Kort 22 feb in de Media

De Franse boereneconomie verkeert in een diepe crisis. President Hollande, premier Valls en landbouwminister Stéphane le Foll zeggen dat ze zonder de hulp van Europa weinig aan hun situatie kunnen veranderen maar in eigen land doen wat ze kunnen.

Een aantal financieel in het nauw gedreven jonge boeren in met name de varkens- en melkveehouderij nam daar geen genoegen mee. De grootste concentratie boeren die in de problemen zijn, bevindt zich in Bretagne, de landpunt die de Oceaan in loopt. Daar wonen twee Franse ministers, Le Foll van landbouw en Jean-Yves le Drian (Defensie en tevens président van de bestuurlijke regio Bretagne). Gisteravond bezochten de boeren onaangekondigd de privé-woningen van beide heren. Bij het huis van Le Drian werden ze tegengehouden door de politie. Onduidelijk is of de minister en regionaal president thuis was.

Bij Le Foll zetten ze een doodskist voor de deur met de tekst 'Omgekomen voor Frankrijk' en hingen ze een stropop op. Le Foll kwam naar buiten via het tuinhek bij zijn woning in Le Mans en discussieerde op straat een uur met de boeren. De video is onder meer te zien op de site van Ouest-France.
Het werd een verhit gesprek. Le Foll vroeg onmiddellijk om het weghalen van de pop en maakte duidelijk dat hij niet meer kon doen dan zijn werk. De boeren blijven bij hem voor de deur iets eten uit de vuist.

Een foto van Le Foll met een grimmige blik ging vandaag viral in Frankrijk. Volgens sommigen zou het beeld gelijkenis hebben met de hoes voor plaat van een stoere band. Anderen zagen er een onheilspellende Hollywood-scène in. Ouest-France verzamelde de mooiste bewerkingen van de foto die werd gemaakt door AFP.

In de VS gaat Google vanaf nu ook versboodschappen bezorgen. Er liep al een pilot in San Francisco waarbij klanten niet-bederfelijke boodschappen konden laten bezorgen. Die service breidt Google nu uit naar Los Angeles en naar verse producten. Google werkt samen met supermarktketens als Whole Foods en Costco om de boodschappen te leveren. Het gaat om same day delivery, waarvoor de klant $5 per keer moet betalen. Wordt de klant lid van Google Express, voor $95 per jaar, dan is bezorging gratis.

Met deze nieuwe dienstverlening schuift Google weer een beetje dichter op richting Amazon. Internetretailer Amazon werkt al langer met het Prime lidmaatschap dat gratis bezorging met zich mee brengt. Ook Amazon breidt zijn dienstverlening uit, en profileert zich meer en meer als 'pakjesbezorger', schrijft RetailDetail. Zo opende de internetretailer recent een nieuw distributiecentrum in Olching (Beieren). Vandaaruit belevert Amazon zelf de Beierse leveringen, zonder tussenkomst van zijn Duitse partners Deutsche Post en Hermes. Die partners wil Amazon overigens niet kwijt: “We hebben in Duitsland een langdurige samenwerking opgezet, die is gebaseerd op vertrouwen”, aldus een Amazon-woordvoerder.

Andere aanwijzingen dat Amazon grotere delen van de bezorgketen zelf in handen wil krijgen, zijn bijvoorbeeld de onderhandelingen over het leasen van een 20-tal Boeings 767, de registratie in China als zeevrachtvervoerder en de doorgaande recruitering van experts op het gebied van pakjesbezorging. Amazons plannen om met drones te gaan bezorgen, krijgen nog altijd de meeste aandacht.

Dat zei vandaag de Nederlandse minister van Volksgezondheid, Edith Schippers.

Vandaag en morgen vindt in Amsterdam een EU-conferentie plaats over betere voeding onder voorzitterschap Schippers.

De conferentie moet leiden tot een actieplan voor gezondere voeding in de Europese supermarkten.

