22 mrt in de Media

Het gebruik van antibiotica in de dierhouderij heeft de volle aandacht van het Europese Parlement (EP). Dierenarts David Burch vindt echter dat het Parlement doorschiet. Hij doet zijn uitspraken op Pig Progress.

In een persbericht spreekt het parlement over het terugdringen van antibioticaresistentie om de zogenaamde dodelijke “superbacteriën” de baas te blijven.

Het parlement wekt de indruk dat het veterinair gebruik van antibiotica hoe dan ook fout is en dat de inzet op nul moet uitkomen. Dat alles-of-niets streven spreekt uit het persbericht.

Burch wijst erop dat antibiotica diergeneeskundig terughoudend en alleen als het nodig is, ingezet moeten worden. Een dier dat ziek is, moet niet hoeven lijden. Medicatie bij ziekte vindt hij dan ook gepast, al moeten alle voorwaarden in acht worden genomen om ziekte te voorkomen. Bovendien moeten boeren zorgvuldig omgaan met wachttermijnen alvorens antibiotica in te zetten. Die zijn streng geformuleerd. Cijfers laten zien dat veehouders zich daar aanhouden.

Volgens Burch wordt de dierhouderij te sterk gestigmatiseerd als grote schuldige aan het verlies van effectieve antibiotica en moet bovendien de vraag gesteld worden welk aandeel humaan antibioticagebruik heeft in de ontstane situatie.

Het gaat goed met de bloembollen in Nederland. Volgens het CBS is de oppervlakte van de teelt de afgelopen 35 jaar met 75 procent toegenomen. De meeste bloembollen komen van Noord-Hollandse bodem, maar Drenthe, Flevoland en Overijssel zijn in opkomst.

Dat het zo goed gaat, heeft volgens teler John Boon uit Andijk te maken met het Nederlandse klimaat. "Het weer is ideaal voor de bloembollen. In andere landen proberen ze het wel, maar zo succesvol als hier is het niet", zegt hij op de NOS.

Ooit waren bloembollen even Food tegen wil en dank. Dus mag ik vragen, hoe blij de bodem en wij met die uitdijende tulpenbollenvelden - en het daarmee gepaard gaande stevige gebruik van gifstoffen in een toch al fors bespoten Nederland - zijn?

De beroemde vismarkt en toeristentrekker van Tokio,Tsukiji, gaat binnenkort (dan toch) verhuizen.

Dat moet, omdat de uit 1935 daterende vismarkt totaal uit zijn voegen is gegroeid en de gebouwen en faciliteiten ontoereikend zijn. Bovendien ligt de vismarkt op een terrein waar de stad voorzieningen heeft gepland voor de Olympische spelen van 2020. Maar aan de nieuwe lokatie, aan de overkant van de baai van Tokyo, kleven zoveel nadelen, dat de marktkooplui de verhuizing met angst en beven tegemoet zien, schrijft The Salt.

De nieuwe lokatie, Toyusu, ligt buiten het centrum, is niet gemakkelijk bereikbaar per trein of metro en ligt op een voormalig gasfabriekterrein. Hoewel het terrein zorgvuldig ontsmet is, blijven er zorgen over de veiligheid. Ook is het terrein minder aardbevings- en tsunamibestendig. Of toeristen hun weg naar de nieuwe markt gaan vinden, is maar zeer de vraag.

Marktkooplui moeten investeren in nieuwe winkels. De nieuwe vismarkt mag dan groter, lichter en gekoeld zijn, ook de huren liggen hoger. Daarom hebben 100 van de 600 huidige visverkopers reeds besloten hun zaak te sluiten en niet mee te verhuizen.

"Tsukiji was geweldig", zegt een derde generatie Tsukiji visverkopers die de oversteek wel maakt. "Maar ik wil dat mensen straks hetzelfde zeggen over de nieuwe markt. Waar het allemaal om draait, de verse vis en de mensen die weten hoe ze die moeten kopen en verkopen, is daar straks ook."

FNV Handel, CNV Vakmensen en Jumbo hebben alsnog een akkoord bereikt over de cao voor de medewerkers in de distributiecentra. Daarmee zijn de 'Paasstakingen' van de baan.

