Vandaag viert de VPRO 85 jaar publieke omroep. Vanavond zenden ze de anderhalf uur durende documentaire Vis noch vlees uit (ned 2. 20.20-22.00 uur). Vanmiddag en vanavond is er een vrijzinnig protestants Vrijdenkers-feestje in de Beurs van Berlage, waaronder een zogenaamd frikadellendebat over vlees en vis (Amsterdam, Beurs van Berlage, 18:10h). Of ik er aan mee wilde doen.

Nou nee, want ik heb al genoeg te doen en er genoeg over geschreven. Wat me zou kunnen overhalen, vroeg radiomaker Anton de Goede. Niets, zei ik aanvankelijk, want ik koester mijn vrije avonden. Nou vooruit, dacht ik toen hij bleef aandringen, een debatje met Roos Vonk over haar religieuze redenen tegen het eten van vlees zou aardig zijn. Dat is nl. nodig denken om het verkokerde denken over vlees weer vrij te kunnen maken. Wij moeten minder vlees eten en misschien wel nauwelijks meer vlees eten om de nieuwe rijken in de wereld aan te zetten tot minder meer. Dat heeft alleen niets te maken met gevoelens over het doden van dieren of de lengte van hun leven, maar weer wel met onze omgang en verantwoordelijkheid voor het levende dier.

Vlees zal er altijd zijn omdat dieren een rol hebben in de totale landbouw- en voedselverwerkingscyclus. Het is een culturele zonde om het weg te gooien. Vonk, die haar hoogleraarschap in de sociale psychologie gebruikt om maatschappelijke meningsvorming te kunnen manipuleren, heeft dat debat steeds ontweken. Ze trok liever mannen aan hun piemels. Zo doe je dat kennelijk als hoogleraar.

Vonk weigerde medewerking aan vanavond. Ze moest voor haar hondjes (wat zouden die eten?) en varkens zorgen en bovendien vond ze me niet interessant. Na nog wat heen en weer gepraat kwam Arthur Wlitink in beeld, na Vonk en Marianne Thieme de huidige directeur directeur van Wakker Dier. Hij wou wel over, maar niet met mij praten. Hij vroeg De Goede of die wel wist wat ik hier schreef. Toen die ja zei en vertelde dat hij journalist was, staakte hij het gesprek subiet. Nog een weigeraar dus.

Vreemd, want wat kan er tegen een verhelderend gesprek over de grondslagen van het eet-geen-vlees standpunt van Vonk, Wiltink en hun beider Wakker Dier zijn? Minder vlees moet en wij moesten als ludieke daad misschien maar eens een tijdje onze totale productie exporteren naar China. Maar waarom mogen we dieren niet doden? Toen ook Wiltink weigerde, was er inmiddels al zoveel over heen en weer gemailed en gepraat dat ik De Goede na al zijn moeite niet meer kon laten zitten. Met Hugo Brandt Corstius, Esther Gerritsen en Dirk-Jan Verdonk neem ik daarom deel aan zijn Frikandellendebat. Er schijnt een radiocompilatie van te horen te zijn op radio 6.

Wat ze vanavond bij de VPRO uitzenden vanavond heb ik niet gezien. Vonk en Veerman komen erin voor. Dirk Duijzer van de Rabobank komt erin voor. Annechien ten Have komt erin voor, evenals Louise Fresco en Charlotte Mutsaers. De documentairemaakster voelt het meest voor de standpunten van laatstgenoemde, een nadrukkelijke niet-vleeseetster en vooral anti-dierendoodster.

Onderwijl wees Nick Trachet me op Mark Zuckerberg van Facebook die alleen nog vlees eet van dieren die hij zelf doodt. Er zijn nog geen verhalen over de professionaliteit waarmee hij het mes hanteert. Religieus is hij niet. Hij slachtte een varken en is dus een spekjood. Onderwijl gaat juist het doden voor hem over respect voor wat hij eet. Dat doe je niet zomaar even. Zuckerberg eet heel veel minder vlees dan voorheen en begint weer te snappen wat het is om opgenomen te zijn in het grote geheel waarin leven en dood in een eeuwige wederkeer verbonden zijn. Is het religie of is het realisme? Ik denk een gezonde mix van beide. We're only human.




De uitzending:

Get Microsoft Silverlight
Of bekijk de flash versie.

Dit artikel afdrukken