"Het is tijd om een actieplan te maken om te zorgen dat ons voedsel gezonder wordt", zegt minister Schippers tegen RTL Nieuws. Het doel is dat de Europese lidstaten samen afspraken maken om het productaanbod in de supermarkten te verbeteren. Bijvoorbeeld door het verlagen van de hoeveelheden zout, verzadigd vet en toegevoegde suikers. Bij de conferentie zijn ook producenten, brancheorganisaties en NGO’s aanwezig zodat de gezamenlijk opgestelde criteria meteen een breed draagvlak krijgen.

Overgewicht, obesitas en andere voedinggerelateerde ziekten komen in Europa op grote schaal voor. Minder zout, suikers en verzadigde vetten in voedingsmiddelen door producenten is een mogelijke aanpak om te zorgen dat minder mensen met voedinggerelateerde ziekten te maken krijgen. Ook wordt het voor consumenten gemakkelijker gezondere keuzes te maken door voedingsmiddelen aan te passen. Nu is het namelijk zo dat zelfs wanneer mensen moeite doen om gezonder te eten, de kans nog steeds groot is dat zij onbewust ongezonde producten kopen.

"Als onze industrie lekker en gezond eten weet te maken, dan hebben zij een voordeel op de concurrentie in de hele wereld. Je moet de kansen zien. Er zijn bedrijven die het al doen, maar het moet meer en sneller gebeuren", aldus Schippers in haar openingstoespraak.

Papieren tassen, big shoppers en rolkarretjes zijn bezig aan een opmars. Het plastic tasjesverbod dat op 1 januari van kracht werd, zorgt voor een sterke daling van het aantal plastic tasjes dat winkeliers uitgeven.

Dat blijkt uit onderzoek van de NOS. Groothandelaar in verpakkingsmaterialen Fred Henneke ziet een daling van zo'n 25%. Ondertussen zoeken winkeliers steeds vaker naar alternatieven die ze wél gratis mogen meegeven. Henneke ziet een stijging van 20% in de verkoop van papieren draagtassen.

Linda Nijenhuis van Milieu Centraal pleit dan ook voor een algeheel verbod op eenmalig te gebruiken gratis draagtasjes. "Als je kijkt naar alle milieufactoren dan is een papieren draagtas meestal vervuilender dan een plastic tasje", zegt ze tegen de NOS. Ten onrechte hebben mensen het idee dat papier veel milieuvriendelijker is dan plastic, voor een papieren tas is veel meer materiaal nodig om dezelfde draagkracht te krijgen. Door het tasjesverbod worden we allemaal wel bewuster. Nijenhuis roept iedereen op om tasjes te gebruiken die herbruikbaar zijn.

In Engeland ging het tasjesverbod een half jaar eerder in. Consumenten betalen 5p voor een draagtas, winkeliers moeten alle opbrengsten aan goede doelen doneren na aftrek van 'redelijke kosten'. Morrisons, Asda en Waitrose doneren alle opbrengsten minus de BTW aan een goed doel. Dit betekent een donatie van 4.16p per tas. Tesco trekt ook de administratiekosten af en doneert 3p per uitgegeven tas. Sainbury's doneert maar ongeveer 1p per tas. De keten is overgestapt op stevigere, herbruikbare versie. Daarom hoeven ze ook niet aan dezelfde regels te voldoen en mogen ze zoveel doneren als ze willen, aldus The Guardian.

Om de wereldbevolking in 2050 te kunnen voeden, is een verviervoudiging van de fosfaatbemesting van grasland nodig. Dat publiceerden onderzoekers van Wageningen Universiteit, PLB Netherlands Environment Assessment Agency, Universiteit Utrecht en de FAO in Nature Communications. Door grasland meer te bemesten, zal de grasproductie met 80% omhoog gaan en daarmee indirect ook de productie van vlees en melk. Door een hogere grasproductie is ook minder veevoer nodig. Gewassen die nu aan vee gevoerd worden, zoals graan en soja, komen daardoor meer beschikbaar voor menselijke consumptie.

