4 min
Foodlogcommentatoren zeiden het gisteren al. Kweekvlees, da’s veel gedoe over niks. En dat bleek vandaag.
Vandaag werd de eerste hamburger van kweekvlees in Londen geproefd. Het ding blijkt te smaken naar vlees en heeft de bite van een hamburger. Hij was nog wel een beetje te droog, zo kregen we allemaal eerlijk te horen. Hij leek zelfs een beetje naar cake te smaken. Naar zo'n Amerikaanse, een soort hartige taart.
De Amerikaanse journalist die meeproefde vond dat hij het midden hield tussen een vegetarische Boca Burger en de Burger van McDonalds. Een kniesoor die daar op let. De smaak goedkrijgen, is immers een fluitje van een cent voor een voedingsmiddelentechnoloog.
We kregen te horen dat er antibiotica nodig zijn bij de productie en dat nog niets bekend is over het ijzergehalte van de kweekburgers, Maar verder bleef de wereld verstoken van wezenlijk nieuws. Of dit dier- en milieuvriendelijke vlees – schreef Foodlog gisteren - echt het wereldvoedselprobleem oplost, bleef gehuld in nevelen. Niemand kan vertellen tegen welke milieukosten het gemaakt kan worden met een ander groeiserum dan het runderbloed waar het nu nog op groeit. Daar zweeg de presentatie van vanmiddag dan ook over.
Het is wél vlees
Zoiets is technisch en ging onder in de golven van de sensatie. Er zou nu immers ‘kweekvlees’ zijn.
Vanmorgen ontspon zich op twitter zelfs al een discussie over een betere naam voor kweekvlees. Kwaliteitsrestaurateur en smaakgeleerde Peter Klosse vindt dat het zich verhoudt als margarine tot boter. Dat is feitelijk onjuist. Het verschil is niet veel groter dan dat tussen ambachtelijk gemaakte boter en de industriële van FrieslandCampina (die overigens uitstekend smaakt). Kweekvlees (Engelse naam: ‘cultured meat’) is wel degelijk echt spiervlees. Het wordt bovendien gemaakt met echt bloed. Of het gemaakt kan worden met namaakbloed is nog onbekend. Waar dat dan uit zou bestaan is nog onbekender. Daarover wil Post slechts kwijt dat hij veelbelovende experimenten heeft gedaan.
Stephen King of een karretje op Mars
Een academische materiedeskundige die liever anoniem wil blijven, schreef ons dat hij Post een prima wetenschapper vindt, maar dat die zich niet moet laten verleiden tot Stephen King-achtige science fiction. Volgens mijn contact is kweekvlees nog verre van commercieel toepasbaar. Denken dat we nu kweekvlees hebben, kun je vergelijken met het bouwen van steden op Mars in 2025. We kunnen naar Mars. Maar veel meer dan er een karretje neerzetten en gaan kijken of er water is en hoe warm het er is, kunnen we nog niet. Net zoals een karretje op Mars nog geen stad is, zo is in reageerbuisjes gemaakt vlees nog geen bewijs voor de beschikbaarheid van OK vlees voor iedereen.
Doorkijkjes
Misschien slagen we er ooit in kweekvlees te gaan maken, maar daar zal nog veel voor moeten gebeuren omdat we er letterlijk ons hele landbouwsysteem voor op de kop moeten zetten. Ook dat werd hier gisteren onmiddellijk opgemerkt. Dieren zijn vanwege hun stront een integraal onderdeel van niet alleen de biologische maar ook de gangbare landbouw. Ook maken ze gronden die voor plantaardige teelt onbruikbaar zijn toch nuttig voor de mens. Daarmee behoren ze dus – ondanks de populaire gedachte dat dieren eten fout en onduurzaam is – tot het instrumentarium van een duurzamere landbouw.
