Kort 13 jan in de Media

Welkom!

Fijn dat je een artikel op Foodlog komt lezen. We schreven het helemaal gratis en voor niets voor je. Wil je dat wij kunnen blijven bestaan? Steun ons dan en word betalend lid. Dat kost je maar €7,- per maand. Dan lees je alle content van Foodlog onbeperkt en advertentievrij en krijg je ook nog eens voorrang bij Foodlog-events.

Word lid!
  • Deel dit artikel:
Het nieuws van de dag, uit de (inter)nationale media. Zie jij nieuws wat hier nog niet staat? Zet het erbij!
De redactie selecteert dagelijks een groot aantal berichten uit de (inter)nationale pers die de moeite waard zijn. Een bloemlezing daaruit presenteren we dagelijks in KORT. De lijst vult zich in de loop van de dag en avond. Jij als lezer kunt ook zelf het nieuws mee helpen maken. Hoe je dat doet, lees je hier.

Reageren kan per Kort bericht. Gebruik daarvoor de reageerknop onder ieder berichtje of de dropdown boven het reageervak. Je kunt ook, net zoals op Facebook, nu ook op Foodlog reageerders met een account oproepen. Dat doe je door hun naam in een reactie te tikken met het @teken daarvoor. Degene die je oproept, krijgt daar per mail melding van. Wil je naar een eerdere reactie verwijzen in de draad waarin je reageert, dan tik je op dezelfde manier # in, zonder spatie gevolgd door het nummer van die reactie.

Zelf aanleveren van nieuws? Dat gaat zo. Of gebruik het Kort-formulier!

Fotocredits: Elvert Barnes

Drie Italiaanse consumentenorganisaties hebben een mededingingsklacht ingediend bij de Europese Commissie. Volgens de coalitie benadeelt McDonald's met zijn franchisesysteem de concurrentie. Dat schrijft het FD.

Driekwart van de McDonald's vestigingen in Europa is in handen van franchisebedrijven. Volgens de coalitie moeten de franchisenemers van McDonald's panden huren voor prijzen die 3 tot 4 keer boven de marktprijs liggen. Ook moeten de franchisebedrijven zich voor 20 jaar vastleggen, waardoor het moeilijk is over te stappen naar andere ketens. Voor McDonald's is het systeem lucratief. Vorig jaar behaalde het hamburgerconcern $9 miljard omzet, ruim een derde van de totale omzet, uit zijn franchisers.

"McDonald's maakt misbruik van zijn dominante marktpositie en dat benadeelt iedereen", stelt de coalitie. Het franchisesysteem heeft ook gevolgen voor consumenten. Uit een prijsvergelijkend onderzoek door de consumentenorganisaties blijkt dat consumenten in franchiserestaurants duurder uit zijn dan in de eigen McDonald's vestigingen. De reden daarvoor lijkt dat franchisenemers hun hoge kosten financieren door extra hoge verkoopprijzen.

Het Europees Parlement keurde deze week het herziene Europese programma voor schoolfruit en schoolmelk goed. Nederland is geen voorstander van de nieuwe regeling.

Het budget is verhoogd tot €250 miljoen (€100 miljoen voor melk en €150 miljoen voor groenten en fruit). Nieuw is dat ook bewerkte producten in het kader van de schoolprogramma's aangeboden mogen worden. Alleen 'gezonde producten' komen in aanmerking. Producten met toegevoegde zoet- en smaakstoffen vallen daarbuiten. Producten met toegevoegde suikers of een hoog gehalte aan vet of zout zijn alleen bij wijze van uitzondering toegestaan. Per land zal de nationale gezondheidsautoriteit moeten bepalen of een product in aanmerking komt voor distributie op scholen. De schoolmelk- en schoolfruitprogramma's bereiken zo'n 30 miljoen Europese schoolkinderen.

Voor producten waarin fruit, noten of cacao zijn toegevoegd, gelden andere regels. In het geval van chocolademelk subsidieert bijvoorbeeld de EU alleen de melk in het product, die er minimaal 90% van moet uitmaken.

In de praktijk zullen soep, compotes, fruitsappen, yoghurt en kaas mogelijk zijn, in aanvulling op verse groenten en fruit en melk. Ieder land bepaalt zelf hoe het de toegekende gelden toedeelt aan verse groenten en fruit of aan bewerkte producten. Zo kennen België en Bulgarije 100% toe aan vers, gebruiken Polen en Hungarije 25% van het subsidiebedrag voor bewerkte producten en ligt dat aandeel in Slovakië zelfs op 50%. Behalve het verstrekken van gezonde voeding op scholen, moeten de lidstaten ook meer doen aan educatie en het promoten van gezonde eetgewoonten, lokale voedselketens, biologische landbouw en het verminderen van voedselverspilling.