De cao geldt vanaf 1 april en loopt 1 jaar. Jumbo is alsnog akkoord gegaan met de loonsverhoging van 1,75%. "De bonden en Jumbo stellen met het nieuwe akkoord vast dat de loonkosten en loonniveaus in de sector Supermarkten Logistiek verschillen", zeggen FNV en CNV in een gezamenlijk bericht. Dat is een ongewenste situatie, voor de bonden omdat het strijdig is met het uitgangspunt 'Gelijk Werk Gelijk Loon', voor Jumbo omdat het (duurdere) loongebouw de concurrentiepositie aantast.

De partijen zullen daarom de komende maanden onderzoek doen naar de omvang en inhoud van de loonkosten bij Jumbo en deze vergelijken met de rest van de sector. De resultaten van dat onderzoek zullen bij de cao-besprekingen van volgend jaar op tafel komen.

In een reactie zegt Jumbo CFO Ton van Veen verheugd te zijn over de uitkomst. "Naast een goede CAO voor het komende jaar hebben wij ook duidelijke afspraken kunnen maken over de toekomst. Wij betreuren de onduidelijkheid die in de afgelopen week voor onze medewerkers is ontstaan, maar zijn ervan overtuigd dat er met dit akkoord een goede basis ligt voor de komende jaren.”

Onze voorouders ontdekten al zeker 9.000 jaar geleden de voordelen van het conserveren door fermentatie. Het oudste tot nu toe bekende bewijs dateerde zo'n 7.000 jaar terug en betrof druiven die tot wijn waren gefermenteerd. De nu ontdekte fermentatie-resten zijn van vis.

Het gaat om blankvoorns, een vissoort die zonder bewerking niet gemakkelijk te eten is.

Archeologen van de Universiteit van Lund ontdekten aan de oevers van een meertje in Zuidoost-Zweden een 9.000 jaar oude sleuf in kleigrond. In de bijna 3 meter lange sleuf troffen ze ruim 200.000 visgraten aan. Sommige botjes waren aangetast door zuur, een gevolg van fermentatie.

De onderzoekers denken dat de jagers-verzamelaars uit deze 'pre-landbouwtijd' gebruik maakten van technieken die door poolvolkeren eeuwenlang gebruikt zijn om vis te fermenteren, namelijk begraven in kleigrond of in een afgesloten dierenhuid. In de sleuf werden ook resten van een zeehonden- en wildezwijnenhuid aangetroffen.

Fermenteren van vis op deze manier kost een paar maanden. Rondom de sleuf werden gaten in de grond aangetroffen. Waarschijnlijk bouwden de jager-verzamelaars een hek en dak om de fermenterende vis te beschermen. De ontdekking lijkt er op te wijzen dat deze noordelijke jager-verzamelaars minder nomadisch leefden dan tot nu toe gedacht. Ze waren bedreven in het bewerken en bewaren van grote hoeveelheden voedsel gedurende een langere verblijftijd op één locatie. Dat zet het ontstaan van en de verspreiding vanuit de Levant van de vroege landbouw mogelijk in een wat ander licht.

ABN Amro voorspelt dat Nederlandse eieren ruim 20% duurder gaan worden. Dat komt doordat legpluimveehouders die inspelen op de wens van de Nederlandse consument naar meer diervriendelijke eieren van op meer vierkante meters gehouden dieren.

Nadat in voorgaande jaren de productie van scharreleieren toenam, groeit op dit moment vooral de productie van vrije uitloop- en biologische eieren. Deze marktsegmenten zullen de komende jaren met 5% en 7% groeien, voorspelt het Economisch Bureau van de bank in een sectorrapport. De groei zal ten koste gaan van het scharreleierensegment.

Legpluimveehouders die meegaan in deze trend produceren minder, maar duurdere eieren. "Vooralsnog nemen consumenten het hogere prijskaartje dat vrije uitloop- en biologische eieren dragen, op de koop toe", aldus de bank. Door als keten het duurzame imago gezamenlijk uit te dragen en de productie beter af te stemmen op de vraag, ontstaan er kansen in de keten. "Als dit verhaal goed wordt verkocht, zal een lichte prijsverhoging niet te leiden tot vraaguitval, omdat hier voor de consument meer keuze en een betere kwaliteit tegenover staan."

Dat zegt logistiekexpert Walther Ploos van Amstel naar aanleiding van de bezorgplannen van Jumbo en Plus. Op Distrifood plaatst de lector citylogistiek van de Hogeschool van Amsterdam kritische kanttekeningen bij de snelgroeiende bezorgdiensten.

