Staatssecretaris Sharon Dijksma deed haar uitspraken naar aanleiding van een uitzending van het televisieprogramma Zembla. Zij is voorstander van een uitgebreide kwekersvrijstelling. Daarmee kunnen kwekers en kleine zaadveredelaars nieuwe groenterassen verder veredelen zonder een vergoeding te moeten betalen aan de bedrijven die een octrooi op deze rassen hebben.

Dijksma’s opstelling baart een aantal biotechbedrijven grote zorgen. Zij zijn bang hun investeringen verloren te zien gaan als Dijksma haar plan doorzet. Dijksma kan echter rekenen op brede steun in de Tweede Kamer.

'Gemorrel leidt tot rechtsonzekerheid'
In het FD spreekt de biotechsector zijn zorgen uit. “Gemorrel aan het octrooirecht leidt tot een enorme rechtsonzekerheid voor honderden bedrijven in de Nederlandse biotech, of ze nu biobrandstoffen, geneesmiddelen of gentherapie ontwikkelen”, zegt Annemiek Verkamman, directeur van Hollandbio, de branchevereniging van biotechbedrijven.

Het lijkt er echter op dat de grote veredelaars die het kwekersrecht liever minder belangrijk willen laten worden, wijzen op het feit dat het afwijzen van de patentering van plantveredeling ook gevolgen heeft voor andere biotechbedrijven
De biotechbedrijven, waaronder grote plantenveredelaars als Syngenta en Nunhems (Bayer), zijn bang dat anderen hun onderzoeksresultaten kunnen gebruiken, zonder bij te dragen aan de ontwikkelingskosten daarvan. De miljoenen die veredelaars steken in de verbetering van groentegewassen, moeten namelijk wel terugverdiend kunnen worden, stellen ze.

Het FD schrijft dat de biotechsector en grote veredelingsbedrijven de publiciteit zoeken omdat zij juist vorige maand hun beroepszaak bij het Europees octrooibureau hebben gewonnen. Volgens het octrooibureau is het wel degelijk mogelijk om ‘octrooi aan te vragen op planten met specifieke eigenschappen, die een plant bijvoorbeeld resistent maken voor bepaalde ziektes.’

Gecompliceerde beleidskeuze
De uitspraken van Dijksma overvallen de sector omdat de staatssecretaris recent een onderzoek had ingesteld naar de mogelijkheden van een kwekersvrijstelling. Verkamman: “Nu lijkt het erop dat dit onderzoek weinig zin heeft, omdat de staatssecretaris haar conclusies al heeft getrokken.”
Dat maakt de beleidskeuze van Dijksma en de juridische consequenties daarvan lastiger
Het FD schrijft dat Dijksma inderdaad de kant van de kleinere veredelaars kiest. Het bestaande – en juist bevestigde – octrooirecht ‘kan bijdragen aan een machtsconcentratie "bij een paar multinationals", zegt de staatssecretaris volgens de krant.

Het lijkt er echter op dat de grote veredelaars die het kwekersrecht liever minder belangrijk willen laten worden, wijzen op het feit dat het afwijzen van de patentering van plantveredeling ook gevolgen heeft voor andere biotechbedrijven. Dat maakt de beleidskeuze van Dijksma en de juridische consequenties daarvan lastiger.
Begin maart schaarde Plantum, de branchevereniging van de Nederlandse zaadveredelaars zich de facto achter Dijksma door de vrije toegang tot uitgangsmateriaal 'essentieel' te verklaren. De grote veredelaars lijken terug te slaan via Hollandbio, een biotechkoepel die overwegend leden heeft die niet of niet alleen in plantveredeling actief zijn.

Fotocredits: Syngenta proefveld tijdens Werktuigendagen, Werktuigendagen
Dit artikel afdrukken