Mensen bestaan uit 'een heleboel beestjes' en dragen zelfs continue een 'microbioom-wolk’ om zich heen.

Jarenlang dacht de wetenschap dat de cellen in het menselijk lichaam samenleven met een tienvoudig aantal aan niet-menselijke micro-organismen. Die verhouding moeten we vergeten, zeggen onderzoekers uit Israel en Canada nu. Het aantal micro-organismen is eerder gelijk aan het aantal cellen.

De '10:1 mythe' ontstond in 1972 door een schatting van microbioloog Thomas Luckey, schrijft Nature. Na het bestuderen van DNA analyses en het vaststellen van orgaanvolumes, stellen wetenschappers de verhouding nu op 1,3:1. Omdat het aantal micro-organismen per persoon verschilt, varieert bovendien die veel lagere ratio nogal.

Luckey overschatte vooral de hoeveelheid bacteriën in onze darmen. Hij berekende het aantal micro-organismen door de hoeveelheid in onze ontlasting op te schalen naar het volume van het hele spijsverteringskanaal. De meeste bacteriën bevinden zich echter in de dikke darm. Bovendien suggereren verschillende metingen dat er minder bacteriën in ontlasting zitten dan Luckey dacht.

Lidl verkoop nog steeds kip van het 'plofkipras'. Hiermee houdt de discounter zich niet aan de belofte om per 1 januari geen plofkip meer te verkopen, vindt Wakker Dier. Lidl is niet, zoals Jumbo en Albert Heijn, overgestapt naar een ander kippenras met dieren die langzamer groeien.

Wakker Dier beticht Lidl van het gebruik van 'kunstgrepen' om er voor te zorgen dat de dieren van het 'plofkipras' iets minder snel groeien. Dit doet de supermarktketen door de dieren speciaal voer te geven en door alleen vrouwtjes te verkopen. Hennetjes groeien namelijk minder hard dan haantjes. Officieel gelden de verkochte kippen niet als plofkip. Volgens Wakker Dier worden de haantjes nog altijd gewoon vetgemest, maar aan andere kopers verkocht. "Zo los je het plofkip-probleem niet op", aldus Wakker Dier.

Lidl is verrast door de kritiek. Volgens de supermarkt zijn er afspraken gemaakt over onder meer de maximale groei per dag, het aantal dieren per vierkante meter en de slachtleeftijd. Lidl zegt dat z'n kippen aan al deze eisen voldoen, meldt de NOS. In opdracht van Lidl gaat Wageningen Universiteit onderzoeken of het beter is om over te stappen op een ander ras. De supermarkt heeft ook aan zijn kippenleveranciers gevraagd wanneer die een ander ras zouden kunnen aanbieden.

Ouders van kinderen met een voedselallergie weten niet goed wanneer en hoe zij een adrenaline auto-injector ('noodpen') moeten gebruiken. Dat blijkt uit een Amerikaans onderzoek onder 859 ouders van kinderen met een voedselallergie. Dit is de eerste grote studie naar de manier waarop ouders omgaan met de zorg voor hun allergische kind.

Zeventig procent van de ouders herinnerde zich geen uitleg van de allergie-specialist over de gevallen waarin zij de noodpen moeten gebruiken. Veertig procent zei hetzelfde over kinderartsen. Ouders kregen bovendien vaak geen geschreven actieplan mee. Dit actieplan beschrijft de gebruikelijke symptomen van een voedselallergie voor alle mogelijke hulpverleners en wat zij moeten doen wanneer een kind milde of ernstige symptomen heeft.

De meeste ouders herinnerden zich bovendien geen uitleg over het gebruik van de noodpen in de praktijk. Daarnaast blijken artsen zelf niet altijd goed getraind in het gebruik van de noodpennen, aldus Newswide. Hierdoor vinden zij het moeilijk om die uitleg aan ouders te geven.

Onderzoeker Ruchi Gupta benadrukt dat artsen ervoor moeten zorgen dat ouders alle richtlijnen kunnen zelfstandig kunnen uitvoeren. Zij moeten immers veel informatie in korte tijd verwerken. Ze omschrijft de uitkomsten van het onderzoek als een communicatiekloof tussen artsen en dokters in het management van voedselallergieën bij kinderen.

In Nederland rekenden de hoogleraren Martijn Katan, Louise Vet en Rudy Rabbinge op gezag van de KNAW voor dat biobrandstoffen op basis van landbouwproducten die ook als voedsel kunnen worden gebruikt een dom idee is. Hun visie werd door de hoogleraren Faay en Turkenburg in Trouw met de grond gelijk gemaakt. Dat gebeurde echter zonder argumenten. De drie eerstgenoemden zouden niets van biomassa begrijpen. Het dispuut ligt er dan ook nog altijd even heftig bij.

