2 min
Op mijn reis door Noord-Holland ben ik heel even gestopt bij Frits en Amanda Vriend in Benningbroek, die in de kas, in tunnels en buiten het overbekende aardbeienras Elsanta telen. Laat het nu ongeveer de drukste dag in het jaar zijn als Amanda me met uitgestoken hand tegemoet komt. Van Frits zie ik alleen zijn benen. Hij plukt ijverig door.
Bijna biologisch
Amanda laat me de kwekerij zien. In drie kassen hangen de aardbeien op zwevende goten. Ze zijn vorige zomer geplant en hebben in het najaar al wat vruchten gegeven. In de winter gingen de planten onder invloed van minder licht en lage temperatuur in rust om in het vroege voorjaar los te barsten met een explosie aan vruchten. Hommels zoemen rond om de bloemetjes te bevruchten. Ziekten en plagen worden bestreden met biologische bestrijders. Eigenlijk mag je het bijna een biologische teelt noemen. Buiten staan plastic tunnels, naar Belgisch voorbeeld. Daar groeien aardbeien die zonder verwarming de loop van de natuur volgen en dus later rijp zijn dan binnen. Dan zijn er ook nog wat aardbeien op stellingen in de open lucht, die nog wat later in productie raken. En zo kan de familie Vriend een groot deel van het jaar rijpe vruchten plukken.
Warme aprilmaand
Aan de koffietafel praten we nog even na als Frits ook aanschuift. “Gewoonlijk volgen kasaardbeien en buitenteelt elkaar netjes op, maar de warme maand april gooit dit jaar alles op z’n kop”, vertelt hij. Nog volop productie in de kas, maar ook al de eerste rode vruchten in de tunnels. De verhoogde aanvoer van aardbeien zorgt er voor dat de prijzen naar beneden duikelen. Deze week € 1,30 per bakje van 500 gram op de veiling, terwijl de kostprijs op € 1,50 ligt. Dat moet niet lang zo door gaan anders loont het niet om de aardbeien in de tunnels te plukken. Natuurlijk hebben ze eerder in het seizoen wel betere prijzen gevangen, maar nu ligt de productie veel hoger. Het lijkt geen gemakkelijk seizoen te worden.
Gelukkig heeft de familie Vriend een mooie neveninkomst gevonden. Toen Amanda een paar jaar geleden met haar kinderen naar Sprookjeswonderland in Enkhuizen ging, bezocht ze de voorstelling van Prinses Violinde, die alleen maar aardbeien met slagroom lustte. Dat zette haar aan het denken. Ze stelde voor om op het park aardbeien met slagroom te verkopen. Dat voorstel sloeg aan en sindsdien heeft ze een eigen kraampje op het park, waar een medewerker dag in dag uit aardbeien met slagroom verkoopt. Kijk, dat is een voltreffer. Geen veiling, handel en tussenschakels, maar een leuke marge door rechtstreekse verkoop. Vandaar dat Amanda me vertelt dat het hen tamelijk goed gaat, hoewel ze er heel hard voor moeten werken. Uiteraard geldt dit voor een bescheiden deel van de productie. De rest gaat op transport naar de verhandelaars van Fruitmasters in Geldermalsen.
Als binnenkort de weg voor hun huis na grondige renovatie weer open gaat kan ze ook weer rekenen op goede verkoop aan huis. Want dat was een flinke streep door de rekening. Al maanden is de doorgaande weg afgesloten en ligt de huisverkoop achter. Soms zit het mee, soms zit het tegen.
Marges in de keten
In de aanloop naar de discussie over marges in de keten is het bedrijf van Vriend een voorbeeld van vindingrijkheid. Was Violinde niet op hun pad gekomen zouden ze er wel eens heel anders voor kunnen staan. Ook Frits en Amanda hebben op het punt gestaan hun bedrijf te vernieuwen en op te schalen, maar gezien de slechte rendementen in de tuinbouwsector maken ze pas op de plaats.
