Gezonder eten. Velen nemen het zich geregeld voor, weinigen blijken er een gewoonte van te maken. “Er zijn ook zoveel verleidingen”, erkent hoogleraar Gezondheidspsychologie Denise de Ridder. “Op een treinstation loop je van de friet naar de gehaktballen en van de pizza’s naar de shoarma. Dan is het flauw om te zeggen: blijf eens van dat ongezonde voedsel af. Nee, als je mensen gezonder wilt laten eten, moet je het aanbod veranderen. En dat aanbod op de juiste plek en op de juiste tijd aanbieden. Bijvoorbeeld met een mobiele snackkar waar enkel gezond voedsel te koop is.”

Samen met Yvonne van der Schouw, hoogleraar Epidemiologie bij het UMCU, en Martin Dijst, hoogleraar Sociale Geografie, wil De Ridder gezond eten gemakkelijker maken. Daartoe hebben de drie FutureFoodonderzoekers een projectidee ingediend bij ZonMW: Food in Motion.

Ziekten
Het probleem is overbekend: ook in Nederland kampt een groeiend aantal mensen met overgewicht. Van der Schouw: “En overgewicht is een belangrijke determinant voor het ontstaan van allerlei ziekten. Diabetes, kanker, hart- en vaatziekten. Om dat alles tegen te gaan, moeten we het probleem bij de wortel aanpakken: het eetgedrag.”

GPS
Om dat gedrag te veranderen, richten de onderzoekers zich niet op het gangbare ‘wat’ en ‘hoeveel’ mensen eten, maar ‘waar’ en ‘wanneer’. De Ridder: “We leven in een obesegene omgeving: altijd en overal is er goedkoop, ongezond, calorierijk voedsel voorhanden. Maar waar en wanneer kopen mensen dit?” Voer voor Martin Dijst, die bij Geowetenschappen regelmatig mobilliteitsonderzoek verricht: “Met GPS kunnen we het activiteiten- en verplaatsingspatroon van mensen achterhalen. We weten dan waar iemand zich in tijd en ruimte bevindt, en wat hij daar doet. In dit geval: op welk tijdstip en op welke plek nuttigen mensen een snack?”

Onderweg
Food in Motion richt zich in beginsel op de mobiele Utrechter. De Ridder: “Denk aan mensen die onderweg zijn naar werk, die hun kinderen naar school brengen of die gaan winkelen in de binnenstad. We weten dat mensen onderweg aan meer voedselverleidingen worden blootgesteld, en ook daadwerkelijk meer eten.” Als de plekken en tijdstippen bekend zijn, zal de nog te ontwikkelen snackkar ingezet worden. Hoe die eruit komt te zien, wat er precies aangeboden gaat worden, en hoe de medewerkers van de kar te werk zullen gaan, is nog nader in te vullen.

Frikandelpersoon
De invulling van de snackkar is vooralsnog wat ongewis, dat is het achterliggende doel van het project allerminst: het eetgedrag van mensen blijvend veranderen. De Ridder: “Nu zijn er nog teveel mensen die ongezond eten en zeggen: ‘Gezonde snacks? Niets voor mij; ik ben meer een frikandelpersoon.’ Door gezonde snacks op cruciale plekken en op cruciale momenten op de dag aan te bieden, hopen we dat gezonde snacks gewoner worden. Of nog beter: een gewoonte.”

Fotocredits: 'Garden Fresh carrots', Oakley Originals
Dit artikel afdrukken