Kort 5 feb in de Media

Het Amerikaanse bedrijf Memphis Meats liet deze week een videofilmpje zien van de eerste gehaktbal van kweekvlees, de "eerste gehaktbal waar geen koe voor geslacht is". Volgens het bedrijf zal het binnen 3 tot 4 jaar 'diervrije' hot dogs, worstjes, burgers en gehaktballen op de markt brengen.

Memphis Meats claimt dat de gebruikte techniek tot 90% minder broeikasgasemissies leidt en veel minder of geen nutriënten, antibiotica of andere additieven vereist. Op termijn zou kunstvlees goedkoper en milieuvriendelijker moeten zijn dan 'echt' vlees. Op dit moment kost het nog $18.000 om 1 pond vlees te kweken. De gemiddelde prijs voor een pond gehakt in de Amerikaanse supers is $4. Helemaal diervrij is het kweekvlees nog niet. Om de 'geïsoleerde cellen' van rund, varken of kip te laten groeien, is een groeimedium van kalverbloedserum nodig - dat is het meest gebruikte dierlijke supplement voor celkweekculturen. Op termijn wil Memphis Meats een plantaardig alternatief ontwikkelen. Volgens het bedrijf groeien de cellen in bioreactorvaten binnen 9 tot 21 dagen uit tot 'oogstbare' spiercellen.

Het bedrijf treedt in de voetsporen van de Nederlandse hoogleraar Mark Post, die in 2013 's werelds eerste kweekvleesburger bakte. Posts burger kostte in de laboratoriumfase €250.000. Post heeft inmiddels een bedrijf opgericht, Mosa Meat, dat verwacht binnen 5 jaar betaalbare kweekvleesburgers (€10 tot 20 per kilo) op de markt te kunnen brengen.

De Oekraiense kippengigant MHP blijkt in januari zijn exportquotum naar de EU al te hebben volgetrokken. Volgens het bedrijf is dat geen probleem omdat het zich met zijn goedkope plofkippen een weg zal weten te banen door de tariefmuren van de EU heen.

Directeur Yuriy Kosyuk verklaart dat de import van 16.000 ton vers en 20.000 ton bevroren kippenvlees die de EU toestaat van de totale productie van 1,2 miljoen ton kip die Oekraïne produceert een lachertje is. Voor iedere ton extra moet 1 euro per kilo aan heffingen worden afgerekend.

Volgens marktspecialisten rekent MHP buiten de werkelijkheid. Het bedrijf wil 500.000 ton kip exporteren. De EU zou hooguit bereid zijn importvergunningen voor nog 20.000 ton extra zijn te willen verlenen.

MHP wil naar de EU exporteren omdat aan Rusland gelieerde landen hun grenzen voor Oekraïens product hebben gesloten, maar de 'fabriek' niet stil kan blijven staan.

“Er staat de komende tijd veel te gebeuren in dit kanaal”, dat zegt Tony Wijntuin van adviesbureau Wyne & Innovation over winkels op campuslocaties, meldt de LevensmiddelenKrant.

Het adviesbureau adviseert in de ontwikkeling en realisatie van voorzieningen op high traffic-locaties waaronder campusterreinen van onderwijsinstellingen. Volgens Wijntuin is het niet voor niets dat vooral supermarkten zich op campuslocaties storten. Een campus is een prachtige plek voor retailers om hun merk te promoten en een relatie op te bouwen met hun (toekomstige) klanten. Het is daarnaast ook een goede plek om inzicht te krijgen in hoe millennials zich gedragen en wat hun eisen en wensen zijn. Er zijn weinig andere plekken waar je deze specifieke doelgroep als enige klant hebt.

De strijd op de campus gaat voornamelijk tussen Spar en AH to go, maar ook cateraars, zoals Appèl, zitten niet stil en lanceren hun eigen gemaksformules.

In 2015 groeide de omzet van supermarkten op zondagen met 21% naar €1,41 miljard. Dat is 4,2% van de totale supermarktomzet in 2015. Ruim 2 op de 3 huishoudens deed gemiddeld bijna 9 keer boodschappen op zondag. Dat blijkt uit cijfers van GfK.

Vooral jongeren (alleenstaanden en tweeverdieners) gaan regelmatig op zondag naar de supermarkt. Driekwart van de omzet wordt hierbij gehaald op de zondagmiddag. De groei geldt voor alle regio's, maar er zijn regionaal wel grote verschillen. Zo maken huishoudens in het noorden en oosten minder vaak gebruik van de zondagsopening dan die in de Randstad en het zuiden.

