Gisterochtend was ik aanwezig bij de premiere van "Meat the truth", Marianne Thieme over klimaat en Veetteelt. Het tijdstip, maandagochtend 10 uur was wat vervreemdend, maar toch. Het was een premiere zoals die zou moeten zijn: Tuschinski Theater, Rode loper, veel feestelijk uitgedoste vrienden van de makers, een selectie van BN'ers, en de broodnodige pers (persinfo).

Vol trots spraken de directeur van het wetenschappelijk instituut van de PvdD en daarna ook Nico Koffeman hun inleidende woorden. En toen konden we van start. Het resultaat blijkt een knap gemaakte compilatie waarin de PvdD helder haar boodschap verkondigt: eet minder of liefst geen vlees en red het dier en de wereld.


Voor de ervaren foodlog lezer c.q. foodvolger komt er veel bekends voorbij: het aantal dieren dat een Belg in zijn leven consumeert, de CO2 en methaan uitstoot van koeien, de meatrix, Our daily bread, livestocks long shadow en Marianne a la Al Gore.

Met relatief weinig middelen is een boeiende lappendeken genaaid die de door de PvdD gewenste vragen oproept. De kernboodschap is dat de veehouderij voor 18% bijdraagt aan de uitstoot van broeikasgassen. En dat is meer dan auto's en transport samen.

Marianne presenteert 'inconveniently' de waarheid die Gore heeft laten liggen. Ze draagt haar teksten voor aan een ademloos knikkend publiek op klapstoeltjes (in Paradiso?). Ze praat met de FAO deskundige die het milieueffect van de veehouderijketen in kaart heeft gebracht. Ze neemt de toeschouwer mee op haar reis naar de States om te horen dat haar PETA collega's voor vegetarisme zijn, brengt nog even een protest tegen de moord op zeehondjes aan de orde, en gaat veganistisch dineren bij een van de grootste ex-veeboeren van Montana: the mad cowboy. Tevens geeft Marianne ons zicht op haar favoriete TV serie (Gooise vrouwen) en op het moment waarop zij er voor koos om vegetarisch te worden: een TV-fragment van een onderzoeker die laat zien hoe hij verteringsonderzoek doet bij de koe (een dop op de pens).

Met deze rondreis wordt de boodschap helder. Stop met vlees eten en draag bij aan het terugdringen van het broeikaseffect, meer dan je tot nu toe voor mogelijk hield. Overal wordt het betoog ondersteund met getallen. En die getallen worden visueel gemaakt zodat je er niet omheen kan. De 70.000km MC Donalds trucks vol Nederlandse dierenpoep als illustratie van onze jaarlijkse mestproductie is de meest creatieve vondst. Het rekensommetje met het effect van 7 tot 1 dag geen vlees wordt voorgedaan, en vervolgens - als climax- vrolijk herhaald door blij spelende kinderen, met verantwoorde Kapla blokjes én een radiobestuurde SUV.

Dat laatste ging me wat ver qua effectbejag. Het gaf me de smaak van het kinderprotest van Wakker dier .... maar over het geheel deed de docu wat ie moet doen. Hij pakte en liet me met vragen zitten. Vragen die er daarvoor niet, of veel minder waren. Onbedoelde vragen zoals: "Hoeveel McDonald's trucks poepen we als NL bevolking eigenlijk vol" of

"Laat een veganist meer scheten dan een vleeseter"? Maar ook bedoelde vragen zoals: "Waarom heeft Al Gore de veehouderij niet genoemd als producent van broeikasgassen?". In de machtsgedreven complot theoriën die in de film worden geopperd geloof ik niet zo. De agro-industrie is goed georganiseerd, maar of die sterker is dan de auto- of olie industrie?

Of alle getallen die worden gebruikt kloppen, dat kan ik niet meteen doorzien. Eerlijk gezegd vertrouw ik er op dat ze dat wel goed voor elkaar hebben. Het gaat me veel meer om de presentatie ervan. Wat me opvalt is dat alles over één kam wordt geschoren. Marianne maakt het niet uit dat soja met name voor varkens wordt gebruikt, dat koeien het meeste broeikasgas produceren, dat we hier met name melkkoeien houden, dat kip efficienter groeit dan rund, dat biologische veehouderij een grotere claim op land doet, of dat de veehouderij ook afvalstoffen opwaardeert tot hoogwaardig voedsel. Omwille van het begrip is het één boodschap: de veehouderij produceert broeikasgassen en door geen vlees te eten kunnen we als Nederland 22,4 megaton uitstoot terugdringen.

Ik ben erg benieuwd wat deze docu voor een effect zal sorteren. Ik hoop dat de veehouderij niet in de valkuil stapt om alle getallen ter discussie te stellen. Dat we een eindeloos gepietlut krijgen over de laatste paar tonnen CO2.

OK, hier en daar wat nuance is prima, maar de sleutel ligt in de keuken! De grootste kans die deze film biedt is om de consument weer te betrekken. Bij welzijn, bij klimaat, bij de economie en bij gezonde en goede voeding. Ik hoop dat na de film nog meer ondernemers zichtbaar maken waar ze ook klimaat meenemen in hun bedrijfsdoelen, in haar vernieuwingen. Dat consumenten ook duidelijk medeverantwoordelijkheid nemen. En wie weet ontstaat er ook weer meer ruimte om bijvoorbeeld etensresten op veilige wijze te voeren aan de grootste afvalopwaardeerder die we hebben: het varken.

Meat the truth, biedt wat dat betreft heel duidelijk kansen! En een aantal melkveehouders had dat meteen begrepen en bleven na afloop op de stoep staan om met folders in de hand het gesprek met de overige filmkijkers aan te gaan. Laat dat een voorbeeld zijn.

Dit artikel afdrukken