2 min
Bomen zijn hot. Het World Economic Forum streeft ernaar om tegen 2030 wereldwijd een biljoen bomen te planten. De Verenigde Staten namen de REPLANT Act aan om in de komende 9 jaar een miljard bomen te planten. De Franse president Emmanuel Macron beloofde vorig jaar 1 miljard bomen te planten. De een na de andere grote stad wil zijn straten beschaduwen door miljoenen bomen te planten. Er is alleen één probleem: er zijn veel te weinig zaailingen en die zijn vaak ook nog eens van de verkeerde soorten bomen.
In Frankrijk, dat voor een derde uit bos bestaat, presenteerde de overheid vorige week een plan van aanpak. De Franse overheid trekt de komende 10 jaar €8 tot €10 miljard uit om president Macrons belofte te realiseren: we planten een miljard bomen. Uit het 'Objectif forêt' blijkt dat Frankrijk het huidige aanplantingstempo van 60 miljoen bomen per jaar zo ongeveer zal moeten verdubbelen.
Een complicatie daarbij is dat het plan meer dan een miljoen hectare bosgrond raakt. Die hectaren zijn lang niet allemaal in handen van de Franse staat. Drie kwart is particulier bezit, aldus franceinfo.
Maar er is nog een veel groter probleem en dat beperkt zich niet alleen tot Frankrijk. Er is niet genoeg zaad of jonge boompjes (zaailingen). Ook in andere Europese landen én in de Verenigde Staten worden er veel te weinig bomen gekweekt om aan de enorme vraag te voldoen.
"Mensen willen triljoenen bomen", zegt Peter Clark van de Universiteit van Vermont in ScienceDaily. "Maar tussen wat mensen willen en de praktijk gaapt een enorme kloof". Clark onderzocht met zijn team 605 boomkwekerijen in 20 Amerikaanse staten; deze week publiceerden ze hun resultaten in het wetenschappelijke tijdschrift BioScience.
Tot hun ontsteltenis stuitten de onderzoekers op een 'overweldigende schaarste' aan zaailingen en vooral aan soortendiversiteit. Slechts 56 van de onderzochte kwekerijen produceerden voldoende aantallen zaailingen om aan natuurbehoud en herbebossing te kunnen doen. Bovendien bleken de boomkwekerijen de voorkeur te geven aan boomsoorten die geschikt zijn voor de commerciële houtproductie en hadden ze nauwelijks lokale boomsoorten beschikbaar. Zo kwamen ze van een ecologisch belangrijke soort als de rode spar, waarvan miljoenen exemplaren aangeplant zouden moeten worden om bossen goed te herstellen, vorig jaar in totaal slechts 800 zaailingen tegen. Laat staan dat de boomkwekerijen werkten aan bomen of soorten met voor het toekomstige - hetere - klimaat geschikte genetische eigenschappen.
Ook in Frankrijk speelt dat probleem. De zaadboomgaarden waar boomzaden geoogst worden, dateren uit de jaren '70 en zijn niet meer aangepast aan het huidige klimaat. De huidige klimaatomstandigheden - droogte, hitte - brengen bovendien nieuwe, invasieve, parasieten met zich mee. "We hebben bijvoorbeeld nieuwe parasieten in onze zaadgaarden die we nog niet kenden en die de opbrengst met ongeveer 50% verminderen," vertelt Joël Conche, zadendeskundige bij het Office nationale des forêts (ONF). "Het uitvalpercentage voor nieuw geplante bomen is nu gemiddeld 38%."
Frankrijk telt 139 boomsoorten en het Franse nationale onderzoeksinstituut INRAE is naarstig aan het onderzoeken wat er moet worden herplant, opdat Frankrijk ook over 50 jaar nog klimaatbestendig bos heeft.
Beleid
Het idee om ecologisch belangrijke boomsoorten te herplanten of klimaatresistent te maken vindt veel weerklank, zegt Clark. "Maar - ondanks de opwinding en nieuwheid van dat idee in veel beleids- en filantropische kringen - als puntje bij paaltje komt, is het in de praktijk een hele uitdaging om de benodigde soorten of zaadbronnen te vinden." Hoewel er dankzij de REPLANT Act voldoende geld is voor herbebossing, hebben Amerikaanse overheidsinstanties geen beleid ten aanzien van de verplaatsing van boomsoorten en boomgenetica. De onderzoekers pleiten voor meer investeringen van de overheid (in de vorm van subsidies, leningen en kostendelingsprogramma's) om boskwekerijen nieuw leven in te blazen, te diversifiëren en uit te breiden. Want in de praktijk, zegt Clark, "is het vaak één oude boer die rondloopt om eikels te verzamelen."
