In opdracht van Milieudefensie onderzocht adviesbureau CLM onderzochten in de Monitor Supermarkten 2015 - Aanbod vlees, eieren en zuivel, geproduceerd met regionaal eiwitrijk veevoer hoe de Nederlandse supermarkten bijdragen aan het tegengaan van ontbossing door het label 'oerwoudvrij' te voeren.

Alleen Lidl en Superunie
CLM vroeg 10 supermarkten een enquête in vullen. Alleen Lidl en Superunie gaven daar gehoor aan. Veel van de daarin gevraagde informatie blijkt niet beschikbaar, geven de bedrijven desgevraagd aan. '[Retailbedrijven] hebben geen inzicht in de hoeveelheden en herkomst van veevoergrondstoffen die worden gebruikt voor de productie van vlees, eieren en zuivel die zij te koop aanbieden in hun winkels', meldt de Monitor.

Milieudefensie roept supermarkten op om 'oerwoudvrije' zuivel, vlees en eieren te gaan verkopen. In 2014 gaven consumenten 2,6 miljard euro uit aan voedsel met duurzaamheidslabels. Toch kan de klant nu nog nauwelijks kiezen voor zuivel, vlees en eieren met het label 'oerwoudvrij'.

In plaats van 'belachelijk' is het dus juist heel bijzonder dat Lidl toch een 'oerwoudvrij' product heeft
Afspraken uit 2011
Voor de productie van vlees, zuivel en eieren wordt soja gebruikt. Voor de productie van soja wordt volgens Milieudefensie ieder jaar een stuk Zuid-Amerikaans oerwoud ontbost dat zo groot is als Zeeland, Noord-Brabant en Limburg. Supermarkten maakten in 2011 met de veesector afspraken om de hoeveelheid importsoja te beperken. Volgens Milieudefensie is van deze afspraak "tot nu toe bitter weinig terecht gekomen. Uit het onderzoek van CLM blijkt dat de belangstelling van supermarkten voor het onderwerp nog zeer gering is. Zo vulde alleen Lidl de enquête in. Albert Heijn, Aldi, Coop, Deen, Dirk en Jumbo zetten geen enkele stap."

'Keuze moet kunnen'
Milieudefensie denkt dat de consument "oerwoudvrij wil" omdat "ruim 28.000 mensen Milieudefensie hebben laten weten dat zij vlees, zuivel en eieren willen, die geproduceerd zijn met regionaal veevoer in plaats van met importsoja." Volgens de milieuactivisten moeten consumenten, net als bij biologisch en fairtrade, een keuze kunnen maken.

Vermoedelijk kan slechts worden vastgesteld dat er geen noemenswaardig 'oerwoudvrij' aanbod is omdat de veevoersector de duurzaamheid daarvan betwist
Milieudefensie is van mening dat importsoja gemakkelijk vervangen kan worden door Nederlandse soja, klaver of raapzaad en toont zich verontwaardigd dat "alleen bij supermarkten Plus en Spar een oerwoudvrij eitje in de winkel liggen. Ook Lidl heeft een lokaal product in de schappen liggen."
Milieudefensie vindt dat niet kunnen en zelfs "belachelijk". Supermarkten moeten van hun leveranciers oerwoudvrije producten eisen, zegt de organisatie, "zodat de consument in de nabije toekomst iets te kiezen heeft.”

Overdreven
Vermoedelijk kan slechts worden vastgesteld dat er geen noemenswaardig 'oerwoudvrij' aanbod is omdat de veevoersector de duurzaamheid daarvan betwist. In dat geval is de suggestie dat supermarkten ongevoelig zouden zijn voor "oerwoudvrij" een holle frase. Voorts moet worden opgemerkt dat supermarktondernemers er doorgaans als de kippen bij zijn als er werkelijk vraag is naar een product. Nu biologisch opeens duidelijk doorschiet als een groeimarkt, is er een tekort ontstaan aan biologische grondstoffen. Dat komt omdat supermarkten, met name de Duitse discounters, er zo de sokken in zetten dat ze in Europa beschikbare hoeveelheid biologisch product vergaand overvragen.

Milieudefensie zou er goed aan doen betere targets te kiezen voor zijn shamingtactiek
De vervanging van bestaande grondstoffenstromen kost tijd. De supers hebben de markt voor biologische producten mee helpen ontwikkelen, toen die het stadium van de natuurwinkels ontgroeide. Nu zouden ze het liefst een veel groter deel van hun leveranciers dwingen om te schakelen. Maar dat gaat niet omdat de grondstoffen er niet zijn. Als dit al geldt voor biologisch, zou Milieudefensie moeten weten dat 'oerwoudvrij' zich als het ware nog in het stadium van de natuurwinkel bevindt. In plaats van 'belachelijk' is het dus juist heel bijzonder dat Lidl toch een 'oerwoudvrij' product heeft.

Milieudefensie zou er goed aan doen betere targets te kiezen voor zijn shamingtactiek. Ook aan het gedrag van supers valt iets te verbeteren. Ze hadden moeten vertellen wat er gebeurd is met de afspraken uit 2011 en waarom. Dan zouden dit rapport en deze overdreven communicatie er niet geweest zijn.

Fotocredits: 'Paisajas Particulares', Emilio Küffer
Dit artikel afdrukken