Het zijn schijnbare details die in de weg staan tussen droom en daad. Ze ontgaan de argeloze burger en zelfs de Engelse kwaliteitskrant The Guardian die Post vandaag alle ruimte gaf om te spreken van ‘een grote verantwoordelijkheid’. Die heeft hij, maar nam hij vandaag niet. Wetenschappers horen immers geen sensatiemakers te zijn maar hun feiten en de beperkingen daarbij op tafel te leggen. De duurzaamheidsclaims die Post maakt, kunnen nog in geen velden of wegen worden waargemaakt. Het zijn nog altijd slechts doorkijkjes naar een mogelijke toekomst.
Wat we hadden willen weten
Waar we naar uitzien is het geheim van het groeimedium voor kweekvlees en de echte volgende stap van de wetenschap op dat heikele punt. Vrijwel iedere stamcelonderzoeker kan cellen vermenigvuldigen zoals Post dat doet met het bloed van koeien en kalfjes die daar eerst voor zijn geslacht. Ik had het al heel wat gevonden als koeienstamcellen blijken te groeien in muizenbloed, serum uit kippeneieren of zelfs maar kippenbloed en toch een beefburger opleveren.
Inhoudelijk ging het vandaag dan ook nauwelijks ergens over. Wat we meemaakten was de reality soap van Stephen Post en de niet aanwezige Google mede-oprichter Sergey Brin, de financierende miljardair die vandaag achter de gordijnen van de zorgvuldig opgebouwde mediatruuk vandaan kwam. Brin ziet meteen een stad achter het karretje op Mars. Hij verwacht dat kweekvlees al over enkele jaren op de markt kan zijn.
Cultured meat of fashion meat?
Dat is niet zo, tempert ook Post de verwachtingen. Niettemin zegt hij dat hij het geld bij elkaar heeft weten te krijgen om het product over 10 jaar op de markt te brengen. Dat kan ongetwijfeld. Maar als de milieukosten niet significant onder die van plofkip liggen, is cultured meat geen oplossing. Je zou het dan beter fashion meat kunnen noemen voor mensen die ergens in geloven en toch door willen gaan met het eten van vlees.
TIjdens de persvragen ontweek Post de vraag over die milieukosten door te stellen dat ze lager liggen dan bij rundvlees, maar dat hij niet kan winnen van kip. Zelfs als rundvlees, zoals Post zei, ‘the main problem’ zou zijn voor aan feed lots verslaafde Amerikanen, willen we weten onder welke voorwaarden kweekrund beter is voor het milieu dan rund met een kop en staart. Zijn antwoord over kip, geeft echter te denken: de wereld zonder slacht is nog ver weg. Want of kip in een reageerbuis het gaat winnen van echte plofkip is nog maar zeer de vraag. Toch wil al zeventig procent van de weldenkende en beter verdienende Guardianlezers kweekvlees eten, zo wijst de poll van de krant uit.
Ballen uit de broek gelachen
Ik vermoed dat Post en Brin zich de ballen uit de broek hebben gelachen over de aandacht in de media. Zeker de laatste. Die kreeg voor zijn inleg van € 700.000 een berg media-aandacht in de hele wereld. De campagne zou tientallen miljoenen – zo niet aanmerkelijk meer – hebben gekost als die in reclamevorm had moeten worden vormgegeven.
Ik probeerde nog even een lijst te maken van de berichten die vandaag over Post verschenen, maar er kwam geen einde aan. De nieuwsarme zomerperiode blijkt perfect voor sensationeel non-nieuws voor de massa’s. Kweekvlees staat nu op de kaart. De vraag is echter voor wie: voor rijke modegevoelige wereldburgers of de vleesetende massa’s en het milieu?
In het laatste geval ben ik voor, maar we moeten Post beoordelen op zijn bewijzen.
Fotocredits: de vandaag gebakken kweekburger, still, video The Guardian
Dit artikel afdrukken
De Amerikaanse journalist die meeproefde vond dat hij het midden hield tussen een vegetarische Boca Burger en de Burger van McDonalds. Een kniesoor die daar op let. De smaak goedkrijgen, is immers een fluitje van een cent voor een voedingsmiddelentechnoloog.
