Californische boeren besparen vrijwillig water

Een mogelijk drastisch ingrijpen van de waterautoriteiten heeft de Californische boeren laten besluiten nu zelf stappen te zetten. Ze gaan vrijwillig 25% minder water gebruiken.

De al vier jaar lang durende droogte treft volgens de statistieken inmiddels 94% van het oppervlak van de staat Californië, weet Time op basis van de U.S. Drought Monitor van afgelopen week. Ook in de andere staten aan de westkust laat de droogte zich gelden. Inmiddels hebben ook Oregon en Washington de noodtoestand afgekondigd.

Landbouw is grootverbruiker
De Californische gouverneur Jerry Brown riep al vorig jaar de noodtoestand uit en legde in april een verplichte waterbesparing van 25% op aan alle steden. Dat zorgde voor nogal wat kritiek, want de grootste waterverbruikers wonen niet in de steden. Dat zijn namelijk de landbouwers. Zij gebruiken 80% van al het water in de staat. Dankzij een ingewikkeld systeem van waterrechten, dat al uit de 19e eeuw stamt, is er bijna geen grip te krijgen op het watergebruik door de landbouw. Vooral de zogeheten 'senior rights' zijn vrijwel onaantastbaar.

Met die rechten hebben de boeren in Californië de staat uit weten te bouwen tot de grootste landbouwproducent van de VS. De staat is in zijn eentje goed voor de helft van alle Amerikaanse groenten en fruit. En, niet te vergeten, Californië produceert 80% van alle amandelen ter wereld. De niet aflatende droogte leidde vorig jaar al tot prijsstijgingen van groenten en fruit.

Waterrechten
De droogte is voorlopig nog niet voorbij. Dit jaar viel er in de Sierra Nevada vrijwel geen sneeuw. Dat betekent dat er de komende maanden nog minder water beschikbaar zal zijn. De Californische Water Resources Control Board waarschuwt daarom al een tijdje dat verdere maatregelen niet uit zullen blijven. Vorig jaar pakten ze de houders van 'junior rights' al aan. Zij kregen geen water meer en moesten of zelf putten slaan naar het grondwater, of hun grond braak laten liggen. Vooral (biologische) melkveehouders waren de dupe.

Vrijwillig minderen
Met die hete adem in hun nek, kwamen afgelopen week honderden boeren uit de 'delta', het stroomgebied van de Sacramento en San Joaquin rivieren, bij elkaar. Uitkomst van hun bespreking: een aanbod om vrijwillig 25% water te gaan besparen. De waterautoriteiten hebben het aanbod geaccepteerd. De boeren hebben nu tot 1 juni om hun plannen uit te werken. Dat kan betekenen dat ze andere gewassen gaan telen (minder maïs bijvoorbeeld, een waterslurper), of velden braak laten liggen.

Het aanbod geldt alleen voor de boeren die zogeheten 'riparian rights' hebben, vult The New York Times aan. Dat betekent dat zij land hebben waar een stroom of rivier langs of doorheen stroomt, en daar water uit mogen putten. Volgens een van de initiatiefnemers, zal een groot deel van de 4.000 boeren in de delta ingaan op het voorstel. Daarmee voorkomen ze nog ergere ingrepen later. "Er wordt behoorlijk veel druk door de boeren onderling uitgeoefend om mee te doen", aldus Michael George, 'water master' van de delta.

Precedentwerking
Jammer genoeg maken de delta-boeren maar 5% uit van alle Californische boeren, en zitten ze ook nog eens in een van nature waterrijk gebied. De impact van de vrijwillige besparingen zal dus maar beperkt blijven. Maar de deal "heeft grote symbolische waarde en schept mogelijk een precedent", zegt Jonas Minton, een wateradviseur. "De grote vraag is of andere boerengroeperingen, met name de grote 'corporate farms' (boerderijen die eigendom zijn van grote bedrijven), mee gaan doen. Als de hele landbouw ook maar in de buurt zou komen van de besparingen die in de steden bereikt zijn, zouden we genoeg water hebben voor dit én volgend jaar."

Fotocredits: 'Field 2', John Martinez Pavliga