"Op dit moment rijden er in een gemiddelde woonwijk al twaalf tot vijftien bestelbussen per dag. Albert Heijn, Coolblue, PostNL, Picnic, noem maar op. Daar komen nu ook Jumbo en Plus bij. Ik verwacht een explosie in het aantal bestelbusjes op de weg. Zeker op de zaterdag en zondag zal de klant dit ervaren", aldus Ploos van Amstel.

Hij verwacht dat burgers vanwege de overlast en omwille van de verkeersveiligheid straten 'op slot' zullen willen en voorziet een tekort aan gekwalificeerde chauffeurs: "Wanneer straks acht procent van de totale omzet in retail afkomstig is van online, zal het aantal busjes voor pakketvervoer zijn verdubbeld. Tenminste, als we op de huidige voet verder gaan. Dat betekent dat we in totaal nog eens 50.000 gekwalificeerde chauffeurs nodig hebben. Een ongewenste en onmogelijke situatie."

Volgens Ploos van Amstel is er onvoldoende nagedacht over het verdienmodel van thuisbezorging. "Geen enkele partij in food verdient op dit moment geld met bezorgen. Het is alleen al op dit punt niet te verklaren dat iedereen met zijn eigen busje rondrijdt. Samenwerking is noodzakelijk. Verder moeten supermarktketens ook gaan nadenken over het type voertuig. Een goed voorbeeld is Picnic met hun light electric vehicles. Elektrisch aangedreven wagentjes die schoner en kleiner zijn dan de gemiddelde bestelbus. Helemaal goed zijn de cargobikes die bedrijven als Bubblepost en Foodlogica gebruiken. Wat Jumbo nu van plan is, is naar mijn mening dus geen goed idee."

Zeewierstart-up Seamore, dat pasta van zeewier maakt, krijgt een groeikapitaalinjectie van €950.000. Het investeerdersconsortium, bestaande uit Rabobank, zeewierpionier Stefan Kraan, vishandel Maxima Seafood en Tobias Dümmen, financiert de nieuwe oogst en verdere groei van Seamore. Oprichter Willem Sodderland houdt de meerderheid van de aandelen.

Seamore won eind vorig jaar de Food-Lab competitie, een prijs voor de beste duurzame voedingsinnovatie. De zeewierpasta wordt in de markt gezet als een gezond alternatief voor deegpasta. Vanaf deze week is de Seamore-pasta verkrijgbaar bij 500 verkooppunten van Albert Heijn en Plus. "Dat we direct 500 winkels aansluiten is best bijzonder voor zo’n innovatief product", zegt Sodderland in het FD. Behalve in Nederland is de zeewierpasta ook verkrijgbaar in Denemarken, Zwitserland en binnenkort in Groot-Brittannië.

Seamore maakt de pasta van uit de natuur geoogst zeewier uit Ierland, Bretagne en Spanje. "Als we blijven groeien zoals we nu doen, dan zullen we op termijn moeten gaan kweken", aldus Sodderland.

Tussen 2005 en 2014 aten Belgen elk jaar gemiddeld 900 gram minder vlees dan het jaar ervoor. Dat blijkt uit de Bevoorradingsbalansen Vlees van de algemene directie Statistiek van de Federale Overheidsdienst Economie.

De gemiddelde vleesconsumptie nam in de periode 2005-2014 af met 12%. De consumptie van schapen- en geitenvlees (-41%) daalde het sterkst, gevolgd door paardenvlees (-35%). Deze vleessoorten samen maken slechts 2% uit van de totale vleesconsumptie in België.

De consumptie van rund- en kalfsvlees daalde van 13,8 naar 10,7 kg (-22%).

De kleinste daling liegende meest gegeten vleessoorten zien, varkensvlees en gevogelte. De consumptie van varkensvlees nam af van 26,9 tot 25,1 kg (-7%). Die van gevogelte nam af van 16,3 tot 15,9 kg (-2%).

Uit de resultaten van het Huishoudbudgetonderzoek blijkt dat de Belgen in 2014 gemiddeld €481 per persoon uitgaven aan vlees. Ten opzichte van 2004 is dat bedrag met 9% gestegen, vooral dankzij een hogere gemiddelde vleesprijs. In 2014 was vlees goed voor 26% van de totale voedingsuitgaven van de doorsnee Belg, terwijl dat 10 jaar ervoor nog 29% was. Brusselaars geven zowel in absolute als in relatieve cijfers het minst uit aan vlees, Walen het meest.

