De Bourgogne heeft het moeilijk. In de afgelopen 6 jaar viel vier keer de oogst tegen. Het weer wilde niet meewerken of hagel vernielde de wijngaarden. In het noordelijke Franse wijngebied maken wijnbouwers hoge kosten omdat hun wijngaarden klein en versnipperd zijn. Omdat de vraag naar Bourgogne toeneemt, maar de oogsten niet, zijn de prijzen hoog. Dat doet de veel Bourgondische wijnboeren vrezen dat kopers uit zullen wijken naar andere wijngebieden of zelfs het buitenland. En dan komt er ook nog eens een beweging uit de eigen gelederen op, die 'anders' Bourgogne maakt, juist omdat daar een hippe markt voor is. Geen wonder dat er stemmen op gaan om die van de appelatie uit te sluiten.

Nieuwe 'natuurlijke' Bourgogne in het Noorden'
Daar zijn uiteraard die nieuwe wijnmakers - 'evolutionnistes' worden ze genoemd - sterk op tegen. Zij vinden dat ze wel degelijk Bourgogne maken, maar dan anders. "Wij gebruiken geen sulfiet, een antimicrobiële stof die de gisten en bacteriën doodt, kleurextractie bevordert en als een antioxidant veroudering tegengaat", zegt wijnmaakster Claire Naudin in Les Echos. Daarmee maken ze van de pinot noir, de traditionele bourgognedruif, een lichtere wijn, een 'vin naturel'. Ze doen dat overigens ook door handmatig te oogsten, alleen trossen met gezonde druiven te plukken en niet te filteren. Ze maken een wijn die er anders uitziet, ruikt en smaakt dan de traditionele Bourgognes: lichter van kleur en minder lang houdbaar. Het wijnmaakproces is risicovoller zonder de beschermende werking van sulfiet. Zulke wijn sluit aan bij de vraag van jonge, kapitaalkrachtige consumenten die gaan voor 'natuurlijk'.

Wijn zonder gif in het Zuiden
Er speelt nog meer in Frankrijk wijnland. Deze zomer kwam het onderwerp van de vele bestrijdingsmiddelen in de wijnbouw ter sprake, toen bleek dat in vrijwel alle wijnen sporen van pesticiden terug te vinden waren. De gifspuit wordt gretig en gemakkelijk gebruikt. Dat moet anders kunnen, vinden steeds meer wijnbouwers.

In het achterland van Béziers zijn Francois en Vincent Pugibet van Domaine La Colombette al jaren met zeer vernieuwende wijnbouw bezig. In een streek waar bulk nog altijd de klok slaat, zoeken zij het in innovatie en optimalisatie van het proces om tot bijzondere wijnen te komen. Als eerste maakten ze er een van de beste Chardonnay's ter wereld. Later kregen ze het aan de stok met justitie toen ze wijn met een lager alcoholpercentage introduceerden (volgens de wet mocht hun vernieuwende wijn geen 'wijn' meer heten). Ze ontwikkelden daar een eigen 'omgekeerde osmose-kolom' voor. Stevig geworteld in de traditie zoeken ze steevast moderne en innovatieve oplossingen om superieure wijnen te maken.

Ook zij maken zich zorgen over de grote hoeveelheden bestrijdingsmiddelen. En dus zoeken ze naar oplossingen om niet meer te hoeven spuiten, op hun eigenzinnige manier. Dat betekent dat ze stad en land afgestruind hebben op zoek naar druivenstokken (planten) die van huis uit resistent zijn en geen last hebben van ziekten of insectenplaag. Die je dus 'biologisch' kunt spuiten omdat je niet hoeft te spuiten. Die zich ook nog eens machinaal laten snoeien en oogsten. En waarvan de druiven een wijn opleveren die past bij de smaak van de huidige consument. Voorwaar geen eenvoudige opgave!

De eerste 20 hectaren zijn aangeplant. De Pugibets zullen hun resultaten graag delen, zowel in de vorm van kennisuitwisseling met wijn- en onderzoeksinstituten als in de vorm van jonge, resistente, wijnplantjes met hun collega-wijnboeren. Want er moet wat veranderen in wijnland spuitland: volgens het plan Ecophyto 2018 moet het gebruik van pesticiden in 2018 met 50% teruggedrongen zijn. Vincent en François Pugibet zullen er klaar voor zijn. Tegen hun wijn kan zelfs biologische niet meer op. Ze kiezen namelijk voor druivensoorten die in warme klimaten helemaal buiten de gifspuit kunnen. Ze zijn oorspronkelijk ontwikkeld voor Frankrijk, maar raakten in zwang ... bij ons en nog noordelijker. Tot in Zweden aan toe.

Frankrijk leeft weer op.

Fotocredits: 'Vigne à Monthélie' (Cote d'Or), uitsnede, Karen
Dit artikel afdrukken