Lees ook
Op het Franse Canal+ wordt woensdag 19 maart de documentaire uitgezonden die Carle maakte van zijn proefkonijnschap. Le Figaro besteedt er aandacht aan. Terwijl je het onderstaande leest, kun je je afvragen of het in Nederland mogelijk is 100% NL te leven?

Made in France
De aanleiding was even simpel als het experiment bizar. De 25-jarige journalist Benjamin Carle besloot zichzelf tot proefkonijn te maken van een 100% Frans leven naar aanleiding van de oproep die Arnaud Montebourg, Frankrijks minister van Economische Hervorming en Productiviteit, weer uit de mottenballen haalde: koop Frans.

Dat moesten de Fransen immers altijd al van hun regeringen, maar ze waren het vergeten. Ze gaan langzamerhand zo vreemd, dat Montebourg een nieuwe, buitenlandse naam voor de oude slogan achetez français heeft verzonnen: Made in France. Dat kopen moet de tanende Franse economie redden van de vreemdgang van de Fransen die inmiddels - om maar een voorbeeld te noemen - dol zijn op Duitse auto's en hun eigen Peugeot met onverkoopbare modellen laten zitten.

Carle stelde zich twee vragen. Kan ik van alles wat ik wil kopen wel een Franse versie vinden? Wat betekent zo'n omschakeling naar economische herkomst voor een moderne Franse consument die 1) gewoonte, 2) smaak, 3) prijs, 4) merk, 5) imago en 6) praktische aspecten vóór laat gaan bij zijn aankoopoverwegingen?

montebourg

Eigen economie eerst
Benjamin Carle sprong in het diepe. Hij richtte zijn leven 100% Frans in, van zijn kleding, voeding, entertainment tot zijn verplaatsingen. Alles moest 100% Frans zijn. Hij koos uitsluitend producten die binnen de Franse landsgrenzen gemaakt worden door Franse bedrijven. "Een Frans merk kan in het buitenland produceren en omgekeerd kan een buitenlandse fabrikant een fabriek in Frankrijk hebben", legt hij zijn keuze uit. Er moest in Frankrijk door Franse bedrijven en werknemers aan verdiend zijn. Eigen economie eerst dus. Zo heeft Montebourg het bedoeld.

Geen koffie maar chicorei
Hij begon met een inventarisatie van zijn appartement. Het was bepaald ontnuchterend te constateren dat van alle spullen in zijn appartement minder dan 4,5% 'Frans' bleek. Omschakelen was niet altijd vanzelfsprekend. Zo bleek er geen Franse ijskast te bestaan die in Frankrijk geproduceerd wordt. Wel een vriezer. Het was uit met de koffie of thee, die worden niet in Frankrijk verbouwd; daarom schakelde hij over op chicorei. Hij nam afscheid van exotische groenten en fruit als avocado's en bij gebrek aan koelkast hing hij zijn yoghurt maar buiten het raam.
Ook zijn garderobe moest er aan geloven. Gelukkig kon hij het traditionele matrozentruitje nog dragen (dat inmiddels symbool staat voor de Made in France beweging sinds minister Montebourg daarin poseerde) en worden er in Frankrijk nog kledingcollecties en schoenen geproduceerd. Voor zijn toiletartikelen (zeep, tandenborstel) waren er ook 100% Franse producten te vinden.

Fulltime baan als etikettenlezer
De grootste tegenvaller bleek echter de tijd te zijn die nodig was om de 'echte' made in France producten te identificeren. Carle ontwikkelde zich tot een expert in het uitpluizen van etiketten. "Ik heb uren doorgebracht in supermarkten om er zeker van te zijn dat dat wat ik kocht ook echt uit Frankrijk kwam. Ik zou mijn documentaire ook de titel kunnen meegeven: 'Het jaar waarin ik mezelf wijsmaakte dat anderhalf uur voor het doen van mijn boodschappen helemaal niet zo lang is', terwijl ik het altijd in 20 minuten kon. We zetten het niet eens op een etiket als iets Made in France is."

Duur
Nog een verrassing: het Made in France leven bleek fors duurder. Een doorsnee Fransman zou er voor moeten lenen om zo te kunnen leven omdat het salaris niet meer toereikend is. De documentaire had dan ook kunnen heten "het jaar waarin ik me in de schulden stak om Frankrijk uit de schulden te halen." Zo werkt het natuurlijk niet, want als dat geleende geld niet uit Frankrijk komt, dan valt het hele experiment in duigen. Dat moet het dus wel, want in Frankrijk is het op. Het land leeft op de pof, maar wil het niet erkennen, concludeert Carle met zoveel woorden.

Een Hollandse ijskast?
Het experiment roept de onbedwingbare vraag op: waar zouden we in Nederland tegenaan lopen?
Maken wij in Nederland nog zelf betaalbare meubels, beddengoed, transportmiddelen (ja, de fiets natuurlijk)? Voorzien we problemen met bepaalde voedingsmiddelen - koffie en thee en exotisch fruit speelt natuurlijk ook bij ons, maar wat nog meer? En onze electronica - is er een Nederlandse smartphone of tablet? Alleen nog Made in Holland op de buis van een Nederlandse TV? En maken wij nog wel echte Hollandse ijskasten en diepvriezers?

Fotocredits: aankondiging 'Made in France', uitsnede, Canal+
Dit artikel afdrukken