Kort 4 nov in de Media

Microplastics komen inmiddels tot in het diepst van de oceanen en tot in de kleinste zeebeestjes voor. Tot nu toe dachten wetenschappers dat vooral cosmetica (tandpasta, scrubgels) voor de alomtegenwoordige vervuiling verantwoordelijk waren. Maar dat blijkt niet het geval: slijtstof van autobanden is verantwoordelijk voor een derde tot de helft van al het microplastic in zee.

Dat blijkt uit Duits en Noors onderzoek. Volgens de milieuwetenschappers Ad Ragas en Pieter Jan Kole belandt jaarlijks alleen al in Nederland zo'n 1.000 ton aan autobandenslijtstof in de Nederlandse wateren. Gemiddeld verslijt een Nederlander een kilo autoband per jaar. Dat komt overeen met een een bandenstapel van 25 kilometer hoog. Een deel van het slijtstof komt in de atmosfeer terecht als fijnstof. De rest landt op de bodem en spoelt uiteindelijk via het riool of oppervlaktewater naar zee.

Wat het microplastic betekent voor de gezondheid van dieren en mensen is nog niet duidelijk. "Het duurde zeker vijftig jaar voordat de schadelijkheid van roken onomstreden was aangetoond", zegt VU-wetenschapper Heather Leslie in Trouw. Leslie houdt zich met plasticvervuiling van de oceanen.
Leslie heeft haar hoop gevestigd op de autobandenfabrikanten. Als zij slijtbestendigere, of nog beter, biologisch afbreekbare banden op de markt brengen, wint het milieu daar op alle fronten bij.

Ondertussen zit de cosmeticabranche niet stil. Vorige week kondigde de branchevereniging Cosmetics Europe aan zijn 4.000 leden aan te bevelen uiterlijk in 2020 te stoppen met het gebruik van microplastics in hun producten. In de VS en Canada wordt het gebruik van microplastic in cosmetica steeds meer aan banden gelegd.

PostNL zet in op het thuis bezorgen van voedsel en 'same day delivery'. Daarmee hoopt het postbedrijf de sterk teruglopende brievenpostmarkt te compenseren.

Om voedsel te kunnen bezorgen zonder de hele distributieketen aan te passen aan gekoeld vervoer, ontwikkelde PostNL een speciale foodbox. "Deze foodbox hebben we samen met de Universiteit van Wageningen ontwikkeld", zegt topvrouw Herna Verhagen van PostNL. "Voedsel blijft gedurende 12 tot 19 uur gekoeld. Dat betekent dat je voedsel in een normaal distributieproces kan verwerken. Zo kunnen we ook vers voedsel gaan verkopen van winkeliers die nu alleen nog offline verkopen. Dat kunnen supermarkten zijn, maar ook producenten of specialistische boeren."

Sinds vorige week bezorgt PostNL in Amsterdam de onlinebestellingen van supermarkt Hoogvliet. Ook bestelt PostNL al een groente- en fruitbox van The Greenery en avondmaaltijden van 'een aantal wat chiquere restaurants', aldus de NOS.

De volgende stap die het postbedrijf zet om zijn positie in de pakketbezorgingsmarkt te versterken, is het aanbieden van 'same day delivery', bezorging op dezelfde dag. Vanaf half november gaat PostNL vijf dagen per week 's avonds bezorgen, mede om bezorging op de dag van bestelling mogelijk te maken. Voor levering op de dag van bestelling zal de klant een paar euro per bestelling meer op tafel moeten leggen.

'Hoe krijg ik mijn product op het schap?' Die vraag is voor veel start-ups in de foodsector een struikelblok. De vandaag van start gegane competitie Ketchum European Food Lab 2015 biedt een oplossing. De te winnen prijs is namelijk een plekje op het schap bij Albert Heijn.

