Kort 16+17 jan in de Media

Dat beweert het bedrijf Fusernet in een uitgebreide infographic over de noordelijke provincie. Friesland zou daarentegen de schoonste winkelwagentjes hebben, terwijl de stad Goes de allersmerigste karretjes van Nederland heeft. In de Zeeuwse stad zijn de karretjes 23 maal zo besmet als in Lelystad, de Nederlandse stad waar je het minst bang hoeft te zijn voor de overdracht van bacteriën van klanten die eerder jouw karretje gebruikten.

Uit het onderzoek blijkt dat winkelwagentjes bij uitstek geschikt zijn om bacteriën van de ene op de andere klant over te dragen. Ze zijn veel viezer dan bekende bacteriehaarden als mobiele telefoons en PC toetsenborden die slechts door een paar gebruikers worden aangeraakt.

Fusernet is gespecialiseerd in het schoonmaken van computers en zou zijn diensten natuurlijk ook graag willen uitbreiden naar winkelwagentjes.

Dat zei EU-landbouwcommissaris Phil Hogan afgelopen vrijdag in Berlijn. Hij sprak tijdens het Global Forum for Food and Agriculture in Berlijn.

Volgens Hogan hoort schaalvergroting bij de landbouw. "Iemand die opgegroeid is in de landbouw, zoals ik, weet dat. Maar tegelijkertijd weten we ook dat de industrie om de landbouw heen, die waarde toevoegt aan de landbouwproducten, steeds meer werknemers heeft. Dus minder boeren betekent niet ook minder werk", zei Hogan.

Toch zou er iets niet goed gaan. Hogan zei dat de "voedselketen niet functioneert." Hogan: "De primaire producent krijgt maar een fractie van de prijs die de stedelijke consument voor zijn hoogkwalitatieve product betaalt. We moeten de moed hebben te erkennen dat deze economische onevenwichtigheid niet langer kan duren."

Dat Hogan dat probleem serieus neemt, mag blijken uit het feit dat hij onlangs de Nederlandse ex-minister en landbouwkenner Cees Veerman heeft aangesteld om het probleem uit te zoeken en op te lossen.

Hoewel een uitbraak van een besmettelijke ziekte op een cruiseschip regelmatig de krantenkoppen haalt, komt zo'n uitbraak toch maar zelden voor.

Uit een rapportage van de Amerikaanse Centers of Disease Control and Prevention (CDC) blijkt dat cruiseschepen verantwoordelijk zijn voor 0.01% van de in de VS gerapporteerde uitbraken van besmettelijke ziekten. Tussen 2008 en 2014 waren er slechts 133 uitbraken op de meer dan 29.000 reizen in die periode. "Dat is 0,5%", aldus hoofdonderzoeker Amy Freeland op U.S. News. Van de 74 miljoen cruisegangers werd 0,18% ziek, van de 28 miljoen bemanningsleden 0,15%. Sinds 1990 is het aantal ziektegevallen gedaald van 29 naar 22 per 100.000 passagiers.

Ongeveer 92% van de uitbraken is te wijten aan het norovirus. De overige uitbraken van besmettelijke ziektes aan boord zijn aan bacteriën toe te schrijven, vooral aan E.coli, aldus Freeland. De teruggang is volgens Freeman aan twee factoren te danken: de cruise-industrie die er steeds beter in slaagt uitbraken te voorkomen en in de hand te houden. Daarnaast blijken de voorschriften van het Vessel Sanitation Program van het CDC effectief. Dit programma bevat aanbevelingen voor de schoonmaakprocedures en de te gebruiken desinfecteermiddelen op schepen.

Wageningen University, RIKILT Wageningen UR en de VU Amsterdam lanceerden deze week de Food Fraud Vulnerability Assessment Tool (FFVA). Met deze tool kunnen bedrijven hun kwetsbaarheid voor voedselfraude inschatten.

Voedselschandalen zorgen wereldwijd voor een schade van naar schatting 30 tot 40 miljard dollar, schrijft Wageningen. Eerder deze week liet de Britse hoogleraar Chris Elliott zien hoe makkelijk met levensmiddelen te frauderen valt. Autoriteiten, consumenten en andere belanghebbende partijen verwachten dat de levensmiddelenindustrie proactief optreedt ten aanzien van mogelijke voedselfraude. De huidige systemen voor het beheer en monitoren van de voedselveiligheid zijn niet op deze taak berekend.