Vijf Amsterdamse horecalocaties zetten de komende 2 maanden alternatieve eiwitten op het menu.

Gasten van de restaurants Bolenius en Elements, en ook eters in de horecagelegenheden in het Deloitte-gebouw, het Cordaan-zorgcentrum en de kantines van de gemeente Amsterdam krijgen 'nieuwe' eiwitten voorgeschoteld die duurzamer en diervriendelijker zijn dan traditionele eiwitten. Op het menu staan boekweit, zeewier, Nederlandse bonen, Noord-Amerikaanse rivierkreeft en Hollandse leghaan. De nieuwe eiwitten hebben de naam 'Fab Five' meegekregen.

Het project 'Nieuwe eiwitten op de menukaart' maakt deel uit van de Green Deal Verduurzamen Voedselconsumptie van Dutch Cuisine, een samenwerkingsverband van vijftien nationale en gemeentelijke overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties. De samenwerkende partijen willen de Nederlandse vraag naar en productie van 'nieuwe' eiwitten stimuleren. Dat doen ze door niet alleen duurzamere eiwitten te serveren, maar ook uitgebreide informatie over de nieuwe eiwitten en de duurzaamheidsaspecten daarvan te verspreiden.

Zo bevatten bonen, zeewier en boekweit veel goede plantaardige eiwitten en worden deze duurzaam geteeld. De Noord-Amerikaanse rivierkreeft (een schadelijke exoot) en het Hollandse leghaantje zouden volgens de Amsterdamse restaurants minder milieubelastende en diervriendelijker bronnen van dierlijke eiwitten zijn dan die uit reguliere productiestromen. [over het waarheidsgehalte van die gedachte: zie de discussie bij dit bericht, red]

De Amerikaanse koffieketen Starbucks zou klanten misleiden door systematisch te weinig melk te serveren. Twee Amerikaanse klanten slepen Starbucks daarom voor de rechter.

Volgens de aanklacht vullen barista's de melkkan die gebruikt wordt om melk te stomen niet tot aan de rand, maar tot een door het hoofdkantoor in 2009 aangegeven lijn. Zo bespaart het bedrijf "systematisch" 25% van de melk die op koffiekaart wordt beloofd.

Alle filialen van de keten zouden dit systeem gebruiken, schrijft Time. De bekers zouden niet eens groot genoeg zijn voor het beloofde volume.

Door te bezuinigen op een van de duurste ingrediënten van de latte, de melk, heeft Starbucks jarenlang flink wat kosten kunnen besparen, zeggen de klagers. Als zij in het gelijk worden gesteld, kunnen in een zogeheten 'Class Action' alle Amerikanen die ooit een latte hebben gekocht meeprocederen in hun zaak tegen Starbucks.

Starbucks laat weten op de hoogte te zijn van de aanklacht, maar deze ongegrond te vinden. "Wij serveren onze klanten met trots hoogwaardige dranken die ter plaatse bereid worden. Wij informeren onze klanten dat ieder drankje anders is en ook in volume kan variëren."

Zuid-Afrikaanse wijnboeren verwachten door droogte dit jaar een slechte druivenoogst.

Tijdens de voor de wijnoogst belangrijkste maanden juni en juli viel er weinig neerslag in grote delen van het land. Dat leidt er toe dat de oogst in de meeste regio's "minimaal 20 procent lager uitvalt, en in de droge gebieden 60 procent", schrijft Knack.

Voor de wijnboeren kan dit een grote schadepost betekenen, aangezien de lagere oogst naar verwachting niet tot een oplopende prijs gaat leiden. Zuid-Afrikaanse wijnen gaan voornamelijk als laaggeprijsde supermarktwijnen over de toonbank. Schaarste heeft geen invloed op de prijsvorming en daarom een gevoelig effect op de winst- en verliesrekening van de gemiddelde Zuid-Afrikaanse wijnboer.

De belangrijkste markten voor Zuid-Afrikaanse wijnen zijn Nederland, Duitsland en Groot-Brittannië. Volgens cijfers van UN Comtrade is Zuid-Afrika de zesde wijnexporteur in de wereld.