Je zult maar boer wezen vandaag de dag ...

De Nederlandse melkveehouderij staat aan de vooravond van nieuwe groei en schaalvergroting. Dat kan ten koste gaan van het klimaat, het milieu en de koe in de wei. Om die schade te voorkomen zijn forse innovaties en investeringen nodig. Dat vergt samenwerking tussen melkveehouderij, zuivelindustrie, overheid, supermarkten en maatschappelijke organisaties. Dit stelt de onafhankelijke Stuurgroep Technology Assessment in een advies dat op 19 juli wordt overhandigd aan Directeur-Generaal Renée Bergkamp van het ministerie van LNV.

De Nederlandse melkveehouderij mag zich verheugen in een brede sympathie in de samenleving. Zij levert kwalitatief goede producten en fraaie weidelandschappen en de koeien hebben een relatief goed bestaan. De sector draagt echter ook bij aan ontbossing in Zuid-Amerika en heeft een groot aandeel in de emissies van broeikasgassen en ammoniak in Nederland.

Drie onderzoeken
Ter voorbereiding van haar advies heeft de Stuurgroep drie onderzoeken laten verrichten. Het LEI heeft onderzocht hoe duurzaam de Nederlandse melkveehouderij produceert in vergelijking met buitenlandse concurrenten. Zwakke punten blijken de eutrofiëring van water en de bijdrage aan de ontbossing. Sterke punten blijken het dierenwelzijn, de diergezondheid en de koe in de wei.

Consument wil meer betalen
Bureau Motivaction heeft onderzocht hoe Nederlandse en Duitse consumenten denken over de melkveehouderij. Beide waarderen de melkveehouderij en het weidelandschap hoog en willen daar ook in hun koopgedrag rekening mee houden. De helft van de Nederlandse consumenten zegt bereid te zijn 20% meer te betalen voor zuivel met bepaalde duurzaamheidkenmerken, zoals 'geen hormonen gebruikt' en 'geproduceerd met aandacht voor milieu'. Voor melk afkomstig van koeien in de wei is zelfs 80% van de consumenten bereid extra te betalen. Duitse consumenten hechten er ook aan dat er geen genetisch gemodificeerd voer en weinig antibiotica wordt gebruikt'. Maar ook de koe in de wei scoort hoog.

Melkquotering verdwijnt
De melkveehouderij staat aan de vooravond van grote veranderingen. De vraag op de wereldmarkt stijgt en de Europese Commissie wil de melkquotering afschaffen. Het gevolg zal zijn dat de productie groeirt en de schaalvergroting zich doorzet. Groei kan gemakkelijk leiden tot meer broeikasgassen, meer ammoniak en meer mest. Schaalvergroting kan de koe uit de wei jagen. Daarmee zet melkveehouderij haar maatschappelijke waardering op het spel.Advies aan overheid, melkveehouderij en supermarkten
De stuurgroep adviseert de overheid en de melkveehouderij om sterk te investeren in minder broeikasgassen, minder mest en ammoniak en meer koeien in de wei. Ook de supermarkten zouden hun verantwoordelijkheid voor een duurzame melkveehouderij moeten nemen. Melk gebruiken als stuntartikel past daar niet in. Maatschappelijke organisaties zouden afspraken over duurzaamheid moeten maken met zuivelindustrie en supermarkten. In ruil daarvoor zouden zij gratis publiciteit moeten leveren aan zuivelproducten met een duurzame "plus”.

De Stuurgroep Technology Assessment is een onafhankelijk gepositioneerd adviesorgaan van het ministerie van LNV. De stuurgroep heeft ten doel het verhelderen van maatschappelijke vraagstukken die samenhangen met wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen.


Rapporten waaronder 'Welke perceptie heeft de Nederlandse consument van de melkveehouderij?' vind je op de website van de stuurgroep.

bron: Stuurgroep Technology Assessment
Dit artikel afdrukken