Grasland beslaat ongeveer twee derde van het wereldwijde landbouwareaal. Veel van dit grasland wordt niet of amper beheerd, met uitzondering van een aantal landen in het noordwesten van Europa, waaronder ook Nederland. Zonder bemesting verliest grasland met de jaren in toenemende mate aan productiviteit doordat het meer fosfaat verliest dan wordt aangevoerd via bemesting. In landen in Azië en Afrika wordt mest gebruikt als bouw- of brandstof en zelfs van het grasland afgevoerd. Die afname van productiviteit van graslanden zorgt voor een toenemende druk op veevoergewassen. Door het grasland rechtstreeks te bemesten is die ontwikkeling te vermijden.

Een verviervoudiging van de fosfaatbemesting kan echter schadelijke gevolgen hebben voor het milieu en vraagt om een zorgvuldige aanpak. Marissa de Boer van SusPhos van de Vrije Universiteit van Amsterdam vertelde BBC News: “Een verviervoudiging van het fosfaat zal grote negatieve gevolgen hebben voor het milieu en vooral voor mariene ecosystemen. Uitspoeling van fosfaat van landbouwgrond naar rivieren en uiteindelijk de zee leidt tot ongecontroleerde algen groei en zogeheten 'dead zones'.”

Co-auteur Martin van Ittersum stelt dat de problemen beheersbaar zijn en dat bewustwording op dit moment het belangrijkst is. "We hebben het nu nog over bescheiden hoeveelheden, ik denk niet dat de milieurisico's erg groot zijn. We moeten het zorgvuldig doen, we moeten ons afval recyclen en er voor zorgen dat zo min mogelijk fosfaat in onze rioleringen terecht komt."

Waar het benodigde fosfaat vandaan moet komen, is nog een uitdaging. Er is namelijk een dreigend fosfaattekort wereldwijd.

De Noordzeegarnalenindustrie is voor het grootste deel in handen van Nederland. In totaal wordt er jaarlijks ongeveer 35.000 ton aan garnalen uit de Noordzee gevist. Hiervan wordt zo'n 45%, 15.475 ton, door Nederland gevangen. Duitsland volgt als tweede met 12.592 ton. Met 3.476 ton komt Denemarken op de derde plek. Behalve in de vangst hebben Nederlanders ook een groot aandeel in de verwerking en handel; 80% van de gevangen Noordzeegarnalen gaat door Nederlandse handen - al dan niet via een omweg langs de Marokkaanse garnalenpelsters.

Nederlanders worden ruim voorbijgestreefd door de Belgen als het gaat om het consumeren van de garnalenvangst. België is goed voor de consumptie van 54% van de grijze garnalen. Vooral de garnalenkroketten zijn geliefd. In Nederland eten we 20% van de garnalenvangst op, in Duitsland 15%.

Opmerkelijk is dat de Belgen zelf maar 500 ton per jaar vangen, dat komt overeen met slechts 1% van het totale gevangen volume. België heeft nog maar 13 garnalenkotters, die met een gemiddelde leeftijd van 33 jaar verouderd mogen heten. Om de sector ook in België levend te houden is er dringend nood aan jonge starters en ondernemers, aldus Vilt.

Mensen met hartproblemen laten vaak hoge gehaltes van het stofwisselingsproduct trimethylamine N-oxide (TMAO) in het bloed zien. De belangrijkste bron van TMAO is L-carnitine, een stofje dat voorkomt in rood vlees. De darmbacteriën zetten L-carnitine om in TMAO.

Een aantal wetenschappelijke studies associeert TMAO en aderverkalking. Een oorzakelijke relatie is nooit vastgesteld. Een nieuw onderzoek van de University of Leicester toont dit nu ook aan bij mensen met acuut hartfalen. De onderzoekers analyseerden de TMAO levels bij 972 mensen die vanwege acute hartklachten in het ziekenhuis belandden. Hieruit zou opnieuw een associatie tussen het TMAO-niveau en het optreden van hartklachten blijken.
De patiënten met hogere TMAO-waarden hadden een significant slechtere prognose in het eerste jaar na het optreden van hun hartaandoening. De onderzoekers tekenen aan dat dit verband afzwakt als ook nierwaarden in de analyse van de verbanden worden betrokken.
Niettemin voelt onderzoeker Toru Suzuki zich sterk genoeg om op te merken: “Dit traject in de stofwisseling laat een mogelijke link zien hoe de consumptie van rood vlees is geassocieerd met hartklachten."