In Noorwegen rekent nu promovenda Helen Hamilton van de Noorse University of Science and Technology (NTNU) voor dat ook verspild voedsel en voedselresten beter niet als biobrandstof voor bijvoorbeeld bussen gebruikt kunnen worden, zoals in Noorwegen gebeurt.

Zeventien procent van het voedsel dat in Noorwegen door consumenten wordt gekocht, wordt weggegooid. Dat voedsel kan, via de vuilnisbak, worden hergebruikt om bussen op de laten rijden. Ook al is de overheid daar trots op, het is onverstandig, rekent Hamilton voor.

Tussen nu en 2050 zal wereldwijd de vraag naar het schaarse en niet-substitueerbare fosfor met 50-100% toenemen. Fosfaat dat verbrand wordt als energie is op dit moment niet recycleerbaar, terwijl het vermijden van voedselverspilling Noorwegen 14% minder behoefte aan fosfaatimporten zou bezorgen. Theoretisch is het denkbaar dat recycling uit de resten van biobrandstoffen kan plaatsvinden. In dat geval zouden de importen met 6% kunnen dalen. Is het doel fosfaat te sparen, dan is het tegengaan van verspilling op grond van deze berekeningen superieur.

De petfood-industrie is uitgegroeid tot een miljardenindustrie. Alleen al in Europa eten onze carnivore huisdieren - honden en katten - meer dierlijke eiwitten dan er beschikbaar zijn als bijproduct van de vleesindustrie. Dat berekende Ruben Boonen van de KU Leuven. Dat betekent dat er dieren speciaal gefokt worden om als diervoeder te worden gebruikt.

In zijn dissertatie How to feed and not eat the world concludeert Boonen dat het houden van honden en katten onduurzaam is omdat ze volume aan dierlijk voedsel vragen dat bijna gelijk is aan het voedsel waarmee totale volume aan kweekvis wordt geproduceerd. Daarom kunnen we beter op zoek kunnen naar huisdieren met een veel kleinere ecologische afdruk dan vleeseters. Boonen suggereert te kiezen voor een dwergvarken, sierkip, konijn of cavia. Die zijn bovendien ook nog eetbaar.

Boonen zegt op Vilt: "Het volume diervoeder dat naar huisdieren gaat (35 miljoen ton, inclusief paardenvoeders), is volgens berekeningen van de firma Alltech bijna zo groot als de totale voederbehoefte van de aquacultuursector (40 miljoen ton). Terwijl aquacultuur een bijdrage levert aan de wereldwijde voedselzekerheid door op een efficiënte manier dierlijke eiwitten te produceren, kan je dat niet zeggen van huisdieren. Katten, honden en andere huisdieren zoals paarden hebben geen andere betekenis dan menselijk vertier."

Voorts zegt Boonen: "De humane vleesconsumptie staat meer en meer ter discussie terwijl de populatie van tientallen miljoenen carnivore huisdieren (honden, katten, fretten…) nog toeneemt. Nu al zijn er onvoldoende dierlijke bijproducten uit de vleesindustrie om de huidige huisdierenpopulatie te voeden. Er worden dus dieren gedood om onze huisdieren te kunnen voeden." Dat kan niet als duurzaam gelden. Of de eigenaren van de 89,8 miljoen katten en 75,3 miljoen honden in Europa gevoelig zullen zijn voor zijn argumentatie, is nog maar de vraag.

Het Duitse Bundesministerium für Ernährung und Landwirtschaft (BmEL) liet door onderzoeksinstituut Forsa uitzoeken hoe Duitsers tegenover hun voeding staan. Aan het onderzoek deden 1.000 respondenten mee.

Uit de uitkomsten blijkt dat 76% van de Duitse consumenten de voorkeur geven aan regionaal (lokaal) eten. Die voorkeur wordt sterker met het stijgen van de leeftijd. Maar liefst 86% gaf aan dat boeren beter betaald moeten worden en 88% vindt dierenwelzijn een prioriteit. Voor dieren die in betere omstandigheden zijn gehouden, wil 45% 'zeker' en 44% 'best' meer betalen. Gemiddeld zouden de respondenten €16,50 overhebben voor een kilo diervriendelijk geproduceerd vlees, tegen €10 per kilo gangbaar vlees. De leeftijdscategorie 19-29-jarigen zou er zelfs €20 per kilo voor over hebben. Maar 2% van de respondenten had geen extra geld over voor diervriendelijk vlees. Overigens was voor 57% van de respondenten 'goedkoop' boodschappen doen nog altijd de prioriteit.

