Sinds een stukje op Foodlog over het ontslag van voormalig Vion woordvoerder Marc van der Lee sprak ik Michiel Herkemij een aantal malen. Ik trof steeds een open man die zijn best wil doen om van VION - een monument van de Nederlandse agrisector van tot voor kort - iets te maken dat wél levensvatbaar is. Hij liet me weken geleden al iets zien van zijn nieuwe strategie.

'Auw'
Gistermiddag gaf hij zijn persconferentie. Ik was graag gegaan, maar had twee afspraken die ook belangrijk waren en meende dat de pers vast zijn werk wel zou doen. Dat gebeurde al vooraf. In negatieve, uiterst sceptische zin. Het Financieele Dagblad en, nog veel sterker, Boerderij zagen de nieuwe strategie al niet zitten nog voor hij werd gepresenteerd. De NRC deed eenzelfde duit in het zakje. Wij schreven het ook: VION heeft 4 lekken. Daar komt nog bij dat het bedrijf bergen meer oude fraude bevat, dan fluimeduit Hans Alders kon bedenken. Het management - ook Herkemij - weet dat. Gaan er mensen van dood? Nee, al gaat het gerucht dat in de Duitse bedrijven de voedselveiligheid in het geding is door koelsystemen die dringend vernieuwd moeten worden maar niet vernieuwd werden wegens geldgebrek. Is dat goed te praten? Nee. Moet het anders? Ja. Er is (te) veel 'auw'.

Meedogenloos
TIjdens de conferentie bleek het laatste wat ik nog niet wist: er is nóg steeds geen akkoord met de banken over financiering. Al het geld om VION zijn turnarounds - met een 's' want het zijn er verschillende - te laten maken moet voorlopig komen uit € 100 miljoen besparing die in 2 jaar gerealiseerd moeten worden. Ik ga een lang verhaal kort maken. Dat is te weinig om merken te maken, het internationale bedrijf op orde te krijgen en om de Duitse bedrijven van VION te reorganiseren. Dat is wat moet gebeuren en dat ziet Herkemij uitstekend. Maar zonder centen red je een tent van € 7 miljard niet. 'Hoe doe je dat?', vroeg ik Herkemij begin mei al. Nu moest hij zijn strategie met die open wond presenteren. Ik vermoed dat hij dat anders had gepland.
Omroep Brabant vroeg me de analyse van het verleden te willen schetsen. Ik was gistermorgen - vroeg, ruim voor de persconferentie - meedogenloos en zei dat dit VION 'nooit had mogen ontstaan'. Ik heb boerengetuigen die kunnen bevestigen dat mijn oordeel daarover al van jaren her is en nu niet heel makkelijk de koe achteraf in haar kont kijkt. VION is één grote berg van strategische fouten van de oude boeren ZLTO-bestuurders - Herkemij's aandeelhouders - die daarvoor ter verantwoording behoren te worden geroepen. Ze verkwanselden vele honderden miljoenen boerengeld die zij beheerden voor hun leden en brachten de banen van duizenden werknemers in gevaar.

Gek en daarom vertrouwen
Herkemij is zo gek om het probleem te willen oplossen. Daar wordt hij prima voor betaald. Maar wie dat zegt moet tegelijk begrijpen dat hij nog veel te jong is om nu al af te gaan. Hij wil dus en dat maakte hij gisteren duidelijk. Om die reden verdient hij het vertrouwen. Zijn aandeelhouder heeft zijn laatste oortjes versnoept. Daarom moet hij kijken naar een andere partij die medeverantwoordelijk is voor de puinhoop die VION is geworden. Dat is de Rabobank. Die moet over de brug komen. Doet de bank dat niet, dan laat ze haar ware gezicht zien en maakt ze een eind aan een tijdperk dat nooit had mogen ontstaan.

De vent of de tent
Een verder afgeslankt VION heeft best kansen als Rabobank de rommel mee wil helpen opruimen. Dat gaat geld kosten. En Michiel, ik vrees dat je nog veel harderop zult moeten zeggen dat er nog affaires uit het verleden naar boven zullen komen; anders gaan ze tegen je werken. Doe gewoon je stinkende best, geef je klokkenluiders de ruimte en toon dat je het waard bent om vertrouwd te worden. Op Facebook zei ik het gisteravond zo: "De man verdient het vertrouwen. De tent niet. Da's een hele klus, want nu moeten de banken kiezen: de vent of de tent?"

De Telegraaf schreef gisteren: Het bedrijf moet zichzelf heruitvinden”, zegt vleeshandelaar Jack van Messel. "Dat Herkemij dat aandurft, is te prijzen. Bij mij overheerst de hoop dat het bedrijf erbovenop kan komen.” Jack heet hier Zé Povinho omdat hij OK is, maar bedreigd werd door foute collega's uit 'het vlees'.

De vent of de tent, veel ingewikkelder moet niemand het willen maken. Dat legt genoeg last op de schouders van de vent.

Fotocredits: still, Omroep Brabant
Dit artikel afdrukken