We kregen te horen dat er antibiotica nodig zijn bij de productie en dat nog niets bekend is over het ijzergehalte van de kweekburgers, Maar verder bleef de wereld verstoken van wezenlijk nieuws. Of dit dier- en milieuvriendelijke vlees – schreef Foodlog gisteren - echt het wereldvoedselprobleem oplost, bleef gehuld in nevelen. Niemand kan vertellen tegen welke milieukosten het gemaakt kan worden met een ander groeiserum dan het runderbloed waar het nu nog op groeit. Daar zweeg de presentatie van vanmiddag dan ook over.
Het is wél vlees
Zoiets is technisch en ging onder in de golven van de sensatie. Er zou nu immers ‘kweekvlees’ zijn.
Vanmorgen ontspon zich op twitter zelfs al een discussie over een betere naam voor kweekvlees. Kwaliteitsrestaurateur en smaakgeleerde Peter Klosse vindt dat het zich verhoudt als margarine tot boter. Dat is feitelijk onjuist. Het verschil is niet veel groter dan dat tussen ambachtelijk gemaakte boter en de industriële van FrieslandCampina (die overigens uitstekend smaakt). Kweekvlees (Engelse naam: ‘cultured meat’) is wel degelijk echt spiervlees. Het wordt bovendien gemaakt met echt bloed. Of het gemaakt kan worden met namaakbloed is nog onbekend. Waar dat dan uit zou bestaan is nog onbekender. Daarover wil Post slechts kwijt dat hij veelbelovende experimenten heeft gedaan.
Stephen King of een karretje op Mars
Een academische materiedeskundige die liever anoniem wil blijven, schreef ons dat hij Post een prima wetenschapper vindt, maar dat die zich niet moet laten verleiden tot Stephen King-achtige science fiction. Volgens mijn contact is kweekvlees nog verre van commercieel toepasbaar. Denken dat we nu kweekvlees hebben, kun je vergelijken met het bouwen van steden op Mars in 2025. We kunnen naar Mars. Maar veel meer dan er een karretje neerzetten en gaan kijken of er water is en hoe warm het er is, kunnen we nog niet. Net zoals een karretje op Mars nog geen stad is, zo is in reageerbuisjes gemaakt vlees nog geen bewijs voor de beschikbaarheid van OK vlees voor iedereen.
Doorkijkjes
Misschien slagen we er ooit in kweekvlees te gaan maken, maar daar zal nog veel voor moeten gebeuren omdat we er letterlijk ons hele landbouwsysteem voor op de kop moeten zetten. Ook dat werd hier gisteren onmiddellijk opgemerkt. Dieren zijn vanwege hun stront een integraal onderdeel van niet alleen de biologische maar ook de gangbare landbouw. Ook maken ze gronden die voor plantaardige teelt onbruikbaar zijn toch nuttig voor de mens. Daarmee behoren ze dus – ondanks de populaire gedachte dat dieren eten fout en onduurzaam is – tot het instrumentarium van een duurzamere landbouw.
Het zijn schijnbare details die in de weg staan tussen droom en daad. Ze ontgaan de argeloze burger en zelfs de Engelse kwaliteitskrant The Guardian die Post vandaag alle ruimte gaf om te spreken van ‘een grote verantwoordelijkheid’. Die heeft hij, maar nam hij vandaag niet. Wetenschappers horen immers geen sensatiemakers te zijn maar hun feiten en de beperkingen daarbij op tafel te leggen. De duurzaamheidsclaims die Post maakt, kunnen nog in geen velden of wegen worden waargemaakt. Het zijn nog altijd slechts doorkijkjes naar een mogelijke toekomst.
Wat we hadden willen weten
Waar we naar uitzien is het geheim van het groeimedium voor kweekvlees en de echte volgende stap van de wetenschap op dat heikele punt. Vrijwel iedere stamcelonderzoeker kan cellen vermenigvuldigen zoals Post dat doet met het bloed van koeien en kalfjes die daar eerst voor zijn geslacht. Ik had het al heel wat gevonden als koeienstamcellen blijken te groeien in muizenbloed, serum uit kippeneieren of zelfs maar kippenbloed en toch een beefburger opleveren.
