1 min
Een tien eeuwen oud recept blijkt nog altijd werkzaam, zelfs tegen de gevreesde resistente MRSA-bacterie.
Het is een simpel maar intrigerend recept. 'Neem prei en knoflook, van gelijke hoeveelheid, stamp ze fijn. Neem wijn en stierengal, vermeng met de prei. Laat het negen dagen staan in een koperen pot.'
Het tiende-eeuwse 'Bald's Leechbook', een van de oudste medische manuscripten ter wereld, stelt dit goedje voor als remedie tegen ooginfecties.
'Walgelijk, stinkend slijm'
Wetenschappers van de Universiteit van Nottingham waren benieuwd of het brouwsel ook echt zou werken. Gezien de ingrediënten leek dat onwaarschijnlijk. Ieder op zich doet weinig, al kan het koper van de pot wel licht desinfecterend werken. In 2005 had een Amerikaans team ook al eens geprobeerd het recept na te maken, maar dat resulteerde in een 'walgelijk, stinkend slijm', aldus New Scientist.
Dit keer besteedden de onderzoekers veel aandacht aan het vinden van de juiste ingrediënten. Moderne prei en knoflook wijken allicht af van die van 1.000 jaar geleden. Zelfs de 'vergeten' soorten. Voor de wijn kozen ze een biologische wijn uit een 'historische Engelse wijngaard'. De Romeinse aanwezigheid aan het begin van de moderne jaartelling, maakte dat er ook in de middeleeuwen in Engeland al wijn werd verbouwd. Ossengal was geen probleem. Het is als supplement te koop voor mensen die hun galblaas moeten missen. In plaats van een koperen pot gebruikten ze gewone glazen flessen - ze voegden stukjes koperplaat aan het mengsel toe.
Dit keer ontstond geen vieze lucht tijdens de 9-daagse wachtperiode, maar vulde een aangename lichte knoflooklucht het laboratorium. "Iedereen dacht dat we met de lunch bezig waren", zegt hoofdonderzoeker Freya Harrison in New Scientist. Na 9 dagen bleek het brouwsel de bodembacteriën die met de prei en knoflook mee waren gekomen gedood te hebben. "Het was zelf-steriliserend. Dat was de eerste aanwijzing dat dit knotsgekke idee misschien toch een beetje waar kon zijn", zegt Harrison.
Het goedje werd vervolgens getest op stukjes muizenhuid met MRSA-bacteriën, de resistente ziekenhuisbacterie. Tot ieders verrassing bleek het 90% van de bacteriën te doden. "De grote uitdaging is nu uit te vinden welke combinatie het precies doet", zegt Steve Diggle, een van de andere onderzoekers. "Versterken de stoffen in het mengsel elkaar of leiden ze tot de vorming van nieuwe, krachtige moleculen?"
Het is niet de eerste keer dat eeuwenoude documenten tot nieuwe medicijnvondsten leiden. Ook het malariamedicijn artemisinin is gevonden op basis van oude, Chinese, medische teksten. Spannende vraag is of met de historische medicijnen het moderne probleem van antibioticaresistentie en superbacteriën mogelijk ondervangen kan worden. Maar zover is het nog niet. Eerst is nog meer onderzoek nodig.
Fotocredits: 'Bald's Leechbook', facsimile, Wikimedia
Dit artikel afdrukken
Het tiende-eeuwse 'Bald's Leechbook', een van de oudste medische manuscripten ter wereld, stelt dit goedje voor als remedie tegen ooginfecties.
'Walgelijk, stinkend slijm'
Wetenschappers van de Universiteit van Nottingham waren benieuwd of het brouwsel ook echt zou werken. Gezien de ingrediënten leek dat onwaarschijnlijk. Ieder op zich doet weinig, al kan het koper van de pot wel licht desinfecterend werken. In 2005 had een Amerikaans team ook al eens geprobeerd het recept na te maken, maar dat resulteerde in een 'walgelijk, stinkend slijm', aldus New Scientist.
Dit keer besteedden de onderzoekers veel aandacht aan het vinden van de juiste ingrediënten. Moderne prei en knoflook wijken allicht af van die van 1.000 jaar geleden. Zelfs de 'vergeten' soorten. Voor de wijn kozen ze een biologische wijn uit een 'historische Engelse wijngaard'. De Romeinse aanwezigheid aan het begin van de moderne jaartelling, maakte dat er ook in de middeleeuwen in Engeland al wijn werd verbouwd. Ossengal was geen probleem. Het is als supplement te koop voor mensen die hun galblaas moeten missen. In plaats van een koperen pot gebruikten ze gewone glazen flessen - ze voegden stukjes koperplaat aan het mengsel toe.