De zondagsgroei ging ten koste van een lager omzetaandeel van de vrijdag en zaterdag, de twee belangrijkste omzetdagen. In 2012 werd 46% van de supermarktomzet op vrijdag en zaterdag behaald, in 2015 was dat 42,6%. De jarenlange daling van het omzetaandeel na 18.00 uur zette in 2015 niet door. In 2015 was sprake van een licht herstel, van 8,0 naar 8,1%.

De Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention (CDC) meldden dinsdag in een rapport dat in de VS 3,3 miljoen vrouwen het risico te lopen hun foetus bloot te stellen aan de gevaren van alcohol. Dat kan leiden tot aangeboren afwijkingen, ontwikkelingsachterstanden, miskramen en het Foetaal Alcohol Syndroom.

Het gaat om vrouwen tussen de 15 en 44 jaar die aangaven de afgelopen maand alcohol gedronken te hebben, terwijl ze ook seksueel actief waren en geen anticonceptie gebruikten. Daarnaast blijkt dat 3 van de 4 vrouwen die ‘zo snel mogelijk’ zwanger willen worden, blijven drinken. De helft van de zwangerschappen in de VS blijkt ongepland te zijn en de studie vond geen verschil in alcoholconsumptie tussen de vrouwen die wel of niet probeerden zwanger te worden.

Vrouwen tussen 25 en 29 jaar die getrouwd zijn of samenwonen en al één kind hebben, lopen het grootste risico op blootstelling aan alcohol tijdens de zwangerschap. Voor vrouwen die roken ligt het risico nog iets hoger. Hoger opgeleide vrouwen stelden hun ongeboren kind twee keer vaker bloot aan alcohol dan laag opgeleide vrouwen. De aanbeveling dat vrouwen niet meer mogen drinken wanneer ze proberen zwanger te worden is volgens Amy Bryant, gynaecologe van de University of North Carolina niet realistisch: “Het kan maanden of zelfs jaren duren voordat iemand zwanger is en het effect van alcohol op de conceptie of een miskraam is nog onduidelijk.” Ondanks dat begrijpt ze wel dat het CDC vrouwen beter wil informeren: “Zij zien de gevallen van Foetaal Alcohol Syndroom. Je kan vrouwen niet vertellen dat het veilig is om te drinken.”

Verschillende media reageerden verontwaardigd op het tweede deel van het rapport dat vrouwen waarschuwt dat alcoholgebruik schade kan toebrengen aan de foetus, ook als je helemaal niet probeert zwanger te worden. In de media werd dat gebracht als een boodschap aan alle vrouwen om nooit meer te drinken zolang ze in de vruchtbare leeftijd zijn. Dat was niet de bedoeling. “Het gaat erom dat vrouwen goed geïnformeerd zijn dat als ze alcohol drinken, seksueel actief zijn en geen anticonceptie gebruiken, ze het risico lopen een baby bloot te stellen aan een stof die schade kan toebrengen aan de foetus,” zegt Lela McKnight-Eily van het CDC. Bryant zegt hierover: “Ze willen dat mensen zich meer bewust zijn van de gevolgen van alcohol, maar ik denk dat het een beetje extreem is om dan te zeggen dat alle vrouwen die geen anticonceptie gebruiken niet meer mogen drinken.”

Op de Duitse thuismarkt wint Lidl sinds 2012 snel marktaandeel, terwijl Aldi Nord en Aldi Süd juist fors marktaandeel inleveren. Lidl blijft met een marktaandeel van 27,6% nog net 2 procentpunt achter bij de beide Aldi-takken samen, constateerde marktonderzoeker Trade Dimensions in de LebensmittelZeitung.

Lidl blijkt zijn groeiende populariteit te danken te hebben aan een sterk actiebeleid en een onderscheidend reclamebeleid. Daarmee weet de discounter jongere consumenten te bereiken, een groep die voor prijsvechters lastig te bereiken is. Ook in Nederland weet Lidl met een vaak verrassend assortiment een jong en 'hip' publiek te trekken.

Aldi Nord is recent een moderniseringsslag begonnen, waarbij de winkels en het assortiment vernieuwd worden. Onrendabele vestigingen moeten daarbij het veld ruimen. Om zowel prijsklanten als nieuwe klanten te trekken, voert Aldi prijsverlagingen door en neemt de discounter A-merken op in het assortiment. Volgens het Duitse vakblad doet Aldi het in assortimentsgroepen met A-merken beter dan de afgelopen jaren het geval was, schrijft Distrifood.

De foodsector gaat in 2016 en 2017 verder op het groeipad, voorspelt ABN AMRO in een vandaag verschenen prognose. De bank definieert de foodsector als de voedingsmiddelenindustrie en -groothandel.