Nederlandse start-ups kunnen tot en met 27 november hun innovatieve oplossingen voor de verduurzaming van de voedselketen inzenden naar eufoodlab.ketchum.com. Het publiek kiest door de ingezonden filmpjes te delen op de sociale media zijn favorieten. Uit de 10 meest populaire ideeën selecteert de jury de top-3. Deze 3 uitverkorenen zullen op 15 december hun businessidee presenteren tijdens het Food Lab event. De jury, bestaande uit vertegenwoordigers van de organisatoren Albert Heijn, Het Financieele Dagblad, Food Valley NL, Rabobank en communicatiebureau Ketchum, kiest daar de uiteindelijke winnaar.

Voor de winnaar ligt een Kickstart-pakket klaar: "een plek in het schap van Albert Heijn, een advertentie in Het Financieele Dagblad en deelname aan het zogeheten StartLife Incubation Program van Food Valley NL", schrijft Distrifood.
Bovendien gaat de winnaar naar de innovatieve voedselbeurs SIAL in Parijs, krijgt hij communicatie- en PR-advies van Ketchum en ook nog eens een plek in een Circular Business Masterclass van Rabobank.

Het begon als nieuwsgierigheid. De insecten die twee medewerkers van het Natural History Museum van Denemarken wekelijks op het museumdak verzamelden, blijken onomstotelijk bewijs te leveren dat de klimaatverandering nu al de biodiversiteit van insecten beïnvloedt. "Het is niet iets dat pas ver in de toekomst gaat spelen of pas als we de 2°C temperatuurstijging bereiken", zegt onderzoeksleider Peter Søgaard Jørgensen op ScienceDaily.

De 2 onderzoekers verzamelden gedurende 18 jaar wekelijks de insecten op het dak van het museum. Ze identificeerden 1.543 verschillende soorten motten en kevers. Dat komt overeen met 42% van alle motsoorten in Denemarken en 12% van de torren. Over de jaren heen constateerden ze een significante verschuiving in de samenstelling van de insectengemeenschap. Die blijkt samen te hangen met de klimaatverandering. Ze berekenden een index voor de temperatuurgerelateerde verandering van de Europese habitat van alle soorten. Die bleek uiteen te lopen van 0,14 °C tussen 1993 en 2008 voor sommige motsoorten en 0,42 °C tussen 1995 en 2008 voor sommige kevers. Die verhoging dreef bepaalde soorten naar het noorden. De onderzoekers vonden 7 'nieuwe' soorten motten en 2 soorten kevers in hun langjarige onderzoek, dat verscheen in het Journal of Animal Ecology.

"We raken waarschijnlijk een aantal specialistische soorten kwijt, omdat die zich naar het noorden terugtrekken. Daar krijgen we nieuwe soorten uit het zuiden voor terug. Die trend is theoretisch te verwachten, maar het is maar uiterst zelden dat we dat met zo observaties over zoveel soorten dieren kunnen bevestigen. Insecten worden vaak over het hoofd gezien en krijgen minder prioriteit in lange termijn onderzoeken", aldus Søgaard Jørgensen.

Biocoop (een Franse keten met 357 winkels met biologische en duurzame producten) opende gisteren een volledig verpakkingsloze winkel in het 10e arrondissement van Parijs. De pop-up winkel zal, in de marge van de klimaatconferentie COP21, tot eind december open zijn.

Biocoop wil met de winkel 'in reële omstandigheden uittesten of een winkel met alleen maar losse, onverpakte producten een permanente ontwikkeling kan zijn'. De duurzame keten verkoopt al 30 jaar losse producten zoals pasta, rijst en koekjes om daarmee de afvalberg aan verpakkingsmaterialen en voedselverspilling te verminderen.

In de Parijse pop-up zullen 250 producten te koop zijn, waaronder ook groenten en fruit en versproducten als brood, vleeswaren, boter, yoghurt en kaas. De nadruk ligt op lokale producten. Volgens Biocoop is 15 à 20% uit een straal van 150 kilometer rond Parijs afkomstig. Klanten kunnen hun eigen verpakkingen meebrengen. "Voor degenen die daar niet aan gedacht hebben, zijn in de Biocoop pop-up glazen potten, zakken van biologische katoen en 'algenbollen', 100% recyclebare duurzame bollen op basis van algen, te koop", meldt Biocoop.