Dit artikel afdrukken
Een complicatie daarbij is dat het plan meer dan een miljoen hectare bosgrond raakt. Die hectaren zijn lang niet allemaal in handen van de Franse staat. Drie kwart is particulier bezit, aldus franceinfo.
Tussen wat mensen willen en de praktijk gaapt een enorme kloofEnorm tekort aan zaad en zaailingen
Maar er is nog een veel groter probleem en dat beperkt zich niet alleen tot Frankrijk. Er is niet genoeg zaad of jonge boompjes (zaailingen). Ook in andere Europese landen én in de Verenigde Staten worden er veel te weinig bomen gekweekt om aan de enorme vraag te voldoen.
"Mensen willen triljoenen bomen", zegt Peter Clark van de Universiteit van Vermont in ScienceDaily. "Maar tussen wat mensen willen en de praktijk gaapt een enorme kloof". Clark onderzocht met zijn team 605 boomkwekerijen in 20 Amerikaanse staten; deze week publiceerden ze hun resultaten in het wetenschappelijke tijdschrift BioScience.
Tot hun ontsteltenis stuitten de onderzoekers op een 'overweldigende schaarste' aan zaailingen en vooral aan soortendiversiteit. Slechts 56 van de onderzochte kwekerijen produceerden voldoende aantallen zaailingen om aan natuurbehoud en herbebossing te kunnen doen. Bovendien bleken de boomkwekerijen de voorkeur te geven aan boomsoorten die geschikt zijn voor de commerciële houtproductie en hadden ze nauwelijks lokale boomsoorten beschikbaar. Zo kwamen ze van een ecologisch belangrijke soort als de rode spar, waarvan miljoenen exemplaren aangeplant zouden moeten worden om bossen goed te herstellen, vorig jaar in totaal slechts 800 zaailingen tegen. Laat staan dat de boomkwekerijen werkten aan bomen of soorten met voor het toekomstige - hetere - klimaat geschikte genetische eigenschappen.
Slechts 800 zaailingen van de rode spar aangetroffen, terwijl er miljoenen nodig zijnZaadboomgaarden uit jaren '70
Ook in Frankrijk speelt dat probleem. De zaadboomgaarden waar boomzaden geoogst worden, dateren uit de jaren '70 en zijn niet meer aangepast aan het huidige klimaat. De huidige klimaatomstandigheden - droogte, hitte - brengen bovendien nieuwe, invasieve, parasieten met zich mee. "We hebben bijvoorbeeld nieuwe parasieten in onze zaadgaarden die we nog niet kenden en die de opbrengst met ongeveer 50% verminderen," vertelt Joël Conche, zadendeskundige bij het Office nationale des forêts (ONF). "Het uitvalpercentage voor nieuw geplante bomen is nu gemiddeld 38%."
Frankrijk telt 139 boomsoorten en het Franse nationale onderzoeksinstituut INRAE is naarstig aan het onderzoeken wat er moet worden herplant, opdat Frankrijk ook over 50 jaar nog klimaatbestendig bos heeft.
Beleid
Het idee om ecologisch belangrijke boomsoorten te herplanten of klimaatresistent te maken vindt veel weerklank, zegt Clark. "Maar - ondanks de opwinding en nieuwheid van dat idee in veel beleids- en filantropische kringen - als puntje bij paaltje komt, is het in de praktijk een hele uitdaging om de benodigde soorten of zaadbronnen te vinden." Hoewel er dankzij de REPLANT Act voldoende geld is voor herbebossing, hebben Amerikaanse overheidsinstanties geen beleid ten aanzien van de verplaatsing van boomsoorten en boomgenetica. De onderzoekers pleiten voor meer investeringen van de overheid (in de vorm van subsidies, leningen en kostendelingsprogramma's) om boskwekerijen nieuw leven in te blazen, te diversifiëren en uit te breiden. Want in de praktijk, zegt Clark, "is het vaak één oude boer die rondloopt om eikels te verzamelen."
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
"In de bocage (heggenlandschap) van de Morvan zit het buitengewone verborgen in het gewone. Eeuwenlang onderhouden door de mens, krioelt het in dit vertrouwde landschap toch van de wilde planten en dieren. Hoe hebben de planten en dieren zich aangepast aan de aanwezigheid van de mens in het hart van de heggen en in het verborgene van de weiden? Welke onzichtbare schakels verbinden deze twee werelden?"
