In ons darmstelsel leven miljoenen bacteriën. Grotendeels goedwillende, die een behulpzame rol spelen in allerlei lichaamsprocessen. En deels ook schadelijke, die er voor kunnen zorgen dat we ziek worden of andere ongemakken ervaren. Al die bacteriën eten mee van het eten dat wij zelf in onze mond stoppen en dat in ons spijsverteringskanaal afgebroken wordt. Amerikaanse wetenschappers (University of Chicago) vroegen zich af wat het effect is op onze darmflora als wij zelf ziek worden en niet meer eten.

Zieke dieren eten niet
Als dieren ziek worden stoppen ze met eten. Enerzijds omdat voedsel zijn aantrekkingskracht verliest, anderzijds omdat het vinden van eten energie kost die beter besteed kan worden aan het bestrijden van de ziekte. Maar daardoor krijgen ook de gunstige bacteriën in het maag-darmstelsel niet meer te eten. Dat maakt de spijsvertering van een ziek dier minder efficiënt en creëert bovendien ruimte voor andere, mogelijk schadelijkere bacteriën.

Fucoseproductie baat goede bacteriën...
Onderzoeksleider Alexander Chervonsky ontdekte dat muizen hiertegen een efficiënt verdedigingsmechanisme hebben gevonden. Hij en zijn team maakten muizen ziek door ze te injecteren met bepaalde moleculen. De muizen aten minder of niet, kregen diarree en vielen af. In hun ingewanden vond echter een interessant proces plaats: daar begonnen cellen in de dunne darm een suikermolecuul aan te maken, fucose, dat ze op vetten en eiwitten 'plakten' met behulp van het Fut2-gen. Daarmee konden ze hun microbioom, dat droog was komen te staan omdat de reguliere voedselaanvoer was gestokt, toch blijven voeden.

... en maakt slechte bacteriën onschadelijk
Bij gebrek aan externe aanvoer schakelen muizen dus over op een vorm van interne productie van voedsel voor hun microbioom. In principe zouden daar ook schadelijke micro-organismen van kunnen profiteren. Maar het experimenten het team wijzen er op dat fucose nog een extra functie heeft: de suiker helpt om schadelijke bacteriën een stuk minder virulent te maken. Het zijn juist de goede bacteriën die van de fucose profiteren en het herstel bevorderen.

Nader onderzoek nodig
Uiteraard is er alleen nog maar sprake van experimenten bij muizen. Maar Chervonsky heeft reden aan te nemen dat hetzelfde mechanisme ook bij mensen van toepassing zou kunnen zijn. Ongeveer 1 op de 5 mensen ontbeert het Fut2-gen. Juist deze mensen lopen een hoger risico de ziekte van Crohn te ontwikkelen, een chronische darmontsteking. Mogelijk ligt een minder goed beschermingsmechanisme van met name de goede darmbacteriën daaraan wel ten grondslag, schrijft The National Geographic.

Het onderzoek is verschenen in Nature.

Fotocredits: 'Germatopia', Filter Forge
Dit artikel afdrukken