In de top-100 van Lekker ontbreekt Utrecht. In de GaultMillau krijgt de Utrechtse kok Leon Mazairac met zijn restaurant Podium daarentegen 16 punten toegekend (van de 20). Daarmee staat hij op een gedeelde 30e plaats. Tevens werd Mazairac uitgeroepen tot Belofte van het Jaar.

Leon Mazairac heeft volgens de jury 'de potentie uit te groeien tot een grote topkok'. Het juryrapport stelt: "Koken is hier een ambacht en geen kunstje. Eenvoud is al lastig genoeg. Gerechten bestaan uit weinig ingrediënten, maar om ze dan zo goed te laten smaken is heel lastig. De gerechten zijn hier in Utrecht goed in balans, goed verteerbaar en natuurlijk heel lekker." In een reactie bedankt Mazairac zijn keukenbrigade, die het allemaal mogelijk maakt.

In de jubileumeditie van de GaultMillau staan dit jaar 34 nieuwe namen. Daarbij hoort ook Joris Bijdendijk met Rijks Restaurant. Ook hij ontbrak in de vorige week gepubliceerde lijst van Lekker. De top-3 van GaultMillau bestaat uit Manoir Interscaldes in Kruiningen, De Lees in Vaassen en De Librije in Zwolle. Zij scoren ieder 19,5 van de maximaal 20 punten.

Gin ontgroeit de status van hype. Uit cijfers van het marktonderzoeksbureau Nielsen blijkt dat de Belgische verkopen in 2015 nog harder stegen dan in 2014, meldt Knack. Van de 460 categorieën food en non-food die Nielsen volgt, groeit gin het snelst. Onze zuiderburen dronken in de afgelopen 12 maanden ruim dubbel zoveel gin als in dezelfde periode in 2010: van 1,12 miljoen naar 2,58 miljoen liter.

Het blijken bovendien niet de goedkope flessen te zijn die het snelst groeien. Juist het premiumsegment waarin je 25 tot 40 euro voor een fles betaalt, doet het goed. De omzet van gin lag dit jaar tot nu toe dan ook bijna 70% hoger dan in 2014 en ruim 275% hoger dan in 2010. De totale omzet ligt op bijna 53 miljoen euro.

"Gin-tonic is een prachtig voorbeeld van een upper mass product: een product dat de middenklasse het gevoel geeft tot de bovenklasse te behoren", analyseert trendwatcher Herman Konings. "De victoriaanse tijd doet je denken aan salons in Parijs en Londen. Je consumeert niet alleen een drankje, je voelt je ook in een hogere klasse." Gin blijkt een drankje voor alle leeftijdscategorieën. Vooral 50-plussers ruilen dranken als sherry of port in voor een gin-tonic. Door zijn bittere smaak is het een 'goede' tegenhanger van suiker.
Ook in Nederland is gin weer hip. Onze status van early adopter hebben we echter ingeruild voor die van volger.

De suikerindustrie van China vraagt om strengere maatregelen om de smokkel van suiker aan banden te leggen. Alleen al afgelopen oktober kwam 400.000 ton suiker illegaal het land in. Tot nu toe passeerde dit jaar naar schatting 1,2 miljoen ton suiker illegaal de zuidelijke grenzen van het land. Om dit in verhouding te zien: vorig kalenderjaar importeerde China officieel 3,5 miljoen ton suiker. De afgelopen maanden nam de smokkel toe als gevolg van stijgende binnenlandse suikerprijzen na aangescherpt importmanagement.

De helft van de smokkelsuiker komt uit Thailand en komt via Vietnam illegaal China binnen. De smokkel van landbouwproducten langs China's grenzen met Vietnam en Myanmar is al lang een probleem. De smokkelsuiker is per ton zo'n 60-70 euro goedkoper. Het is nog niet duidelijk welke maatregelen de autoriteiten gaan nemen. Dat meldt AsiaOne.