Ieder jaar opnieuw is Muzaffarapur, het grootste teeltgebied voor lychees in India, het toneel van uitbraken van acute toxische encephalopathie bij kinderen. Dat is een neurologische aandoening waar ongeveer 30% van de kinderen die de ziekte treft door sterft. Jaarlijks vallen ruim 100 slachtoffers.

De oorzaak van de aandoening was tot voor kort onbekend. Twintig jaar wordt al gezocht naar de oorzaak. Gedacht werd aan ziektes die door ratten, vleermuizen en vliegen worden overgedragen. Ook werd landbouwgif voor de schuldige aangezien, juist vanwege de lychee-gaarden. Maar niemand kon de oorzaak vinden, terwijl ieder jaar opnieuw vergelijkbare aantallen slachtoffers bleven vallen. De onmacht keerde toen in 2014 een geheel nieuw onderzoek werd opgezet onder 390 kinderen die dat jaar met de aandoening te maken kregen.

De ziekte bleek voor te komen bij kinderen die lychees hadden gegeten, maar geen avondmaaltijd hadden gekregen
De onderzoekers zochten bij 104 gevallen van acute toxische encephalopathie een ander kind van dezelfde leeftijd dat om een andere reden in het ziekenhuis werd opgenomen. Uit antwoorden op vragen over onder meer maaltijden die de kinderen aten, het wassen van voedsel en de bron van drinkwater, bleek dat de ziekte voorkwam bij kinderen die lychees hadden gegeten, maar geen avondmaaltijd hadden gekregen.

Resultaat voorpublicatie helpt bewijsvoering
Lalitha Singh, chirurg in Muazaffarpur, geeft in Sky News meer uitleg over de mogelijke oorzaak. Lychees bevatten een toxine dat bloedsuikerwaardes onderdrukt. Kinderen die geen avondmaaltijd krijgen hebben lage waardes, die door het eten van lychees nog verder dalen. Dat zou de aantasting van de hersenen kunnen verklaren. Bij 327 van de 390 kinderen werd op het moment van opname in het ziekenhuis de bloedsuikerspiegel bepaald. Bij 62% hiervan bleek de concentratie van glucose in het bloed 3,9 mmol/L of lager te zijn. Normaal gesproken ligt de bloedsuikerspiegel op een nuchtere maag tussen de 4 en 8 mmol/L. De onderzoekers vinden het oorzakelijk verband tussen het eten van lychees en de ziekte aannemelijk, maar nog niet onomstotelijk bewezen.

In januari 2015 rapporteerden de onderzoekers tussentijds over hun bevindingen. Hun publicatie was voor voor de lokale GGD's aanleiding om met klem te wijzen op het belang van een avondmaaltijd voor kinderen. Daarom is er nu sprake van een nieuwe aanwijzing dat lychees op een lege maag inderdaad het probleem waren. In 2 seizoenen blijkt het aantal gevallen van acute toxische encephalopathie van meer dan 100 naar minder dan 50 gedaald zijn.
Dit artikel afdrukken