In het rapport Voedselvertrouwen & Voedselintegriteit: de mening van consumenten en de opsporing van authenticiteitsafwijkingen presenteert de Consumentenbond de resultaten van een anderhalf jaar lopend onderzoeksproject naar voedselfraude*.

Associaties
In de eerste plaats ondervroeg de Bond ruim 1.000 consumenten naar hun mening over voedselfraude. Wat is het, hoe vaak komt het voor, is het iets om je zorgen over te maken en wat kun je er tegen doen, zijn onderwerpen die aan de orde komen. Twee derde van de ondervraagden geeft aan zich zorgen te maken over voedselfraude.

Gerommel met vlees vinden consumenten ernstig. Gerommel met de herkomst van olijfolie of met olijfblaadjes versneden oregano zeggen ze minder problematisch te vinden
Consumenten blijken met name de informatie op etiketten niet te vertrouwen. Hun associatie bij 'voedselfraude' is dat er andere ingrediënten gebruikt worden dan op het etiket staan of dat er niet vermelde toevoegingen in zitten en dat er 'gerommeld' wordt met samenstelling, houdbaarheid of herkomst. Ook denken consumenten dat voedselfraude tegenwoordig vaker voorkomt dan vroeger.

Niet alle vormen van voedselfraude worden als een (groot) probleem ervaren.

Gerommel met vlees vinden consumenten ernstig. Gerommel met de herkomst van olijfolie of met olijfblaadjes versneden oregano zeggen ze minder problematisch te vinden.

associaties voedselfraude

Verder denken consumenten dat voedselfraude het vaakst voorkomt bij vlees en kip, kant- en klaarmaaltijden en vis, schaal- en schelpdieren. Biologische producten en huismerkproducten van supermarkten genieten minder vertrouwen dan A-merken en producten van de markt of natuurvoedingswinkels. Bij verswinkels, zoals viswinkels, slagers en bakkers wordt de minste voedselfraude verwacht.

Biologische producten en huismerkproducten van supermarkten genieten minder vertrouwen dan A-merken en producten van de markt of natuurvoedingswinkels. Bij verswinkels, zoals viswinkels, slagers en bakkers wordt de minste voedselfraude verwacht
Iets mis bij 33 producten
De Consumentenbond onderzocht vervolgens ruim 150 fraudegevoelige producten in het laboratorium. Bij 33 producten was iets mis. Bij 50% van de manukahoning, 47% van het lamsvlees, 31% van de extra vergine olijfolie, 11% van de oregano en 3% van de kabeljauw was het product niet wat het zou moeten zijn.

Consumenten willen volgens de Consumentenbond een strengere overheid. Zij denken dat betere en frequente controles in combinatie met strengere regelgeving en hogere boetes kunnen helpen bij het aanpakken van voedselfraude. Zo zegt 71,1% de controlerende instantie (de NVWA) als de verantwoordelijke te zien om voedselfraude in de toekomst te voorkomen. De fabrikanten worden door 67,4% genoemd, de overheid door 62,4%.

NVWA: volksgezondheid krijgt voorrang
Benno Bruggink van de NVWA reageert als volgt op de bevindingen van de Consumentenbond: De NVWA maakt serieus werk van de aanpak van voedselfraude. Gevallen waarbij de voedselveiligheid of de volksgezondheid direct gevaar lopen, krijgen daarbij voorrang. Denk daarbij aan de recente opsporingsonderzoeken naar fraude met babymelkpoeder, fraude met de herkomst van vlees en het op de markt brengen van met dioxine verontreinigde wolhandkrab. En er lopen op dit moment nog verschillende onderzoeken naar mogelijke voedselfraude. Zowel bij de Inlichtingen- en Opsporingsdienst als bij de toezichtsdivisies. Het voorkomen en blootleggen van fraude is overigens niet alleen de verantwoordelijkheid van de overheid. Ook alle partners in de ketens hebben een verantwoordelijkheid om fraude tegen te gaan en fraude te melden. Het is een utopie om te veronderstellen dat voedselfraude – evenals andere vormen van criminaliteit – volledig kan worden uitgebannen.

* De Consumentenbond hanteert de volgende definitie: Voedselfraude omvat situaties waarbij de consument opzettelijk misleid wordt doordat hij/zij op basis van het etiket en de productnaam van het voedingsmiddel iets anders krijgt dan wat hij/zij denkt te kopen. Veelvoorkomende fraude is die waarbij ingrediënten vervangen worden door minderwaardige/ goedkopere vervangers. Er kan ook met de herkomst gefraudeerd zijn.
Dit artikel afdrukken