Carnitine komt voornamelijk voor in rood vlees, maar ook in andere dierlijke producten. Daarnaast is het ook een ingrediënt van energiedrankjes.

De Belgische Mededingingsautoriteit (BMA) eist dat Ahold 8 Albert Heijn-winkels in België sluit, om toestemming te krijgen voor de voorgenomen fusie tussen Ahold en Delhaize. Volgens bronnen zouden ook 5 Delhaize-vestigingen de deuren moeten sluiten. Ahold Delhaize zou van plan zijn de winkels, met behoud van werkgelegenheid voor zo'n 400 medewerkers, te verkopen.

De beslissing staat in een ontwerpbesluit van de BMA. "Delhaize moet een klein aantal winkels sluiten", zegt Delhaize-woordvoerder Nicolas Van Hoecke in De Tijd. "Het gaat daarbij om franchisewinkels en dus niet om geïntegreerde winkels". Voor de Albert Heijn-winkels in Kiel, Antwerpen Groenplaats, Oudenaarde, Lokeren, Leuven, Boortmeerbeek, Turnhout en Gent Overpoort zou ook het doek moeten vallen. Dit zijn allemaal winkels in eigen beheer.

Volgens De Tijd hebben de beide supermarktketens de maatregelen zelf voorgesteld om de zorg van de mededingingsautoriteit over de gevolgen van de fusie voor de klanten weg te nemen. De vakbonden zijn niet te spreken over het nieuws. "We zijn verontwaardigd door dit nieuws, dat we in de verste verte niet hadden zien aankomen", zegt een vakbondsvertegenwoordiger bij Albert Heijn. "Want als vrij nieuwe speler op de Belgische markt opent Albert Heijn in een hoog tempo nieuwe winkels." Albert Heijn gaat ondertussen gewoon door met zijn geplande expansie; tegen het einde van dit jaar wil Albert Heijn op 50 winkels uitkomen, vanaf 38 nu.

Er komen voorlopig geen acties. De vakbonden wachten het definitieve besluit van 14 maart a.s. af.

Consumenten proberen hun aankopen in balans te houden door hun keuze voor ongezondere producten te compenseren met gezondere producten.

Welke keuze ze maken hangt af van hun persoonlijke voor- of afkeur voor bijvoorbeeld vet, zout of suiker. Dat blijkt uit een studie die verschenen is in het Journal of Retailing.

Onderzoekers van de State University of New York namen bij 400 mensen een korte vragenlijst af over de aandacht die ze besteden aan gezonde voeding. De onderzoekers bekeken of ze zich op het gebied van vet, suiker en zout lieten leiden door genot, balans of gezondheid.

Vervolgens analyseerden ze aan de hand van de gegevens van scanners van de supermarkt in hoeverre de ‘gezondheids-angst’ terug te zien was in de aankopen van de proefpersonen. Wat opviel was dat alle consumenten in meerdere of mindere mate een balans probeerden te vinden tussen gezond en ongezond, gebaseerd op hun eigen prioriteiten. Mensen die bijvoorbeeld sterk gezondheidsgericht waren op de consumptie van vetten, lieten zich bij het gebruik van zout meer leiden door genot.

Onderzoekers willen leren begrijpen waarom mensen bepaalde voedselkeuzes maken. De inzichten die ze hierdoor krijgen, zijn van belang voor zowel de strategie van verkopers als voor het opstellen van beleid rondom voeding. “Om mensen te stimuleren om gezondere voeding te kopen, zijn er verschillende strategieën nodig. De one-size-fits-all benadering werkt niet,” concluderen de auteurs.

