Kort 3 nov in de Media

In Brusselse restaurants vindt op grote schaal visfraude plaats. Volgens milieuorganisatie Oceana serveren restaurants vaak andere vissoorten dan ze op de kaart beloven. Bij het bestellen van tong, kabeljauw of blauwvintonijn, verschijnt er in 1 op de 3 gevallen een goedkopere vis op het bord. Dit blijkt uit DNA-onderzoek door de KU Leuven, meldt De Standaard.

De universiteit onderzochten 280 monsters van tong, kabeljauw en blauwvintonijn die Oceana verzamelde tussen maart en juni in Brusselse restaurants en de kantines van de Europese instellingen. In 31,8% van de monsters bleek er op het bord iets anders te liggen dan besteld. De bestelde blauwvintonijn verscheen zelfs maar in 5% van de gevallen echt op het bord. Deze kostbare vissoort werd in 72% van de monsters vervangen door geelvintonijn en in 22% door de overbeviste grootoogtonijn, aldus Lasse Gustavsson, directeur van de Europese tak van Oceana. Andere soorten platvis vervingen 11% van de tong. Meer dan 10 verschillende soorten vis - vooral pangasius, koolvis en heek - vervingen 13% van de kabeljauw.
‘We niet weten op welk niveau er fouten zijn gemaakt’, verduidelijkt Gustavsson. "Zo is het goed mogelijk dat niet het restaurant, maar de groothandel een fout etiket gebruikte". Hij denkt wel dat het verschijnsel in heel Europa voorkomt en wil daarom dat de EU actie onderneemt, aldus Nu.nl.

Het Franse Parlement stemt 16 november aanstaande over een nieuwe gezondheidswet. Daarin wordt een symbolische of grafische weergave van voedingswaarden verplicht. Het Haut conseil de la santé publique (HCSP) stelt daarvoor een 'stoplichtsysteem' met 5 kleuren voor. Volgens het HCSP springt het 5-kleurensysteem gemakkelijk in het oog, is het eenvoudig te begrijpen en vertaalt het de voedingswaarde-cijfertjes in betekenisvolle informatie. "Na vergelijken van de haalbaarheid van verschillende scores en systemen op nationaal en internationaal niveau en het testen van de database met gegevens over de samenstelling van voedingsmiddelen op de Franse markt, stelt de HCSP dat alleen het 5-kleurensysteem aan de criteria van relevantie en haalbaarheid voor een alomvattend systeem van voedingswaarde-informatie voldoet", schrijft FoodNavigator. Volgens het HCSP zouden ook consumenten het 5-kleurensysteem gemakkelijk accepteren. Consumentenorganisatie CLVC is ook voorstander van het 5-kleurensysteem, "net als alle spelers in de gezondheidssector".

Een aantal grote Franse retailers, verenigd in de Fédération des entreprises du commerce et de la distribution (FDC), denkt daar toch anders over. In een overleg met het Ministerie van Gezondheid presenteerde de FDC een alternatief, 'vereenvoudigd', systeem met 4 kleuren. Daarin is geen plaats voor het 'rode stoplicht'. Dat leidt tot 'discriminatie' van bepaalde voedingsmiddelen. Het alternatieve systeem bestaat uit 4 kleuren: groen (voedingsmiddelen die heel vaak op het menu mogen staan), blauw (vaak), amber (met mate) en paars (af en toe). De FDC heeft een jaar aan het nieuwe systeem gewerkt. Het is gebaseerd op door de EU vastgestelde voedingswaarden in in overleg met wetenschappers, beroepsverenigingen en de industrie tot stand gekomen. De Franse voedselveiligheidsautoriteit, ANSES, gaat het alternatieve stoplichtsysteem beoordelen. Eerder beoordeelde de ANSES het 5-kleurensysteem als 'technisch uitvoerbaar'.

Albert Heijn heeft een Raad van Kinderen opgericht waarin 30 Zaanse kinderen met de directie gaan meedenken over strategische dilemma’s op het gebied van gezondheid, meldt de Levensmiddelenkrant. Maandag vond het eerste dialoog plaats in Amsterdam. Algemeen directeur Wouter Kolk noemt de Raad van Kinderen een aanwinst: “Kinderen zijn goudeerlijk, fris van geest, nieuwsgierig en hebben een onbevangen blik. Zij gaan actief meedenken over hoe wij als supermarkt gezonde stappen kunnen zetten.”

De supermarktketen werkt samen met de Missing Chapter Foundation, waarvan Prinses Laurentien oprichtster en directeur is. Deze organisatie brengt dialogen tot stand tussen besluitvormers en kinderen over actuele dilemma's en vraagstukken. Albert Heijn zette maandag nog meer stappen naar een gezondere supermarkt. In 100 winkels bieden de snoepmeubels bij de kassa voortaan naast snacks ook gezondere producten aan als fruit, fruitsalades en verantwoorde tussendoortjes.
Daarnaast bevat het AH-brood geen kunstmatige ‘broodverbeteraars’ meer, is het zoutgehalte afhankelijk van de broodsoort met 13% tot 22,5% verminderd en staat het vezelgehalte duidelijker vermeld.

Moslims en joden willen dat een dier nog leeft, als het de keel wordt afgesneden. Op basis van oude spijswetten vinden zij het alleen dan halal of koosjer - 'rein', zegt het Nederlands. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) bepleit echter een verbod op het slachten zonder verdoving. Dat liet directeur-generaal Harry Paul van de toezichthouder en handhavingsorganisatie afgelopen vrijdag weten. Reine slacht zou dieren in de moderne tijd onnodige pijn en stress bezorgen.