Dit keer ontstond geen vieze lucht tijdens de 9-daagse wachtperiode, maar vulde een aangename lichte knoflooklucht het laboratorium. "Iedereen dacht dat we met de lunch bezig waren", zegt hoofdonderzoeker Freya Harrison in New Scientist. Na 9 dagen bleek het brouwsel de bodembacteriën die met de prei en knoflook mee waren gekomen gedood te hebben. "Het was zelf-steriliserend. Dat was de eerste aanwijzing dat dit knotsgekke idee misschien toch een beetje waar kon zijn", zegt Harrison.
Dat was de eerste aanwijzing dat dit knotsgekke idee misschien toch een beetje waar kon zijn90% effectiviteit
Het goedje werd vervolgens getest op stukjes muizenhuid met MRSA-bacteriën, de resistente ziekenhuisbacterie. Tot ieders verrassing bleek het 90% van de bacteriën te doden. "De grote uitdaging is nu uit te vinden welke combinatie het precies doet", zegt Steve Diggle, een van de andere onderzoekers. "Versterken de stoffen in het mengsel elkaar of leiden ze tot de vorming van nieuwe, krachtige moleculen?"
Het is niet de eerste keer dat eeuwenoude documenten tot nieuwe medicijnvondsten leiden. Ook het malariamedicijn artemisinin is gevonden op basis van oude, Chinese, medische teksten. Spannende vraag is of met de historische medicijnen het moderne probleem van antibioticaresistentie en superbacteriën mogelijk ondervangen kan worden. Maar zover is het nog niet. Eerst is nog meer onderzoek nodig.
Fotocredits: 'Bald's Leechbook', facsimile, Wikimedia
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
(sinds de nieuwe opzet mis ik veel dingen op foodlog en zie dit nu pas... helaas).
De verbazing die de onderzoekers in Nottingham en de diverse media tonen lijkt een beetje gespeeld. Over de werking van knoflook op MRSA is al veel vaker gepubliceerd, bijvoorbeeld door Tsao et al (Taiwan) in 2003. In Nederland werd in vitro de remmende werking van allicine (uit knoflook) op de vorming van biofilms door SA tijdens het Fyto-V project bevestigd. Ook vanuit de veterinaire faculteit en IRAS in Utrecht is hierover gepubliceerd (Wu/Santos/Fink), waarbij bleek dat het complexe knoflookethanolextract een krachtiger werking had dan alleen allicine. In de Engelse zalf zouden bijvoorbeeld de vetoplossende bestanddelen van ossengal de antibiotisch werkende kruiden – en mogelijk ook dito werkende koper en zinkionen, door zure wijn uit messing losgemaakt – sterker kunnen laten aangrijpen op de MRSA bacteriën. Verder is interessant hoe deze bereiding kennelijk zichzelf steriliseert (of probiotiseert, Irene) en de agressieve werking van knoflook op de huid, die bij doe-het-zelvers al voor flinke brandwonden heeft gezorgd, vermindert (misschien inderdaad een fermentatie? Het is zeker belangrijk om de oude chirurgijnshandschriften en recepten van kruidendeskundigen ook in deze tijd nader te bestuderen.
Grappig dat de New Scientist hier nooit heeft gedacht aan het belang van fermentatie (microbiologie), dat zegt toch wel veel over onze huidige chemische manier van kijken. We vragen ons alleen af welk stofje het is.
De Nottingham wetenschappers hebben blijkbaar wel begrepen dat de wijn de entstof is (het ferment). Vandaar ook die 9 dagen wachten. Dat duidt niet op een chemische reactie, maar op een fermentatie.
De Amerikanen kregen rotting, de Nottinghammers kregen verzuring. Geweldig. Wat een vondst.
Ben benieuwd of het "zelfsteleriserende" dus ook betekent dat het goedje steriel werd, dus dat de laatste bacterie dood ging in z'n eigen uitscheiding, of dat er een super agressieve soort (of soorten) alleen overblijft, in z'n eigen verzuurde milieu, die de rest afslacht. Dus ook nieuwerwetse MSRA.
Ik zet soms melk weg bij de kachel, om zuur te laten worden, en dan ent ik dat later in melk, zodat ik yoghurt krijg.