In 2015 gaven consumenten ruim €57 miljard uit aan voeding. Voor de komende twee jaar verwacht ABN AMRO een toename van een kleine 2% in de uitgaven van de Nederlandse consument aan voedsel. De groei zal zich concentreren in de buitenshuis consumptie, waar de horeca en gemakszaken profiteren van consumenten die het zich gemakkelijk willen maken. De uitgaven aan voedsel voor thuisconsumptie nemen in wat mindere mate toe. Verkopen via het online kanaal en de supermarkten blijven groeien, voor speciaalzaken voorziet ABN AMRO een krimp.

Nederland exporteerde in 2015 voor circa €60 miljard aan voeding, drank en tabak. Zo'n 90% daarvan betrof verse en bewerkte voedselproducten. Hoewel de export naar Rusland de afgelopen 2 jaar met 52,1% daalde, zorgde groei buiten de eurozone voor een positief exportcijfer - mede dankzij de zwakkere euro. De belangrijkste groeimarkt is Azië. De export naar dit continent steeg de afgelopen 2 jaar met 19,6% en maakt inmiddels 10,4% van de totale exportwaarde uit. ABN AMRO voorziet in 2016 een doorzettende exportgroei, met een blijvend belangrijke rol voor China, ondanks de afkoelende Chinese economie. In 2015 nam de export van voeding naar China met ruim 14% toe.

De foodsector profiteert al jaren van dalende grondstofprijzen, omdat deze dalingen niet direct doorwerken in verkoopprijzen. In 2015 daalden de grondstofprijzen met ruim 19,5%, door overcapaciteit. Dat heeft een positief effect op de winstmarges van de foodsector. Ondanks dat ABN AMRO in 2016 een kentering voorziet in de dalende trend, zullen producenten ook dit jaar nog profiteren van lagere inkoopkosten.

ABN AMRO voorziet voor de foodsector de komende jaren een aantal trends. Aan de consumentenkant zullen vergrijzing, behoefte aan een meer verantwoord eetpatroon en gemak een grote rol blijven spelen. Transparantie, in de vorm van traceerbaarheid, procesverbetering en ketenverkorting, is een sleutelwoord. Op het gebied van voedselverspilling gaat het om minimaliseren en verwaarden van reststromen en (recyclebare) verpakkingen. Producenten zullen in toenemende mate de grip op hun sourcing versterken, onder meer door langjarige contracten met vaste leveranciers, of door zelf grondstoffen te gaan produceren en zo de keten te verkorten. Tenslotte spelen in de politiek, zowel nationaal als internationaal, ontwikkelingen die voor aanpassingen in het verdienmodel van ondernemers in de foodsector zorgen. ABN AMRO noemt een suikertaks, accijnsverhoging, BTW-verhoging, regelgeving ten aanzien van digitalisering, internationale politieke onrust en beperkingen op de import en export van voedingsmiddelen en grondstoffen.

De Amerikaanse vestigingen van McDonald's stoppen tot 15 februari boekjes in de Happy Meals in plaats van speelgoed. Op deze manier deelt het fastfood-concern 17 miljoen boeken uit. De boeken zijn speciaal gemaakt om in de doos van een Happy Meal te passen, met afmetingen van 11,5 bij 14 centimeter. Het gaat om een boekje van beertje Paddington en drie boekjes met Valentijnsdag als onderwerp.

McDonald's werkt voor de actie samen met de non-profit organisatie Reading is Fundamental, die 100.000 boeken doneert aan de fastfood-keten. “Door de samenwerking met McDonald's voorzien we kinderen van boeken die beperkte toegang tot boeken hebben. Boeken zijn de bouwstenen van een goede toekomst. Ze voeden de verbeelding, vergroten het begrip van de wereld en stimuleren een levenslange liefde voor leren.”

Het is het derde jaar dat McDonald's speelgoed vervangt door boeken. In totaal zijn op die manier al 50 miljoen boeken uitgedeeld.

Super-hete chilipepers hebben een andere structuur dan gewone chilipepers. Dat zegt Paul Bosland, hoogleraar en directeur van het Chile Pepper Institute. Onderzoekers van het instituut wilden weten waarom super-hete pepers zo heet zijn. Deze extreem hete pepers scoren boven de 1 miljoen op de schaal van Scoville, die de pittigheid van een stof of gerecht aangeeft. Een gemiddelde Nederlander vindt een gerecht pittig bij waarden rond de 500-1000.