Vriend Aardbeien
Ganker 7
1654 JH Benningbroek
Amanda Vriend
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Heb hier in Oostenrijk even gekeken. Bakje 500 gram bij de Spar kost 2,50, bio aardbeien 250 gram 1,50 (maar waren niet mooi).
bakjes van 500 gram. Die kleine bakjes zie je nu al niet meer.
Pieternel, waren die bakjes 500 gram? Of 250 gram, dan kan het wel.
Vanmorgen vroeg kocht ik op de markt twee bakjes Elsanta, goede kwaliteit, iets te lang bewaard door de marktman, voor € 2,50, dus € 1,25 per doosje. Ze waren iets minder mooi gesorteerd dan die van Amanda en Frits. Frits vertelde me maandag dat de veilingprijs 1,30 was, terwijl hij een kostprijs van 1,50 heeft. Dat klopte al niet. Wat is er deze week gebeurd? Zijn de prijzen nog verder gekelderd? En wie heeft er nu nog iets aan die aardbeien verdiend?
Overigens ook goede asperges voor 2,95-3,50 per kilo. Ook al niet duur.
Liesbeth, dank je voor het compliment. Natuurlijk kan een betere prijs worden verkregen door meer samenwerking in de keten, maar daar zit ook gelijk het probleem. Rond 1908 werden de eerste veilingen georganiseerd. Waarom? Om een betere en eerlijkere prijs voor de producten te verkrijgen. Tot die tijd was de kweker/teler overgeleverd aan de handel. De kweker had nauwelijks brood op de plank, de handel at brood met biefstuk.
Eigenlijk zijn we na het uit de gratie raken van de veilingklok, weer terug bij af. Er wordt wel gehandeld via de veiling, maar die lijkt meer op de hand van de handel dan op die van de kweker/teler.
Kwekers/telers zijn goed in kweken/telen, handelaren zijn goed in het bedingen van lage prijzen als het om inkoop gaat en een hoge prijs als het om verkoop gaat.
Eigenlijk zou de kweker/teler van nu tegelijkertijd ook handelaar moeten zijn, wil hij/zij een redelijk inkomen uit het telen/keken van zijn/haar product(en)halen. Voor grote bedrijven blijft dit moeilijk, maar de wat kleinere bedrijven kunnen daar vaak wel mee uit de voeten. Een kwestie van aandacht verdelen, prioriteiten stellen en afzetkanalen aanboren en vooral ZIEN!
Hendrik,
Ik heb makkelijk praten. Wij leven niet van de pruimen (150 bomen), die zorgen alleen voor de krenten in onze pap. Wij kunnen het ons dus veroorloven om over de kwaliteit te waken, en daar hoef je je niet voor te verenigen, dat kun je dus gewoon zelf bepalen...
Over sinaasappelen en ander bewaarfruit weet ik weinig. Alleen dat het soms overheerlijk is en andere tijden niet te vr....
Ik beperk me liever tot het verse fruit dat na de pluk binnen een paar dagen gegeten moet worden. Iedereen begrijpt dat als dat fruit via de handel naar de winkel gaat, het niet echt vers meer is als het eenmaal in huis is gehaald. Of dat het minder rijp geoogst moet zijn.
Wij shoppen daarom graag bij de fruitkweker zelf. Meestal koop je daar dus fruit dat dezelfde dag (rijp) is geoogst en meteen gegeten kan worden.
De combinatie kweker (in dit geval Frits Vriend), en het organiseren van (in ieder geval een deel van de afzet in het alternatieve (niet in de handel maar rechtstreeks naar de consument) circuit (in dit geval Amanda Vriend) vind ik persoonlijk een geweldige vondst.
Dat ze nog maar heel lang die overheerlijke Elsantas mogen blijven telen én verkopen.
Groeten, Ellie Bruijns