Inhoudelijk ging het vandaag dan ook nauwelijks ergens over. Wat we meemaakten was de reality soap van Stephen Post en de niet aanwezige Google mede-oprichter Sergey Brin, de financierende miljardair die vandaag achter de gordijnen van de zorgvuldig opgebouwde mediatruuk vandaan kwam. Brin ziet meteen een stad achter het karretje op Mars. Hij verwacht dat kweekvlees al over enkele jaren op de markt kan zijn.
Cultured meat of fashion meat?
Dat is niet zo, tempert ook Post de verwachtingen. Niettemin zegt hij dat hij het geld bij elkaar heeft weten te krijgen om het product over 10 jaar op de markt te brengen. Dat kan ongetwijfeld. Maar als de milieukosten niet significant onder die van plofkip liggen, is cultured meat geen oplossing. Je zou het dan beter fashion meat kunnen noemen voor mensen die ergens in geloven en toch door willen gaan met het eten van vlees.
TIjdens de persvragen ontweek Post de vraag over die milieukosten door te stellen dat ze lager liggen dan bij rundvlees, maar dat hij niet kan winnen van kip. Zelfs als rundvlees, zoals Post zei, ‘the main problem’ zou zijn voor aan feed lots verslaafde Amerikanen, willen we weten onder welke voorwaarden kweekrund beter is voor het milieu dan rund met een kop en staart. Zijn antwoord over kip, geeft echter te denken: de wereld zonder slacht is nog ver weg. Want of kip in een reageerbuis het gaat winnen van echte plofkip is nog maar zeer de vraag. Toch wil al zeventig procent van de weldenkende en beter verdienende Guardianlezers kweekvlees eten, zo wijst de poll van de krant uit.
Ballen uit de broek gelachen
Ik vermoed dat Post en Brin zich de ballen uit de broek hebben gelachen over de aandacht in de media. Zeker de laatste. Die kreeg voor zijn inleg van € 700.000 een berg media-aandacht in de hele wereld. De campagne zou tientallen miljoenen – zo niet aanmerkelijk meer – hebben gekost als die in reclamevorm had moeten worden vormgegeven.
Ik probeerde nog even een lijst te maken van de berichten die vandaag over Post verschenen, maar er kwam geen einde aan. De nieuwsarme zomerperiode blijkt perfect voor sensationeel non-nieuws voor de massa’s. Kweekvlees staat nu op de kaart. De vraag is echter voor wie: voor rijke modegevoelige wereldburgers of de vleesetende massa’s en het milieu?
In het laatste geval ben ik voor, maar we moeten Post beoordelen op zijn bewijzen.
Fotocredits: de vandaag gebakken kweekburger, still, video The Guardian
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ik had deze analyse dinsdag jl. in de NRC gemist, waarin Judith Laanen de keuze voor communicatiebureau Oglivy voor de presentatie in Londen doorneemt met Post. Leuk leesvoer.
Wellicht. Hij is niet voor niets nr 21 van de rijkste mensen op aarde. Ben benieuwd of hij 10 jaar wil wachten op 'iets' wat op een hamburger lijkt. Over hamburgers gesproken, de beste van Nederland zouden bij Restaurant Hamburg in 010 worden geserveerd. Als de Brinburger dezelfde smaak heeft bij gelijke emissies, slik ik mijn ongeloof in.
Jack, ik zie daarin een wijze idealist die ook weet hoe je geld moet beleggen door risico te spreiden.
Dick, hoe verklaar je de statement van Brin, waarin hij zegt te geloven in kweekvlees, ten opzichte van het schamele bedrag dat hij investeert (1/10.000 van zijn vermogen). En waarom heeft Brin andere investeerders nodig en organiseert een fundraising media event ? Die kweekburger begint te stinken.
Inderdaad, wat een herrie om niks.
De kreupele kippen en de bijensterfte zijn in één klap uit de aandacht verdwenen.
Het lijkt me dat Post en consorten zich nuttiger zouden kunnen maken door hun expertise en fondsen in te zetten voor het kweken van humane levers en nieren.
Daar is heel wat meer behoefte aan.