Kort 17 feb in de Media

De Franse premier Valls kondigde vandaag de vorige week al door president François Hollande aangekondigde steunmaatregelen voor boeren af.

Sinds begin dit jaar tonen de boeren zich ontevreden over de € 2 miljard die vorig jaar voor hen werd vrijgemaakt omdat ze geen verbetering in hun financiële positie hebben zien ontstaan.

In totaal kunnen de Franse €500 miljoen extra tegemoet zien in de vorm van lagere sociale lasten en een betalingsvrijstelling daarvan voor een jaar. De premier maakte tijdens zijn presentatie van de steunmaatregelen duidelijk dat het niet gepast is daar politiek theater van te maken. Zijn woorden en lichaamstaal gaven aan dat de situatie ernstig is en geen onderwerp voor onderling politieke gekissebis. Le Figaro nam op zijn pagina's de video op van de Valls' aankondiging van de plannen.

Tevens werd bekend dat Franse bedrijven proberen te kiezen voor Franse boeren. Dat is niet altijd gemakkelijk. Zo importeert Frankrijk bijvoorbeeld veel biologisch hammen, omdat het land zelf te weinig biologische varkens houdt in verhouding tot de vraag naar ham. Vleesverwerkers en supermarkten proberen evenwel op zoveel mogelijk terrein voor Frans product te kiezen om de eigen boeren te steunen. Vilt.be maakt melding van de grote Franse vleeswarenmaker Fleury Michon en super Auchan die ieder op hun manier meewerken aan de ondersteuning van Franse boeren. Fleury Michon streeft ernaar om de 30% van het vlees dat het bedrijf nu nog importeert voortaan uit Frankrijk te gaan halen. Zo werkt Fleury Michon mee aan bijvoorbeeld de omschakeling van boeren naar biologische varkenshouderij. Auchan kondigde aan boeren een redelijke kostprijs te willen betalen. Op dit moment verliezen Franse varkensboeren circa 20 cent per geslachte kilo varkensvlees.

De Consumentenbond en een drietal gezondheidsorganisaties roepen op tot onafhankelijke monitoring door het RIVM en de NVWA om vast te kunnen stellen welke voortgang de voedingsindustrie daadwerkelijk boekt sinds de invoering van het Akkoord Verbetering Productsamenstelling in januari 2014.

Dinsdag boden de Federatie Nederlandse Levensmidden Industrie (FNLI) en het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) een nieuwe infographic aan aan de Tweede Kamer. De infographic toont de resultaten van wat er bereikt is binnen het Akkoord Verbetering Productsamenstelling.

Het zoutgehalte in groenteconserven is sinds 2011 met 30% verminderd en in kaas met 24% ten opzichte van 2006. Het percentage vet in vleeswaren is met 9% verminderd sinds 2009. In 2016 gaat gewerkt worden aan het gezonder maken van hartige broodjes, kant-en-klaarmaaltijden, soepen, sauzen en toetjes.

Volgens de Hartstichting, Consumentenbond, Nederlandse Hypertensievereniging en Nierstichting bevat de infographic verouderde informatie die geen inzage beidt in de mate waarin bewerkte voedingsmiddelen daadwerkelijk gezonder zijn geworden. Vandaar de oproep aan het RIVM en NVWA om in 20126 een "uitgebreide monitor uit te voeren zodat inzichtelijk wordt welke stappen daadwerkelijk zijn gezet sinds januari 2014". Snelheid is geboden, omdat de meeste bewerkte voedingsmiddelen veel zout, verzadigd vet en suiker bevatten en consumenten nauwelijks keuzevrijheid hebben om tot gezondere keuzes te komen. "Wat betreft de ambities, constateert zelfs de onafhankelijke Wetenschappelijke Adviescommissie, een onderdeel van het Akkoord, dat “de reductiestappen van de gemaakte afspraken, gerelateerd aan de doelstellingen van het Akkoord, niet erg ambitieus zijn”, besluit het persbericht van de organisaties.

Britten krijgen met hun koffie of chai 'schokkende hoeveelheden' suiker binnen, blijkt uit een onderzoek door de Britse actiegroep Action in Sugar. Volgens professor Graham MacGregor, voorzitter van Action on Sugar, brengt zijn organisatie "weer een ander voorbeeld aan het licht van de schandalige hoeveelheden suiker die aan ons eten en drinken toegevoegd worden. Niet zo verwonderlijk dus dat wij de hoogste obesitascijfers van Europa hebben."