De NRC vroeg diverse moslims en joden om hun reactie. De joodse advocaat Herman Loonstein zegt tegen de krant het rapport dat de NVWA vrijdag uitbracht 'hypocriet' en 'erg kort door de bocht' te vinden.
De krant schrijft: [Loonstein] wijst erop dat het bedwelmd slachten van dieren in 10 procent van de gevallen misgaat. Dit zou veel meer leed veroorzaken dan het geringe aantal dieren dat religieus wordt geslacht. Daarnaast weegt het recht op godsdienstvrijheid volgens Loonstein zwaar en moet ook gedacht worden aan de gezondheid van joodse kinderen, die geen vlees meer kunnen eten wanneer religieus slachten wordt verboden.

Twee moslimslagers reageren rustig op de vraag wat er gebeurt als besloten wordt rituele slacht te verbieden. "Ik haal al mijn vlees al uit België, behalve de kip”, zegt één van hen. Een verbod zou daar dus niets aan veranderen, behalve dat hij zijn kip dan voortaan ook uit België gaat halen. "Dus misschien wordt de kip wat duurder. Benzinekosten, weet je wel”, zegt hij.

Vanaf 2016 zal Guinness stoppen met het gebruik van vislijm uit gedroogde zwemblazen van vissen om zijn bieren te filteren. De blazen, een bijproduct van de visindustrie, worden in het brouwproces toegevoegd om er voor te zorgen dat gistcellen sneller naar de bodem zakken. Hierdoor ontstaat snel een helder bier. De brouwerij filtert verreweg het merendeel van de gebruikte zwemblazen uit het bier, maar er blijven altijd wat sporen achter. Guinness werkt aan een nieuwe filtersystematiek zonder vislijm.

Veganisten, die niets consumeren waar dierlijke producten in verwerkt zijn, voerden jarenlang campagne met meerdere online petities om de brouwer te bewegen te stoppen met het gebruik van de vislijm. Nu Guinness aan hun verzoek gehoor geeft, kunnen ook veganisten van het populaire bier genieten. De actievoerders benadrukken overigens dat Guinness en andere brouwerijen niet verplicht zijn het gebruik van de hulpstof op hun etiket te vermelden, schrijft The Independent.

Behalve van onbedwelmde rituele slacht, weet Martijn van Dam (PvdA), de vermoedelijke opvolger van Sharon Dijksma als staatssecretaris van Landbouw weinig van landbouw. Het goede nieuws zou echter luiden dat ook Dijksma niets van landbouw wist, toen ze aan haar klus begon maar toch met politieke verve de nodige dossiers wist aan te pakken en af te ronden. Dat meldt Boerderij .

De boerenkrant signaleert tevens dat de opvolger van Dijksma nog wel voor een uitdaging staat op het gebied van de melkveehouderij. Daar moet enerzijds de stikstofwetgeving (PAS) die Dijksma wist af te ronden zijn praktische bruikbaarheid nog bewijzen. Anderzijds moet het wettelijk kader voor na de opheffing van het melkquotum nog afgerond worden. Vooral dat laatste dossier blijkt ingewikkeld vanwege de spanning tussen in- en extensieve boeren.

Het geheim van een goede nachtrust schuilt in het poetsen van je tanden in het donker. Dat meldde neurowetenschapper Russel Foster tijdens het Royal Society evenement in Londen. Het heldere badkamer-licht zou het lichaam wakker maken, juist wanneer het ‘uit’ zou moeten gaan. Mensen dimmen ‘s avonds vaak hun lampen, zodat het lichaam zich klaar maakt voor de nacht, maar daarna poetsen zij hun tanden in een heldere badkamer. Dat is heel verstorend, aldus Foster in de Telegraph.

De mens evolueerde in de loop van miljoenen jaren zo dat ons lichaam reageert op lichtintensiteit door het aan- en uitzetten van genen. De uitvinding van de lamp verstoort dit mechanisme waardoor genen ontsporen en op een verkeerd tijdstip reageren.

Een schimmelziekte vernietigt een groot deel van de Britse jeneverbessen. Van oudsher groeien jeneverbesstruiken op de bergen, heides, duinen en bosgebieden van Schotland. De bessen, eigenlijk zaadkegeltjes, geven gin zijn typische smaak en geur. Maar het gaat niet goed met de jeneverbes. De natuurbeschermingsgroep Plantlife laat in een studie zien dat de Schotse jeneverbes zich in ‘kritische staat’ bevindt. Bijna 80% van de struiken zijn volwassen, oud of dood. De overblijvende jonge planten zijn al extra kwetsbaar voor vraat door veldmuizen en nu worden ze geconfronteerd met een extra bedreiging. De dodelijke schimmel Phytophthora austrocedrae is in Groot-Brittannië aangeland.

De schimmel besmet de jeneverbesstruiken waarna ze langzaam bruin kleuren. Het is nog onduidelijk hoe de schimmel in Groot-Brittannië terecht kwam, maar hij doet het er prima in het natte klimaat, schrijft de Daily Mail. Plantlife wil landeigenaren helpen met het resistent maken van de jeneverbesstruiken. De organisatie vindt het belangrijk dat de jeneverbesstruik overleeft, niet alleen om er gin mee te kunnen maken, maar ook als 'iconische plantensoort' die cruciaal is voor dieren en mensen. Het kost een struik 8 jaar om volwassen te worden en bessen te produceren en daarom is het belangrijk dat jonge planten overleven.