De hitte van een chilipeper komt van het stofje capsaïcine, dat zich in blaasjes bevindt. In de meeste chilipepers zitten deze blaasjes bij de zaadlijsten van de peper. De wetenschappers maakte de capsaïcine-blaasjes fluorescerend om hun locatie zichtbaar te maken. Bij super-hete pepers bleken de blaasjes niet alleen bij de zaden, maar op de gehele binnenkant van de vrucht te zitten. Hierdoor heeft de peper een groter oppervlakte om capsaïcine in op te slaan.

Met deze informatie kunnen telers nieuwe variaties selecteren, die in potentie dubbel zo heet zijn als de heetste peper die nu bestaat, zegt Bosland. Hij verwacht pepers met Scovillewaardes van 3 of 4 miljoen. Dit is met name nuttig voor bedrijven die de capsaïcine extraheren voor het gebruik in medicijnen, schrijft Science Daily.

Stichting Noordzeeboerderij en The Ocean Cleanup vestigen zich in Scheveningen-Haven. Beide partijen kiezen de haven als testlocatie. Begin mei start Stichting Noordzeeboerderij met Proefboerderij Scheveningen. De stichting onderzoekt de technische haalbaarheid van zeewierteelt voor de kust van Scheveningen. Over 3 tot 5 jaar zou zeewierteelt op commerciële schaal mogelijk moeten zijn.

De start-up The Ocean Cleanup wil plastic afval op efficiënte en passieve wijze uit de oceanen halen. Voor initiatiefnemer Boyan Slat is Scheveningen-Haven als testlocatie ideaal, dicht bij Delft en zee. Rond juni start Slat met onderzoeken hoe het systeem zich gedraagt bij verschillende weersomstandigheden en zeecondities.

Door het aantrekken van innovatieve bedrijven op het gebied van voeding, milieu en waterbeheer wil de gemeente Den Haag vormgeven aan de zogenoemde Scheveningse Inno-port, schrijft Omroep West. Bedrijven, overheden en kennisinstellingen moeten zich hierin samen richten op vernieuwende projecten rond zee en kust. De bedoeling is dat later dit jaar nog meer innovatieve bedrijven uit de maritieme economie zich vestigen in Scheveningen Inno-port.

De restaurantactie van Albert Heijn en reserveringssite IENS heeft 950.000 restaurantbezoeken opgeleverd.

Klanten van AH konden in juli en augustus spaarzegels krijgen bij iedere €10 aan boodschappen. Een volle spaarkaart met 10 zegels gaf recht op een gratis tweede driegangenmenu bij een van de 1.500 deelnemende restaurants in Nederland en België. De actie liep tot eind januari. Het was de tweede keer dat de restaurantspaaractie plaatsvond. Vorig jaar werd in een paar regio's proefgedraaid. AH en IENS willen met de actie restaurants ondersteunen in een rustige periode.

De actiepagina is meer dan 63 miljoen keer bekeken. De meeste reserveringen vonden plaats in Noord-Holland, Zuid-Holland en Noord-Brabant.

Dat concludeert arts Brigitte van Cleef in haar promotieonderzoek aan het VUmc. 63% van de varkenshouders en 10% van hun gezinsleden dragen de veegerelateerde MRSA-bacterie bij zich.

Volgens Van Cleef zijn er 3 varianten van de meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA): de ziekenhuisvariant, de menselijke variant en de veevariant. De bacterie is resistent tegen de meest gebruikte antibiotica. In 2003 werd voor het eerst MRSA gevonden bij een veehouder. Daarna werd duidelijk dat MRSA veel voorkomt onder vee. "De drie varianten gaan steeds meer op elkaar lijken", zegt van Cleef. Ze vermoedt dat de resistentie door bacteriën onderling kan worden overgedragen.

Van Cleef richtte zich in haar promotieonderzoek op de overdracht van MRSA van varkens op mensen. Ze denkt dat de bacterie binnen komt via de neus en de mond. Stafylokokken komen van nature voor op de huid en in de slijmvliezen en ongeveer 1 op de 3 mensen heeft de bacterie in de neus. Waarschijnlijk kan een adembeschermingsmasker veel besmettingen voorkomen. De vee-MRSA verspreidt zich niet van mens op mens. Dat leidt Van Cleef af uit het feit dat onder omwonenden van varkenshouderijen niet meer vee-MRSA voorkomt dan bij mensen zonder varkenshouderij in hun directe omgeving.

De Tweede Kamer heeft minister Edith Schippers (Volksgezondheid) en staatssecretaris Martijn van Dam (Economische Zaken) om een reactie op het onderzoek gevraagd. Het onderzoek wordt besproken bij het overleg tussen kabinet en Kamer over dierziekten en antibiotica in maart, meldt Boerderij.