Vrouwen eten gezonder dan mannen. Van de vrouwelijke respondenten zegt 85% dagelijks groenten en fruit te eten, tegen 66% van de mannen. Ook blijken vrouwen minder dagelijkse frisdrankgebruikers dan mannen (respectievelijk 10% en 16%).

Bijna alle respondenten zien een rol weggelegd voor de overheid om Duitsers gezonder te laten eten. 92% is voor verplichte voedseleducatie op scholen, 78% wil graag neutrale informatie over voeding krijgen. Iets minder dan de helft (43%) ziet iets in wettelijke maatregelen zoals een suiker- of vettaks. De meeste respondenten (60%) lezen de etiketten om te weten te komen wat er in een product zit. "Als de informatie ter plekke onvoldoende is, gebruiken mensen steeds meer hun smartphone. Eén vijfde van de smartphonebezitters 'Googelt' tijdens het boodschappen doen en 14% scant QR-codes wanneer ze meer willen weten", aldus het rapport.

Duitsland is voor Nederland een belangrijk exportland voor met name kasgroenten en eieren. Als de werkelijke trend onder mensen spoort met deze cijfers, moeten onze exporterende tuinders en eierboeren daar rekening mee houden door hun productieplek te verleggen naar Duitsland.

"De Amerikaanse boerenbloei is voorbij." Dat constateert Bloomberg.

Overaanbod van maïs, soja en tarwe zorgt ervoor dat het boereninkomen in de VS fors omlaag is gegaan. Lage rentes, een sterke vraag vanuit Azië en dure olie zorgden ervoor dat het enkele jaren lang uitstekend ging met de Amerikaanse akkerbouwer. Hij kon nagenoeg zonder rentelasten land kopen. Hij kon zijn producten duur kwijt en de dure olie zorgde bovendien voor vraag naar biobrandstoffen wat de prijzen voor graan nog verder opjoeg.

Die 'boom', zegt Bloomberg, is duidelijk gekeerd in een gematigder situatie, waarin de boer zwaar beleend is geraakt en zijn laagste inkomen sinds 2002 noteert.

Na een reeks van jaren met lage commoditiesprijzen als gevolg van wereldwijd goede oogsten, teruglopende vraag vanwege de economische slow down in China en de lage olieprijs zitten de voorraadkamers vol en is er geen zicht op betere prijzen. Tractormaker John Deere en zadenleverancier Monsanto zien hun omzetten dalen als gevolg van de teruglopende boereneconomie. De olieprijs is dermate laag dat de markt niet kan worden gestimuleerd door de voorraden te verstoken als brandstof. Hoewel dat ecologisch uiterst ongewenst is, zou het economisch gewenst zijn. Maar zelfs dat is financieel niet interessant op dit moment. De wereld bulkt zowel van de olie als het graan.
Bovenop al deze wijzigingen in de conjunctuur, begint ook de FED de rente nog eens te verhogen, terwijl de boer met een sterk verhoogde leningen/inkomens-verhouding zit en dus veel minder geld ter beschikking heeft om aan zijn rente- en aflossingsverplichtingen te kunnen voldoen.

Hoewel de grondprijzen niet met de boereninkomens meedalen, is toch een daling in de waarde van akkerbouwland waar te nemen. Geschat wordt dat de waarde van bouwland tussen nu en 2 jaar met 15% zal dalen.

Op een pluimveebedrijf in Fife, Schotland, is een laagpathogene variant van H5N1 aangetroffen. Dat bevestigde de Schotse regering maandagavond schrijft de BBC.

De 40.000 vogels op het bedrijf worden niet geruimd. Wel is rond het betrokken bedrijf een beschermingszone van 1 kilometer ingesteld om verspreiding te voorkomen en om er zeker van te zijn dat de ziekte zich niet ontwikkeld tot een ernstigere vorm. Het ministerie van landbouw roept pluimveehouders in Schotland op waakzaam te zijn.

Op het Europese vasteland zijn recent verschillende gevallen geweest van vogelgriep. In Groot-Brittannië hebben zich het afgelopen jaar drie gevallen voorgedaan.

Dit artikel afdrukken
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.

Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog

Nieuws
brief

Ontvang dagelijks of wekelijks het Nieuws binnen de wereld van Foodlog

Log in om te reageren en duimen uit te delen. Nog geen account? Meld je nu aan!

Lees alles over reageren in de gespreksregels.

Most Liked Today

Mark Soetman

Levensmiddelenproductie

Likes vandaag

Willem Drok

gepensioneerd ecoloog

Likes vandaag

Wouter v.d. Weijden

Strategie duurzame landbouw

Likes vandaag

Wiebren van Stralen

Land- en tuinbouw

Likes vandaag

Willem van den Akker

Land- en tuinbouw

Likes vandaag

Wouter Klootwijk

Journalist

Likes vandaag