Action on Sugar onderzocht 131 warme dranken van koffieketens als Starbucks, Costa en Caffe Nero en fast food ketens als McDonald's en KFC. In de ergste gevallen bleken de warme dranken meer dan 20 theelepels aan suiker te bevatten. In een derde van de onderzochte dranken zaten ten minste 9 theelepels suiker, evenveel als in een blikje gewone cola. Op 98% van de dranken zou eigenlijk een rood stoplichtlabel moeten prijken voor de hoeveelheid suiker. De ergste overtreders waren de 'Grape with Chai' en 'Orange and Cinnamon Hot Mulled Fruit' van Starbucks. In één venti (grote beker) zitten 25 theelepels suiker.

Action on Sugar doet een beroep op de koffieketens om minder suiker in hun dranken te gaan gebruiken, duidelijker aan te geven hoeveel suiker er in zit en de grootte van de bekers aan te passen. Dat laatste geldt met name voor Starbucks, die met zijn 'venti'-formaat ver boven zijn concurrenten uitsteekt.

Een woordvoerder van Starbucks liet weten dat de keten afgesproken heeft per 2020 de hoeveelheid suiker in zijn 'verwendranken' met een kwart te verminderen. Alle koffieketens zeggen light-versies, suikervrije siropen en zoetstoffen te bieden en de voedingswaarde van de verschillende dranken zowel in de winkel als op internet beschikbaar te stellen.

De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) richt in de VS zijn pijlen op mogelijke fraude met Parmezaanse kaas. Binnenkort staat het bedrijf Castle Cheese zelfs voor de strafrechter, op beschuldiging van 'kaasvervalsing'. Het bedrijf zou in plaats van '100% geraspte Parmezaanse kaas' mengsels van goedkopere kazen en cellulose als strooikaas verkocht hebben. Topvrouw Michelle Myrter van het inmiddels failliete bedrijf kan voor een jaar achter de tralies verdwijnen en $100.000 boete krijgen.

Het is redelijk uitzonderlijk dat de FDA zich op economische voedselfraude richt. Verreweg de meeste aandacht besteedt de toezichthouder aan voedselveiligheidsperikelen. Maar in het geval van de Parmezaanse kaas bleek de Castle Cheese-zaak het tipje van de ijsberg. Volgens Neil Schuman, eigenaar van de marktleider in harde Italiaanse kazen in de VS, is met wel 20% van de Amerikaanse geraspte kaas een handje gelicht. In verreweg de meeste gevallen is er vulmiddel aan toegevoegd in de vorm van cellulose. Cellulose wordt gemaakt van houtpulp en gebruikt als antiklontermiddel. De toegestane hoeveelheid is 2 tot 4% van het gewicht.

Voor kaashandelaren is het blijkbaar een gemakkelijke manier om meer kilo's uit hun dure grondstof te halen. Dat bevestigt het eigen onderzoek dat Bloomberg News deed, vooruitlopend op het FDA-onderzoek. In diverse (huis)merkproducten trof Bloomberg cellulose aan in opvallende hoeveelheden. Zo bevatte de '100%-Parmezaan' van Jewel-Osco 8,8% cellulose en die van Wal-Mart 7,8%. De betreffende producenten en retailers onderzoeken de zaak verder, laten ze Bloomberg weten.

In een brief aan de Tweede Kamer laat staatssecretaris Martijn van Dam (EZ) vandaag weten dat hij beperkingen doorvoert in het onverdoofd slachten van herkauwers.

De belangrijkste maatregelen zijn het beperken van het aantal ritueel geslachte dieren tot het minimum dat nodig is om aan de binnenlandse vraag te voldoen en het voorkomen dat vlees van dieren die ritueel geslacht zijn in de reguliere vleesstroom terecht komt. Er komt een 'privaat systeem' om te borgen dat "vlees van onbedwelmd ritueel geslachte dieren herkenbaar en separaat afgezet wordt ten opzichte van vlees dat verkregen is van dieren welke geslacht zijn met voorafgaande bedwelming", aldus Van Dam.

In 2012 verwees de Eerste Kamer een door het Parlement aangenomen wet voor onverdoofd slachten naar de prullenbak omdat de godsdienstvrijheid daarmee in het geding kwam. In plaats daarvan maakte het kabinet afspraken met betrokken partijen in het 'Convenant onbedwelmd slachten volgens religieuze riten'. Rondom het convenant is een aantal onderzoeken (als bijlage bij de Kamerbrief gevoegd) uitgevoerd. De conclusie daarvan is dat "onder de huidige uitvoeringspraktijk, die zeer varieert en onvoldoende gestandaardiseerd is, het convenant niet haalbaar is", schrijft Van Dam. Hij vervolgt: "Ik vind de huidige uitvoeringspraktijk niet acceptabel en acht extra maatregelen noodzakelijk om daarin verbeteringen te realiseren. Mijn uitgangspunt is om de aantasting van dierenwelzijn bij de onbedwelmde slacht zoveel als mogelijk te beperken en het aantal dieren dat onbedwelmd wordt geslacht terug te brengen tot het strikt noodzakelijke aantal."