Eén van de afleveringen van Wild Frankrijk: "Bourgondië, de geheimen van de bocage"
Te bekijken op ARTE tot 23 november 2023. Duits- of Franstalig en Duitse of Franse ondertiteling.
Je ziet dat een afwisselend landschap met veel heggen en een lappendeken aan landbouwpercelen zeker zoveel natuurrijkdom bezit als een bos of heide. Sterker nog, veel bloeiende planten, struiken, bomen, insecten, vogels en zoogdieren prefereren een afwisselend landschap (de mens niet te vergeten). Jaloersmakend. We moeten die 225.000km heggen en onverharde paden en wegen weer in ere herstellen, geeft veel meer natuur dan hier en daar een stukje bos vergroten.
Als 2.250.000 mensen (gepensioneerden, scholieren, werklozen, overige vrijwilligers) verspreid over 20 jaar een kleine vrijwillige fysieke bijdrage zouden leveren om ons landschap van 100 jaar geleden in ere te herstellen, dan komt dat neer op 5 strekkende meter per persoon. Maar ik vrees dat het politiek, juridisch en organisatorisch inmiddels wel haast onmogelijk is geworden om zo iets op grote schaal uit te voeren.
Ja het bomenstuk van Jos is heel goed (en de reacties ook).
Ik zit met wat vriendjes wat te brainstormen over diverse grote onderwerpen.
Vandaag H1 over robuust en duurzaam energiesysteem.
Ik verwijs graag naar een discussie die wij hier in 2019 hadden over het verschil tussen oude bomen en jonge aanplant. De eerste 50 reacties geven aardig inzicht in de materie;
bomenkapbeleid
Duizenden bomen Bergen aan Zee worden gekapt om duinzand weer te laten stuiven
Niets doen geeft ook bos, al duurt het langer.
Vlak bij ons (N-O Twente) is de afgelopen 2 jaar 80ha gemengd bos gekapt om plaats te maken voor heide. Het bos was in de loop van de vorige eeuw vanzelf ontstaan, en "hoort daar dus niet thuis" was de lezing. heel vroeger was het een heidegebied zoals op oude prenten te zien is, en dat willen we weer herstellen. We hopen dat we daarmee de heidehagedis terug krijgen. Het bos heeft de arme heidegrond verrijkt en moet na de kap eerst van de bovenlaag worden ontdaan waarna kalk voor de verdere verarming moet zorgen. Talrijke vogels, ook uilen, kleine zoogdieren, insecten zijn plots verdreven, maar dat schijnt gewoon te mogen. Zelf heb ik het vermoeden dat dit alles moest wijken om het grondwaterpeil te verbeteren.
De strekking hiervan is dat bossen vanzelf ontstaan, en wat niet aardt hoor daar ook niet thuis.
Zaaien, vrijwilligerswerk.
In een aflevering van 'Les Avions du bout du Monde (S04E01) een uitgebreid relaas over José Camacho, Le semeur de forets (de zaaier van bossen) in Mexico, Chiapas, 73.000km2.
Nog steeds zijn er boeren die hun velden in brand steken om ze vrij te maken voor de volgende oogst. Maar deze branden ontaarden vaak en verspreiden zich naar de omliggende beboste heuvels. In Chiapas gaat elk jaar tussen de 20.000 en 30.000 hectare natuurgebied in rook op, wat 3 keer meer is dan in Frankrijk voor een gebied ter grootte van Occitanië.
José Camacho dropt vanuit zijn kleine Cessna-185 vliegtuig zakken vol met inheemse zaden uit over de kale heuvels, en met resultaat. De zaden worden door vrijwilligers, kinderen, gepensioneerden, stads- en plattelandsbewoners uit een aantal dorpen verzameld vanuit de omgeving en gezamenlijk met de hand in "kleibommetjes", zo groot als een oliebol, gerold. Na drogen zijn ze klaar om ze vanuit het vliegtuigje op de kale hellingen te kieperen.
Maak er geen verdienmodel van.
Er zijn in ons land ook kleinschalige projecten waar vrijwilligers hagen of slootkanten bebossen. Miljoenen zaailingen (opschot) van diverse bomen en struiken liggen in ons land voor het oprapen. Heb je niet per se een kweken voor nodig, maar vrijwilligers die graag in groepsverband een (hun) bos zien ontstaan.
Stond ergens op FL dacht ik:
Dit Braziliaans echtpaar heeft in 20 jaar 2 miljoen bomen geplant.