De Nationale Postcode Loterij werd 27 jaar geleden opgericht. Volgens de Nederlandse kansspelwetgeving moet iedere goededoelenloterij 50% van de omzet afstaan aan goede doelen. In de beginjaren had de Postcode Loterij er moeite mee goede doelen te vinden - "de meeste goede doelen vonden zo’n loterij maar een vies, commercieel circus", beschrijft Maite Vermeulen in De Correspondent. Tegenwoordig moet de organisatie streng selecteren uit de vele aanvragen. De Postcode Loterij is inmiddels uitgegroeid tot de op 2 na grootste goededoelendonateur ter wereld.

'Groene en rechtvaardige wereld'
De Postcode Loterij steunt inmiddels 99 goede doelen met een structurele bijdrage. Dat doet de organisatie om "een groene en rechtvaardige wereld" te helpen ontstaan, vertelt een woordvoerder mij. Maatschappelijke organisaties die zich daarvoor inzetten, kunnen steun van de loterij tegemoet zien, als ze aan de toekenningscriteria voldoen.

De Marine Stewardship Council (MSC) is één van die 'beneficiënten'. Sinds 2011 krijgt MSC een jaarlijkse bijdrage van €500.000 van de Postcode Loterij. Volgens de loterij is "MSC een non-profitorganisatie, die samenwerkt met diverse partners om de wereldwijde vismarkt te veranderen in een duurzame markt. MSC is in 1997 opgericht met als doel een oplossing te bieden voor het globale overbevissingsprobleem en om een bijdrage te leveren aan de gezondheid van de oceanen door duurzame visserij te erkennen en belonen." Inmiddels zijn meer dan 310 visserijen in 33 landen MSC-gecertificeerd. Ze vangen samen ongeveer 10% van de wereldwijd gevangen vis.

Goed doel of commerciële organisatie?
Dat klinkt logisch. Waarom gaan dan toch mijn nekharen lichtjes overeind staan? Omdat ik bij MSC ook een 'commerciële' associatie heb. Op Foodlog hadden we het daar al eens over, naar aanleiding van een kritisch artikel in Nature. Vorig najaar liet het Wereldnatuurfonds, 20 jaar geleden een van de oprichters van MSC, zich kritisch uit over de bijdrage die MSC vraagt aan visserijbedrijven en producenten die hun producten willen laten certificeren. De realiteit achter de certificeringen zou te wensen overlaten. Ze leverden MSC vorig jaar wel een omzet op van €13 miljoen maar zouden horen bij een 'agressieve' groeistrategie. WNF en MSC legden hun onenigheid overigens snel bij.

Extra
MSC kreeg dit jaar ook nog een extra schenking van €1.755.000 euro. "Dit geld is bestemd voor extra hulp aan vissers in ontwikkelingslanden, zodat ook zij kunnen voldoen aan de standaarden van het MSC-label en naar een duurzame visserij kunnen doorgroeien en zo hun aandeel kunnen leveren in de bescherming van de oceanen", aldus de Postcode Loterij.

Omgaan met kritiek
Ik vroeg de Postcode Loterij of zij zich bewust waren van deze kritische geluiden en hoe de goedendoelendonateur daarmee omgaat. "Wij steunen de goede doelen op grond van hun missie. Zij zijn de deskundigen en wij vertrouwen hen het geld toe", krijg ik te horen. Na enig doorvragen kom ik bij MSC-woordvoerder Mieke Snoek terecht. Zij vertelt me dat het 'gedoe' rondom de WNF samen met het WNF is opgelost: "in lijn met hoe wij altijd opereren: door open en transparant te communiceren." Het indertijd opgestelde statement is ook met de Postcode Loterij gedeeld.

"Klopt", zegt de Postcode Loterij, "organisaties die een maatschappelijke verandering teweeg willen brengen, roepen vaak tegengeluiden op. Dat is bij MSC niet anders. Zonder wrijving geen glans!" Ik concludeer dat MSC voorlopig eenvoudigweg het vertrouwen heeft.
Dit artikel afdrukken