Maar soms wordt het niet zuur, dan wordt het rot. Ieder mens weet meteen het verschil, ook al zie je het voor het eerst.
Dat rotten is altijd als we aangezuurde (ingekuilde) granen erbij voeren. (koeien eten in de winter alleen gefermenteerde producten, want voor zoveel voer heb je geen koelkast). Blijkbaar werkt het dan ff niet meer.
Interessant, ook voor de medische wetenschap, die normaal gesproken liefst werken met steriliteit. Gezond worden kan dus ook met bacteriën!
Ik denk ook dat koper de voornaamste werkzame stof is:
http://www.newscientist.com/blogs/nstv/2011/04/copper-wins-out-in-live-battle-against-mrsa.html
Hetzelfde effect leerden we bij practicum "inleiding in de microbiologie", op een aangeente agarplaat werd een stuiver gelegd. Na een paar dagen in de broedstoof waren de micro-organismen op de agarplaat uitgegroeid tot kolonies, behalve in een kring rond de stuiver. Dit wordt ook wel een halo genoemd. Hetzelfde effect zie je rond een kolonie van bijvoorbeeld antibiotica producerende schimmel op een agarplaat met micro-organismen die hiervoor gevoelig zijn.
http://www.easynotecards.com/uploads/769/58/_5b4ca280_149581079e5__8000_00000054.jpg
Oei.. Die zin leidt tot verwarring:
"Witlof werd afgesneden van de witlofwortel"
Dat moet natuurlijk zijn: "De wortel werd afgesneden van het groene loof. Het loof ging naar de beesten, en de wortel werd ingekuild. Het stro had niet alleen een isolerende waarde, maar gaf het witloofje, dat ontsprong aan de wortel, ruimte voor groei.
De truc was aarde en stro zodanig aan te brengen, dat de witlof 'vast' bleef en niet te vrij uit kon groeien, waardoor hij een te losse structuur kreeg..
Paul#3 Dit soort causaliteit is op het randje.
Dat soort groenten werden niet 'geselecteerd'.
Ze zijn er om de simpele reden dat ze beschikbaar bleven, en geen medische reden.
In tegenstelling met b.v. aardappelen kun je uien gewoon tijdens strenge vorst in je schuurtje laten. Uien kunnen zeer goed tegen vorst.
Prei werd geoogst, en dan dicht tegen elkaar diep ingepland in de tuin. Bij zeer strenge vorst stro er over, maar meestal niet. Spruiten kunnen best een aantal nachten flinke vorst hebben. Worden ze lekkerder van. Mispels ‘rotten’ pas lekker na vorst; een proces dat ik in zachte winters in mijn diepvries imiteer, voor ik ze bereid. Heerlijk bij een wildvoorgerechtje mits op de juiste wijze klaargemaakt..
Witlof werd afgesneden van de witlofwortel en ingekuild in zachte grond, stro erover en dan aarde. Ik hoor mijn vader nog vloeken, als er muizen binnen geraakten. Wortelen kuilde hij in een kist in zacht zand in de schuur. Niet buiten.
Dat alles gebeurt niet meer.
En dat sommige planten in de moderne geneeskunde door de pharma worden toegepast (‘zie je wel !’) vanwege specifiek bewezen actieve biochemische processen, is al lang een feit. Van kankerbestrijding tot anticonceptie.
En dat oude gebruiken van duizenden jaar geleden geneeskrachtig zijn ?
Zal wel. Maar tijdens de grote pestepidemieën hielp ui en knoflook niet. Knoflook bewees alleen krachtig preventie tegen de activiteiten van een zekere Vlad uit Walachije, wanneer maagden een knoflookstreng rond de hals legden,
Ik ben een groot voorstander van alternatieve geneeskunde en voel heel veel sympathie voor de kennis van sjamanen. Vooral als die fantastisch werkende medicaties samen met die van prof. Dr. A. Vogel uitsluitend tegen extra premiebijbetaling in het zorgpakket opduiken. Elk geloof vraagt nu eenmaal per definitie om offers.
ps. Tip
Plant je zelf knoflook ? Plant de tenen niet in het vroege voorjaar, maar in november. Smaak zal veel sterker zijn en pittiger. Niet vanwege de maneschijn tijdens het nachtelijk Joelfeest in december, maar om de simpele reden dat ze ook niet bevriezen en dus gedurende langere tijd meer zouten/mineralen opnemen. Probeer eens ! Is geen tip van het kruidenvrouwtje, maar van mij !