De kranten staan er vol van, maar consumenten blijken geen idee te hebben van wat 'biobased' is.
Is dat iets uit de biotechnologie? Biologische landbouw? Goed voor het milieu? Afbreekbaar? Duurzaam? Of moet je je er juist ver van houden?

Zulke en vergelijkbare associaties kwamen aan het licht bij een grootschalig onderzoek door de onderzoeksgroep Wageningen UR Food & Biobased Research, in opdracht van het Europese onderzoeksprogramma Open-Bio.

Wat is biobased?
LEI Wageningen UR ondervroeg consumenten in 6 Europese landen (Denemarken, Tsjechië, Slovenië, Italië, Duitsland en Nederland) over hun perceptie van 'biobased'. Uit welk land de ondervraagden ook afkomstig waren, de verwarring bleek even groot. Eigenlijk kwam het er op neer dat de respondenten domweg geen beeld hebben bij biobased.

Daarom maar even voor alle duidelijkheid: biobased betekent dat producten gemaakt zijn op basis van hernieuwbare grondstoffen en productieprocessen.
Denk daarbij aan (en dit zijn voorbeelden uit de Food & Biobased Reseach koker): koffiebekers op basis van polymelkzuur , verpakkingsmaterialen gemaakt van tomatenstengels en -bladeren, omzetting van reststromen uit de palmolieproductie in een waardevolle cellulosegrondstof voor textiel en plastics, natuurrubber uit paardenbloemen en guayule en biobased polymeren en -additieven, die hun weg vinden naar trein- vliegtuig- en auto-onderdelen, huishoudelijke apparatuur, computerbehuizingen en vloerbedekkingen. En uiteraard moeten ook de apparaten waarmee dat alles wordt geproduceerd én de energie waarmee dat gebeurt hernieuwbaar zijn.

Biobased roept alleen maar vragen op
In het onderzoek kregen de respondenten, naast de algemene vragen, ook een aantal biobased producten voorgelegd. Van boodschappentassen tot kleding, verf of zelfs een dashboard. Wat bleek? Biobased producten worden ieder op hun producteigen voor- en nadelen beoordeeld. Dus biobased verf wordt gerelateerd aan gewone verf en biobased isolatiemateriaal aan standaard isolatiemateriaal. Dat betekent dat de aanvullende biobased-eigenschappen eigenlijk alleen maar verwarring oproepen of genegeerd worden omdat ze in de bestaande normen niet meetellen. Kun je een biobased boodschappentas die composteerbaar is dus zomaar in de natuur weggooien? Vergaan biobased stoeptegels dus in een paar jaar? Waarom zou isolatiemateriaal vochtregulerend kunnen zijn?

Duidelijk is dat mensen een consistent verhaal willen horen, zegt onderzoeker Marieke Meeusen van Wageningen UR: "Alle aspecten van duurzaamheid moeten kloppen: zowel milieu- als sociale aspecten, zowel klimaateffecten als afval. Ook verwachten mensen dat álle schakels in de productieketen op orde zijn."

De conclusie is in ieder geval niet zo ingewikkeld: biobased heeft nog een lange weg te gaan om duidelijk te maken waar het voor staat en waarom we het zouden moeten kopen.

Fotocredits: Rondreizende expositie Bio-based, Wageningen UR
Dit artikel afdrukken