Anderhalf jaar na de lancering van het 'Beter voor iedereen'-varkensvlees, komt de Delhaize nu ook 'Beter voor iedereen'-eieren. Door betere voeding van de kippen, zijn de eieren rijk aan omega-3. Delhaize investeert geld in het project dat niet op consumenten wordt verhaald, meldt Retail Detail.

Alle Belgische vrije uitloop eieren van het merk Delhaize, behalve de bio-eieren van Delhaize, komen voortaan van kippen die plantaardige voer krijgen rijk aan omega-3, zoals lijnzaad. Onder het motto “Als de kippen goed eten, eet jij ook beter” bevat een ‘Beter voor iedereen’-ei minstens drie keer zoveel omega-3 als een standaardei.

Deze verandering van voeding heeft een prijs. De kosten daarvan worden geheel gedragen door Delhaize, zodat de consument geen verschil merkt in zijn portemonnee. Om zijn eierboeren verder aan te moedigen op dit pad en hen te bedanken voor hun engagement biedt Delhaize hen eveneens een financiële stimulans. Naar eigen zeggen gaat het om een investering van meer dan 350.000 euro per jaar.

Er moeten minder en vooral ook eenduidigere keurmerken voor eten en drinken komen. Een meerderheid van de Tweede Kamer nam dinsdag de motie van Fatma Koser Kaya (D66) en Bart de Liefde (VVD) hiertoe aan.

"Je ziet door de bomen, vinkjes, sterren, blaadjes en stoplichten het bos niet meer", aldus De Liefde op Boerderij. Er zijn keurmerken voor dierenwelzijn, natuur en milieu, herkomst en kwaliteit, eerlijke handel en gezondheid. "Dat moet anders en dat moet beter. Wij roepen producenten, consumenten en winkels op snel te komen met een helder kader voor keurmerken, om vervolgens drastisch te snoeien in het aantal."

Volgens Koser Kaya is het belangrijkste dat de consument beter geïnformeerde keuzes kan maken wanneer hij iets koopt. De motie roept het kabinet op een "eensluidend kader' te ontwikkelen om "consumenten in staat te stellen een bewuste keuze te maken op basis van objectieve informatie" en daarbij "de Britse ervaringen op het gebied van een vrijwillig systeem te betrekken".

De mondiale voedselproductie blijkt 40% te kunnen toenemen door slimmer en zorgvuldiger met water om te gaan. Volgens de UN is een toename van ongeveer 80% nodig om in 2050 aan de vraag naar voedsel te kunnen voldoen. Dit betekent dat alleen een verbetering van watermanagement de helft van de vraag naar meer voedsel in 2050 zou kunnen opvangen. Deze bevindingen werden gedaan door onderzoekers van het Duitse Potsdam Institute for Climate Impact.

In hun berekeningen namen de onderzoekers verschillende high- en lowtech manieren om water te besparen mee in hun berekeningen. Ze bekeken onder meer de mogelijke effecten van mulching, het bedekken van de bodem zodat water niet verdampt, upgrades van verouderde irrigatiesystemen en hightech druppelirrigatiesystemen. Uit de resultaten bleek dat grote winst valt behalen met verbeterd watermanagement in droge regio’s als China, Australië, het westen van de VS, Mexico en Zuid Afrika.

Eerste auteur Jonas Jägermeyr zegt dat een toename van 40% mogelijk ambitieus is maar dat minder ambitieuze scenario’s ook al voor een forse toename in voedselproductie zorgen. Jägermeyr zegt: “Watermanagement is een onderschatte aanpak om ondervoeding tegen te gaan en kleine boeren te beschermen tegen droogte door klimaatverandering”. Volgens co-auteur Wolfgang Lucht gaat de discussie op mondiaal niveau te weinig over concrete bewijzen hoe duurzame landbouw te realiseren is en de rol die watermanagement hierin kan spelen. Lucht hoopt dat dit onderzoek het potentieel van beter watermanagement meer onder de aandacht van beleidsmakers brengt.

Het in het zuiden van Japan gelegen stadje Kamikatsu heeft het meest verfijnde afvalrecyclingssysteem ter wereld. De 1.700 inwoners sorteren hun afval in 34 verschillende categorieën. Dat heeft tot gevolg dat 80% van het afval gerecycled of gecomposteerd kan worden. De rest van het afval gaat nu nog naar de stort. In 2020 hoopt Kamikatsu helemaal afvalvrij te zijn.

