinkers zijn:

ADULTS WHO DRINK AT HOME
- UK 74.4%
- France 66.0%
- Germany 64.3%
- Spain 44.5%

Source: Mintel

Thuis, zo lijken de artsen te willen zeggen, gaat het het hardst. De alcohol is er het goedkoopst zodat de bodem van de fles het snelst wordt bereikt. De jeugd drinkt sociaal, de ouderen doen het thuis en alleen, mogelijk nog frequenter en intensiever.
Het liefste zouden de artsen dan ook én alcohol onbereikbaarder maken én alcohol-reclame willen verbieden.

Zeker. Alcoholmisbruik is een probleem, maar over welk probleem hebben we het? Voor het Nederlandse CPB is het een financieel probleem. Het rekende kort geleden voor dat de accijns-opbrengsten lager liggen dan de gezondheids- en organisatiekosten uit hoofde van alcoholmisbruik. Dat moet dus gecompenseerd worden, anders klopt de boekhouding niet. Ook al bleek ca. 10% van de drinkers voor alle kosten te zorgen, de conclusie voor het CPB was dat de accijnzen omhoog moesten. Petra de Boevere, alias meisje van de Slijterij, liet zien dat dat bepaald een ongenuanceerde maatregel is in een open brief aan toenmalig minister Zalm.

Voor de Engelse artsen is het een gezondheidsprobleem, dat te maken heeft met onnodige leveraandoeningen en te voorkomen (verkeers)ongelukken. Ook daar gaat het waarschijnlijk om een groep van 10-20% die het voor de rest van de markt verpest. Het CPB beweert dat je die groep niet kunt identificeren en dat verpestende dus maar voor lief moet nemen. Da's toch wel sterk, want je laat een heel absolute meerderheid leiden onder het gedrag van een kleine minderheid.

Zouden er andere oplossingrichtingen in beeld komen als je het probleem anders bekijkt?
Alcohol is wellicht meer een probleem van geestelijke, dan van lichamelijke gezondheid.
Er is zoiets als 'stoer drinken" onder de jeugd. En er zijn geestelijke probleemgevallen (zoals de BBC zegt: stress op het werk en problemen thuis).

In het eerst geval kun je een campagne opzetten die 'loosers' maakt van kinderen die zich lam drinken (óf nog veel confronterender aanpakken dan nu, óf het belachelijk maken).
In het tweede geval, zitten we met een probleem dat zich wel weer op andere manieren zal uiten. Alcohol is slechts een middel om het doel - vluchten - te bereiken. Alcohol onbereikbaar maken betekent dat de naam van het probleem verandert, maar de oorzaak blijft bestaan. De kosten die daaruit voortvloeien waarschijnlijk ook.

Accijnsverhoging. Bordje verhangen, probleem opgelost? Zo ja, dan blijven de kosten gewoon doorlopen. Ze komen alleen op een ander budget terecht.