Americana I: Comfort Food

Begin september vertrok ik na een lange periode van voorbereiding (revalidatie na een heupoperatie, weer leren lopen) naar Florida, om voor het eerst mijn oudste zus en zwager te bezoeken die daar al sinds jaar en dag wonen. Ik zou na vele jaren mijn neven en hun families ontmoeten tijdens een feestelijke reünie en er mijn verjaardag vieren. Van dit alles zou ik een culinair verslag doen voor Foodlog, liefst à la minute, terwijl ik nog daar was.

Maar alles liep anders. Onvoorstelbaar maar waar, werd mijn familie geconfronteerd met de plotselinge dood van hun oudste zoon, mijn oudste neef, twee dagen na mijn aankomst. Stralend gezond, 52 jaar oud, overleed hij aan een aneurysma in de hartspier – iets waar zelfs het gezondste lijf niet tegenaan kan vechten. In plaats van feestelijkheden beleefde ik diepe rouw samen met mijn familie. Maar ook ervoer ik momenten die ik op een gewone vakantie nooit zou beleven: momenten waardoor je zeker weet dat alleen ‘het leven vieren’ de dood en de onrechtvaardigheid van een te jong afgesneden leven kan overwinnen.

Comfort food uit het diepst van het hart
Ook maakte ik kennis met de manier waarop Amerikanen - en ik heb er heel wat ontmoet door deze ervaring - hun rouw en deelneming met de familie vorm geven: met echt medeleven en met het aanbieden van zelfgemaakt eten, veel eten, dat bedoeld is als comfort food in de waarste zin van het woord. In de week tussen het overlijden en de begrafenis was er in het huis van mijn zus en zwager altijd eten dat liefdevol was bereid door buurvrouwen en familieleden. Zo maakte ik kennis met naar ik denk het meest Amerikaanse eten dat je kunt wensen. Eten met het hart gemaakt om troost te bieden aan een hart dat is verpletterd door rouw en zo energie geeft om de dagen door te komen.

Home baking
Comfort food kun je opsplitsen in twee versies: zoet en hartig. Zoet is er in alle toonaarden, want bakken kunnen de Amerikaanse dames in Florida (en elders ook, neem ik aan) als de beste. Schitterende taarten, koekjes en brownies in allerlei maten, cakes en tulbanden werden binnen gebracht. Alles heb ik geproefd met als prijs een paar kilo’s erbij, maar dat was het waard. En: op een of andere manier had ik het nodig. Rouwen kost veel energie. Een stukje brownie of een punt ‘lemon meringue pie’ voedden lichaam en ziel. Leven en dood stonden vlak naast elkaar in de keuken van mijn zus.

Casseroles
Hartige ‘casseroles’, zoals men de ovenschotels noemt, vormen de kern van de hoofdmaaltijd. Pasta, gehakt, kip, cheddar kaas, tomatensaus, aardappels en pittige specerijen vormen daarvoor de hoofdingrediënten. Terwijl we maar al te vaak klagen over Amerika als bron van fast food, heb ik in de afgelopen tien dagen alleen maar slow food gegeten, zowel thuis als in de enkele restaurants waar mijn zus mij ondanks alle narigheid ook nog mee naar toe nam. Zo werd voor mij weer eens te meer duidelijk dat reizen en zelf ervaren het beste middel zijn om vooroordelen te corrigeren. Je moet niet zeuren over calorieën of kleine porties, want je eet echt smaakvol en uit de gulheid van het hart.

Van een goede vriendin en buurvrouw van mijn zus kreeg ik het recept van een gerecht dat zij een van die eerste dagen na het overlijden van mijn neef kwam brengen. Deze Potato Hotdish was verrukkelijk en ja, er werd van gesmuld en een goed glas wijn bij gedronken. Want mijn neef hield hartstochtelijk van het leven en niets zou hij erger vinden dan een stilstand van het leven om hem heen, ook nu hij er niet meer was. Ik heb de oorspronkelijke hoeveelheden aangehouden, genoeg voor 8 personen, want de resten van dit gerecht kunnen ook prima worden opgewarmd – als het niet schoon op gaat, op een herfstige avond wanneer je familie of vrienden om je heen hebt vergaard aan tafel. In de oorspronkelijke versie worden knapperige waterkastanjes uit blik toegevoegd, die een heerlijke bite aan het gerecht geven, maar die zijn hier niet te krijgen. Pecannoten komen qua sfeer en herkomst wel in de buurt denk ik.

Susan’s Potato Hotdish (Aardappel-gehaktschotel voor 8 personen)

- 750 gr gehakt
- 1 1/2 kilo krieltjes
- 1 literblik champignonsoep
- 250 gr pecannoten
- 1 ui, twee tenen knoflook
- 200 gr geraspte oude kaas
- zout, peper
- boter of olie voor het aanbraden

Kook de krieltjes tot ze gaar maar nog stevig zijn en snijd ze in schijfjes of blokjes. Bak het gehakt rul in de boter in een koekenpan met dikke bodem. Bak de krieltjes in boter met de gesneden ui en de knoflook. Voeg gehakt en krieltjes samen in 1 pan, doe er de gehakte noten en de champignonsoep bij en roer goed door. Voeg peper en op smaak zout toe (de soep is al gezouten, dus proef goed). Doe de massa in een ingevette ruime ovenschotel en strooi de kaas erover heen. Laat de casserole in de oven garen, 45 min, op 180 graden.

Serveer met een groene salade en drink er een sappige wijn bij, bijvoorbeeld Ravenswood Merlot 2012, of, dichter bij huis, een Côtes du Rhône Villages uit hetzelfde jaar. En geniet elke dag of het de laatste is, want de dood staat midden in het leven.

Fotocredits: 'Baked ziti', uitsnede, Meaghan O'Malley