Vóór de invoering van het recyclingsprogramma werd bijna al het afval - in toenemende mate plastic - naar de verbrandingsoven gebracht. Het stadsbestuur besloot de verantwoordelijkheid voor het afval bij de inwoners te leggen. Die moeten tegenwoordig hun afval schoonspoelen, sorteren en apart naar een afvaldepot brengen. Daar wordt het afval in 34 categorieën ingezameld. Bij iedere categorie staat aangegeven hoe het afval verwerkt gaat worden en wat dat de gemeenschap kost of juist oplevert. De stad heeft met het programma zijn afvalverwerkingskosten tot een derde terug weten te brengen.

Behalve het afvalsorteersysteem heeft het stadje ook 'kringloopwinkels' waar de inwoners voor niets spullen kunnen brengen en uitzoeken en een fabriek waar textiel verwerkt wordt tot knuffels, tassen en kleren.

Dat zegt een woordvoerder van slachter Vion. Het percentage mager vlees van Nederlandse varkens zou te ver door zijn geschoten volgens een woordvoerder van het bedrijf. Volgens hem kost het bedrijf omzet: "het kost ons steeds meer moeite om geschikte varkens te vinden voor bijvoorbeeld de hamproductie."

Uit cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland blijkt dat het magervleespercentage van vorig jaar in Nederland geslachte varkens is gestegen naar 59,31%. Dat schrijft Boerderij.

Vion overweegt meer 'marktconcepten' te gaan ontwikkelen in oplaat van één type varken voor alle markten, zegt de woordvoerder toe. Het bedrijf hoopt in de loop van het jaar concrete plannen te kunnen presenteren varkenshouders en afnemers.

Kinderen die als peuter gezonde snacks krijgen, presteren 10 jaar later beter op school.

In een studie naar de eetgewoonten van meer dan 2200 kinderen vonden Australische onderzoekers dat kinderen die op 1-jarige leeftijd fruit te eten krijgen beter presteren op rekenen, lezen, schrijven en spelling wanneer ze 11 tot 13 jaar oud zijn. Ook was er een associatie te zien tussen de schoolprestaties en het gebruiken van meer zuivelproducten op 1-, 2- of 3-jarige leeftijd. Dit bleek onafhankelijk van factoren als het opleidingsniveau van de ouders, borst- of flesvoeding en of de ouders boeken lazen met het kind op 5-jarige leeftijd.

Onderzoeker Anett Nyaradi van Telethon Kids Institute: “De intelligentie van een kind heeft een impact op de rest van hun leven. Als een kind beter presteert op school, zijn ze later hoger opgeleid, hebben ze hogere inkomens, betere banen en goede sociaaleconomische posities. Dit kan uiteindelijk ook hun gezondheid positief beïnvloeden.” De eerste jaren zijn belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen. In het onderzoek was voornamelijk een grote associatie tussen het eten in het eerste jaar en de schoolprestaties te zien. Nyaradi: “Ik denk dat dat komt omdat op 1-jarige leeftijd de frontale kwab zich gaat ontwikkelen, dat als het ware het centrum van de hogere cognitie is.”

​De ​Tweede Kamer wil een plan om kalfjes langer bij de koe te laten blijven. Maar dat komt het dierenwelzijn niet ten goede, zegt dierwelzijnsonderzoeker en lector Hans Hopster tegen Resource, universiteitsblad van Wageningen UR.

Volgens Hopster is het snel scheiden van kalf en koe juist in het belang van de gezondheid. Volgens hem spelen 'onderbuikgevoelens' een grote rol. Een koe heeft van nature geen grote band met het kalf. Als het dood wordt geboren of snel doodgaat heeft het een biologisch voordeel als het dier haar kind verlaat. Hopster legt uit dat na de geboorde het kalf het initiatief neemt. "Als het kalf wil drinken, komt moeder in actie. Als je het kalf direct weghaalt, dooft het maternaal gedrag van de koe snel uit, vooral bij koeien die geen ervaring hebben opgebouwd met het grootbrengen van een kalf." De hechtingstheorie van John Bowlby, een goede hechting bij kinderen voorkomt later allerlei psychologische problemen, geldt niet voor alle zoogdieren. "Tussen zoogdieren bestaan grote verschillen in de mate waarin hun jongen bij de geboorte afhankelijk zijn van moederzorg. De koe lijkt in dit opzicht veel meer op de gnoe, waarbij het kalf extreem zelfredzaam ter wereld komt ... Naarmate koe en kalf langer bij elkaar blijven wordt de band hechter. Dus als we de Kamermotie uitvoeren, kan er juist een welzijnsprobleem ontstaan als we kalf en koe na – zeg – twee maanden gaan scheiden."