De overmatige consumptie van zout, door het vele keukenzout in ons (fabrieks)eten, wordt traditioneel aangewezen als de belangrijkste oorzaak van hoge bloeddruk. Die hypertensie is weer een van de belangrijkste factoren in hart- en vaatziekten. Jarenlang een te hoog zoutgebruik heeft een verzwakkende werking op de aderen en het hart.

Cardiovasculaire aandoeningen zijn, met longkanker en dementie, de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland. Vandaar de aanbeveling zuinig te zijn met zout.

Geen officiële grens voor suiker
Dat kan zo zijn, zeggen de Amerikaanse onderzoekers James DiNicolantonio en Sean Lucan, maar een ander wit kristal doet meer kwaad als het om het ontstaan van hoge bloeddruk en cardiovasculaire aandoeningen gaat: suiker.

Dat een hoog suikergebruik een effect op de bloeddruk heeft, is ook niet nieuw. Maar terwijl er een advies geldt voor zout van niet meer dan 6 gram per dag (dat algemeen flink wordt overschreden), wordt er geen grens aangegeven voor suiker. Ook niet door officiële Nederlandse voedingskundige instanties.

De hoge zoutinname is het gevolg van het vele bewerkte, kant-en-klaar eten in het westerse dieet. Maar wat zit er nog meer in dat voedsel behalve zout? Snelle koolhydraten, waaronder suikers en geraffineerd meel dat zich in het lichaam als suiker gedraagt.

Verleg de aandacht van zout naar suiker
Het wordt tijd dat de instanties die zich bezighouden met richtlijnen voor gezonde voeding zich minder druk maken om zout en meer om suiker, zeggen de onderzoekers. Sterker nog, als de voedingsmiddelenindustrie gehoor zal geven aan het verzoek minder zout te gebruiken, zal de suikerconsumptie stijgen.

De onderzoekers zijn namelijk van mening dat het lichaam zelf het zoutniveau dusdanig goed reguleert, dat het risico van te veel zout binnen de perken wordt gehouden. Dat houdt ook in dat een mogelijk tekort aan zout bijgegeten zal worden. Met een hogere suikerconsumptie tot gevolg.

'Er is 'overtuigend bewijs'
In hun artikel in het online tijdschrift Open Heart geven ze een overzicht van de literatuur over de schadelijkheid van suiker in verband met hart- en vaatziekten.

‘Overtuigend bewijs van elementair onderzoek, bevolkingsstudies en klinisch onderzoek wijst suikers, in het bijzonder fructose, aan als belangrijkste oorzaak van hypertensie,’ schrijven ze.

Vooral de fructose uit de toegevoegde suiker in frisdrank en zoetigheden hebben een groot effect op de bloeddruk. De onderzoekers geven vijf mechanismen aan waardoor fructose de bloeddruk verhoogt. Eén daarvan is het vasthouden van zout door de nieren.

Nederland in de gevarenzone
Het bewijs laat zien dat wie minstens een kwart van zijn calorieën uit suikers haalt, een drie keer zo hoge kans op een cardiovasculaire aandoening krijgt als iemand met een inname van minder dan 10 procent.

De Nederlandse bevolking haalt volgens de laatste Voedselconsumptiepeiling uit 2010 21,3 procent van de dagelijkse energie uit suiker. Dat ligt binnen de marge van de door het Voedingscentrum aanbevolen dagelijkse koolhydraatinname van 40 tot 70 procent. Van de genuttigde koolhydraten is gemiddeld ongeveer de helft suiker. De officiële adviezen zouden Nederlanders dus in de gevarenzone laten door de gebrekkige aandacht voor suiker.

De onderzoekers roepen op tot het opstellen van strikte voorschriften voor het gebruik van toegevoegde suiker en voor een aparte waarschuwing voor excessief fructosegebruik. Dat laatste geldt vooral voor jongeren die veel frisdrank drinken.

Fotocredits: Candies, Rego Korosi
Dit artikel afdrukken