De steun vloeit voort uit de Regeling Omgevingskwaliteit. Enerzijds moet de regeling het aantal varkens in gebieden waar de varkensdichtheid en de impact op de directe leefomgeving groot zijn, reduceren. Anderzijds kunnen "duurzaam en maatschappelijk verantwoord opererende" varkenshouderijen uitbreiden in gebieden waar nog wel ruimte is om te ontwikkelen. Dat moet, zegt de regeling, dan wel "in harmonie met de omgeving" gebeuren.

Boerderij vat de regeling puntig samen: "Een varkenshouder die wil meedoen aan de regeling beurt maximaal € 0,5 miljoen voor zijn bedrijf. De vergoeding bestaat uit twee delen: een marktconform bedrag voor de varkensrechten, afhankelijk van waar het bedrijf zit. Daarnaast wordt een vergoeding betaald per aanwezig varken voor het stoppen van het bedrijf. Uiterlijk 1 januari 2019 dient een deelnemer zijn bedrijf te stoppen en vervalt zijn vergunning."

Opvallend in het licht van het spreidingsplan dat de Coalitie lijkt te hanteren, is dan ook het besluit van de Provincie Gelderland om geitenhouders uit Brabant alvast zoveel mogelijk buiten de deur te houden. De selectie van de bedrijven die in aanmerking komen voor de stoppersregeling (die open staat van 1 september tot en met 31 oktober) ligt in handen van het ontwikkelingsbedrijf varkenshouderij, onder leiding van voormalig Vion-directeur Paul Jansen. Varkenshouderijen die het meest belastend zijn voor burgerwoningen in de directe omgeving komen het eerst in aanmerking. Om dat vast te stellen baseert het ontwikkelingsbedrijf zich op meetgegevens. De opgekochte varkensrechten van de boeren die besluiten te stoppen, zullen verkocht worden aan varkenshouders die willen uitbreiden of starten op locaties waar dat wél mogelijk is.

De Coalitie Vitalisering Varkenshouderij (ViVa) bestaat uit de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV), Rabobank en het ministerie van Economische Zaken. In 2016 presenteerde de Coalitie het Actieplan Vitalisering Varkenshouderij. "De Regeling Omgevingskwaliteit is een heel belangrijke, nieuwe mijlpaal in de verdere verduurzaming van de Nederlandse varkenshouderij", vindt Rosenthal. "De varkenshouderij laat hiermee zien dat zij, in samenwerking met andere betrokken partijen, haar verantwoordelijkheid wil nemen en oog en oor heeft voor maatschappelijke en economische ontwikkelingen." Hij verwacht dat de regeling positief zal uitwerken voor de realisatie van de maatschappelijke opgaven, de economische positie en het imago van de sector.

Als de proef goed uitpakt, komt er een omvangrijkere regeling, meldt Boerderij nog. De regeling rept niet van reductie van het aantal varkens in Nederland, maar lijkt het accent te leggen op het beschikbaar maken van varkensrechten voor ondernemers die ze op andere plekken in het land kunnen omzetten in nieuwbouw. Met name Brabant is een (te) varkensdichte provincie. Opvallend in het licht van het spreidingsplan dat de Coalitie lijkt te hanteren, is dan ook het besluit van de Provincie Gelderland om geitenhouders uit Brabant alvast zoveel mogelijk buiten de deur te houden. Het plan van de Coalitie kan deze provinciale politiek ook elders aanwakkeren.
Dit artikel afdrukken