Veel mensen weten niet dat wij, als Nederlandse boeren en boerinnen, aan de strengste regels en wetten in Europa moeten voldoen. Qua dierenwelzijn en milieumaatregelen lopen wij ten opzichte van Europa ver voor de muziek uit. Vind ik dat erg? Zeker niet. Wat wel een aandachtspunt is, is dat de boeren en boerinnen in Nederland door alle extra regels en wetten, bovenop Europese wetgeving, veel meer kosten moeten maken om u van een stukje vlees, groenten of aardappels te voorzien, dan onze collega’s in veel andere landen. Dit betekent dat de Nederlandse boer en boerin te maken hebben met oneerlijke concurrentie op de markt. Met andere woorden: Er is géén gelijk speelveld. En in een Europa wat 1 geheel pretendeert te zijn, zou dit wel moeten.

Snapt u het? In Nederland mogen wij dus consumeren, wat wij (als boer) niet mogen produceren. Toch een beetje gek, vind ik
TTIP
Nu kunnen supermarkten, bij wijze van spreken, in heel Europa en straks als het internationale handelsverdrag met Amerika (TTIP) doorgaat, in heel de wereld vlees, groenten en ander voedsel kopen voor een veel lagere prijs dan dat zij zouden moeten betalen in Nederland.
De prijs is dan niet alleen lager, ook de standaarden waaronder dat voedsel wordt geproduceerd, zijn veel lager dan in Nederland. Logisch, want de boeren elders in de wereld hebben die extra regels niet en hebben dus ook veel minder kosten.
Een voorbeeld van wat er nu al gebeurt: In Nederland is het sinds 2012 verboden om eieren te verkopen van kippen die worden gehouden in een legbatterij. In Nederland mogen eieren in de winkel alleen worden verkocht als het minimaal een ‘scharrelei’ is. Maar…. intussen mogen voedingsmiddelenbedrijven van de NL regering wél eieren importeren uit Oekraïne. En dáár geldt dan weer géén verbod op legbatterijen.

Snapt u het? In Nederland mogen wij dus consumeren, wat wij (als boer) niet mogen produceren. Toch een beetje gek, vind ik.
Daarom zie ik zo graag dat consumenten bewuster worden van wat ze in de winkel kopen. En dat ze kijken (en vragen!) of het product uit Nederland komt. Iemand zei op Twitter, dat als alle landen hun consumenten zouden gaan wijzen op het kopen van voedselproducten uit eigen land, dat het met de export van Nederlands voedsel naar het buitenland wel eens snel gedaan kon zijn.

Zodra een extra eis per wet wordt geregeld, kunnen wij dit niet meer doorberekenen aan de consument
Wettelijke extra eisen sporen niet met marktbeleid
Ik denk eerlijk gezegd van niet. Als we ónze kwaliteit en onze hoge welzijnseisen etaleren in onze exportmarkten, dan worden onze producten gewilder. Als voorbeeld noem ik baby-melkpoeder, gemaakt van melk van onze Nederlandse koeien. China en heel Azië vechten er bijna om. Waarom? Omdat het van uitstekende kwaliteit is en omdat het met zorg is geproduceerd. Onder meer door ons: de Nederlandse boer en boerin. Toch daalt de melkprijs ondanks de enorme afzetkansen voor onze melkpoeder. Dat moet voor melkveehouders moeilijk te verklaren zijn.
Als vleesveehouder verbaas ik mij er vaak over hoe weinig de gemiddelde consument (wil) weten van het vlees dat zij eet. Door een bewuste keuze te maken voor NL vlees, kunnen veehouders bij u en mij om de hoek investeren in verdere verduurzaming van de veehouderij en in het welzijn van hun dieren. Het welzijnsniveau, ook in de intensieve veehouderij, is al hoog, maar als u nóg hoger wilt, dan is dat ook een beetje uw verantwoordelijkheid. Investeringen die wij doen, moeten namelijk wel betaald worden uit de markt. Zodra een extra eis per wet wordt geregeld, kunnen wij dit niet meer doorberekenen aan de consument.

540 euro versus 38
Ik geef u een voorbeeld. Een autoverkoper kan meer voor een auto rekenen als hij die bijvoorbeeld voorziet van luxe stoelen met stoelverwarming. Zodra de overheid zegt: "Luxe stoelen met stoelverwarming worden verplicht", dan kan hij dit niet meer als ‘extra’ verkopen aan de klant. Zo is het ook met voedsel. Als een boer ‘plussen’ zet bovenop het basisproduct, moet hij dit kunnen doorberekenen aan de klant. Zodra extra eisen bij wet verplicht worden, zegt de klant: "Waarom wil je er meer geld voor? Het is toch bij wet verplicht?"
Kortom, wij boeren en boerinnen willen best voldoen aan alle nóg hogere eisen die de maatschappij stelt, maar u als burger zal dan ook bereid moeten zijn daar aan mee te betalen. Zolang wij blijven kiezen voor goedkoop, kan een boer nooit verder investeren.
We hebben het eerder genoemde ‘ongelijke speelveld’ door een 4e jaars agrarisch student laten uitzoeken voor zowel melkvee als vleesvee. Het onderzoek legt de verschillen bloot tussen NL en andere EU landen, uitsluitend op het gebied van regelgeving. Zo bleek dus dat een keuring, voor runderen die vanuit Nederland naar het buitenland worden geëxporteerd, de boer 540 euro kost. Een keuring voor runderexport vanuit Duitsland kost de boer daar 38 euro...

De boer en tuinder kunnen niets doorberekenen aan de volgende schakel. Want… het is allemaal bij wet geregeld
Niet eerlijk
En het gekke is ook nog, dat deze keuringen verplicht zijn. Dus wij moeten betalen voor een verplichte keuring. En ook de onaangekondigde controles door de voedsel- en warenautoriteit NVWA moeten wij zelf betalen. Misschien vindt u dat normaal, maar denkt u zich eens in: U krijgt plotseling een verkeerscontrole waar u verplicht aan mee moet doen. Uw auto wordt picobello in orde bevonden. En uw papieren ook. Terwijl u weg wilt rijden, meldt de agent dat u nog wel even 100 euro moet afrekenen bij hem, voor die controle…
Begrijp me goed, wij vinden strenge controles niet erg, want dat komt uw stukje vlees ten goede, qua voedselveiligheid en kwaliteit, maar dat wij als NL boeren en boerinnen hier zoveel meer kosten aan kwijt zijn dan onze collega’s elders in Europa, dat is toch niet bepaald eerlijk.
De kosten liggen op het bordje van de boeren. De boer en tuinder kunnen niets doorberekenen aan de volgende schakel. Want… het is allemaal bij wet geregeld.

Dit zeg ik niet om te klagen, maar slechts om u wat inzicht te geven in waar wij tegen aan lopen.

Anita Heijdra schreef deze bijdrage op haar Facebookpagina in het kader van het project boerburgertweet. Onder boeren werd het inmiddels ruim 170 maal gedeeld.

Fotocredits: 'Naked shoulders and guns', Albert Ter Harmsel
Dit artikel afdrukken