's Werelds eerste helemaal-veganistische supermarkt, Veganz, opent binnenkort zijn eerste filiaal in Portland (VS, Oregon). Veganz bestaat sinds 2011 en werd opgericht door Jan Bredack, voorheen manager bij Mercedes-Benz.

De keten importeert veganistische producten uit 30 landen over de hele wereld. Er zijn 'nep'kazen te koop, nep-vlees en -vis, eiervervangers, veganistische koekjes en ijs maar ook veganistische toiletartikelen en cosmetica. Veganz heeft 10 filialen in Europa, in steden als Berlijn, München, Praag en Wenen.

Volgens een onderzoek uit 2008 houdt 3,2% van de Amerikaanse volwassenen zich aan een veganistisch voedingspatroon. Officieel noemt 0,5% zich veganist, dat zijn ongeveer 1 miljoen Amerikanen. In Portland liggen deze percentages waarschijnlijk hoger. De stad was in 2013 de op-een-na meest vegan-vriendelijke stad van de VS (na Austin, Texas) en heeft al talloze veganistische winkels, van een fietsenwinkel tot een nachtclub. En dus binnenkort ook een veganistische supermarkt.

De aandelenkoers van het beursgenoteerde Weight Watchers steeg vrijdag 18%. Het is niet voor het eerste dat de koers sterk schommelt. In oktober vorig jaar maakte televisie-ster Oprah Winfrey bekend een 10% aandeel in het bedrijf genomen te hebben en voortaan als 'gezicht' op te treden. Dat joeg de koers fors omhoog, al raakte het aandeel daarna veel van die winst weer kwijt.

De nieuwste stijging resulteert uit de bekendmaking van de onderzoeksresultaten naar de effectiviteit van het Weight Watchers Diabetes Prevention Program. Dat zou daadwerkelijk helpen diabetes te voorkomen.
Uit het onderzoek door de Indiana University School of Medicine blijkt dat de lijners die zich aan het Weight Watchers programma hielden gemiddeld na 6 maanden 5,5% afgevallen waren en dat gewicht na 12 maanden nog kwijt waren, terwijl de controlegroep maar 0,8% afviel en dat gewichtsverlies na 12 maanden niet vast bleek te kunnen houden. Toen Oprah vorige maand twitte dat zij met het programma bijna 12 kilo was kwijtgeraakt, steeg de koers van het aandeel ook al bijna 20%.

Wat de beleggers mogelijk over het hoofd gezien hebben, is dat het onderzoek uitgevoerd werd met sponsoring en in opdracht van Weight Watchers. "Wij hebben vastgesteld dat als een levensmiddelenproducent onderzoek betaalt, de kans dat de uitkomst van dat onderzoek gunstig uitpakt voor dat bedrijf 4 tot 8 keer zo groot is als bij onafhankelijk gefund onderzoek", zegt David Ludwig, verbonden aan de Harvard Medical School en tevens directeur van het New Balance Foundation Obesity Prevention Center.

Tesco, de grootste supermarktketen van Groot-Brittannië, verkoopt met ingang van dit weekend alleen nog maar rechte croissants.

Met die verandering wil Tesco zijn klanten tegemoet komen. Driekwart van de klanten zou de voorkeur geven aan rechte croissants, omdat het gemakkelijker is daar in één keer iets op te smeren. Tesco verkocht al rechte croissants, en zag de verkopen van de gekrulde versies teruglopen. Per week gingen er 1 miljoen gebogen croissants over de toonbank.
Behalve dat rechte croissants gemakkelijker te besmeren zijn, vinden de meeste Tesco-klanten ook dat ze er fraaier uitzien en een hogere kwaliteit uitstralen.

Overigens maakt de beste croissant-bakker van Parijs, Benjamin Turquier, ook alleen maar rechte croissants. "Ik begrijp het belang van symboliek en traditie, maar rechte croissants zijn gewoon praktischer", zegt hij in The New York Times. Ze zijn gemakkelijker te rollen en passen beter op een bakblik.