Met de FFVA tool, te downloaden via de site van PwC, beoordelen bedrijven hun kwetsbaarheid voor voedselfraude aan de hand van 50 vragen. De vragen gaan over opportunities (geschikt doelwit), motivations (gemotiveerde dader) en controlemaatregelen. Ze richten zich onder andere op de toeleveranciers, het supply chain netwerk, de eigen organisatie, de afnemers en de wijdere externe organisatie. De tool kan 'van erf tot bord' ingezet worden, ongeacht type, grootte of locatie van het voedselbedrijf.

De FFVA tool is ontwikkeld in samenwerking met SSAFE, een wereldwijde non-profit organisatie opgericht in 2006 om "voedselveiligheid in de gehele voedselproductie- en distributieketen te vergroten en de volksgezondheid te verbeteren". De SSAFE bestuursleden zijn McDonald’s, Nestlé, Danone, Zoetis, Cargill, Coca-Cola, Fonterra, Keystone, Kellogg’s, Kerry, SABMiller.

Om het waterleidingsysteem in de VS, en de afvalwaterverwerking in het bijzonder, op orde te krijgen, is minstens $271 miljard nodig de komende vijf jaar. Dat berekent milieu-organisatie Environmental Protection Agency (EPA) op grond van eigen onderzoek waaraan verschillende autoriteiten hebben meegewerkt.

De American Society of Civil Engineers (ASCE) trok in 2013 al aan de bel omdat er in de VS dagelijks ca. 7 miljard liter drinkbaar water verloren gaat als gevolg van lekkende leidingen. Het grootste deel van de Amerikaanse waterinfrastructuur is in de eerste helft van de 20e eeuw aangelegd. Grootschalige modernisering gaat moeizaam omdat de Amerikaanse water- en afvalwaterindustrie gefragmenteerd georganiseerd is en voornamelijk op lokaal en regionaal niveau wordt aangestuurd.

Volgens de EPA is er bijna $50 miljard nodig om zuiveringsinstallaties bij de tijd te brengen. Daarnaast is voor een update van rioleringen, afvangsystemen en pompstations zo'n $44,5 miljard nodig en moet nog eens $48 miljard voorkomen dat regenwater en afvalwater met elkaar in contact komen tijdens het natte seizoen. De overige voorgestelde maatregelen richten zich op verbeteren van de kwaliteit van het in rivieren en kreken geloosde afvalwater en bestendigen van de infrastructuur tegen de gevolgen van klimaatverandering (zeespiegelstijging, droogte en krachtige stormen).

Het FD merkt naar aanleiding van het rapport op: "Als deze agenda werkelijkheid wordt, lonken er kansen voor Nederlandse waterbouwers en ingenieursbureaus. Van hun kennis wordt al geruime tijd gebruik gemaakt."

Grondstoffenbedrijf AEB Amsterdam doet onderzoek naar de productie van eiwitten vanuit rioolslib. Sietse Agema van AEB Amsterdam vertelt op BNR radio over dit veelbelovende proces. "Voor Amsterdam hebben we uitgerekend dat dit voldoende eiwit kan opleveren om alle inwoners van de stad voor 35 procent in hun primaire eiwitbehoefte te voorzien", aldus Agema. De CO2-footprint van deze eiwitten is veel kleiner dan voor eiwitten uit bijvoorbeeld vis of soja.

Agema benadrukt dat dit wat vies klinkende proces bijdraagt aan het sluiten van kringlopen. Bij rioolwaterzuivering komt ammoniak vrij en samen met zuurstof, waterstof en koolstofdioxide zijn dit voldoende nutriënten voor de groei van bacteriën. Alleen de waterstof komt van buiten de zuivering en moet apart worden gemaakt. De bacteriën vormen een massa. "Die massa zouden we kunnen verorberen, net als yoghurt", vertelt hoogleraar Willy Verstraete, die initiator van het project.

Agema benoemt ook de productie van eiwitten in steden als voordeel van dit proces. De wereldbevolking groeit en trekt naar stedelijke gebieden, waar de productie van nieuwe eiwitten voor menselijke consumptie moeilijk is, maar door recycling toch gedeeltelijk mogelijk wordt.

AEB begrijpt dat het idee van voedsel uit het riool voor mensen niet aantrekkelijk is. Daarom zijn de eiwitten in eerste instantie bedoeld voor diervoeders. Het is een zeer zuiver product, dus in principe zijn de eiwitten ook prima geschikt voor menselijke consumptie. Dat gaat waarschijnlijk nog wel even duren, maar BNR is positief: "Op naar de riolade, rioletti en rionaise".

In de top-5 van grootste risico's in het Global Risks 2016 Report van het World Economic Forum (WEF) staan drie aan klimaatverandering gerelateerde risico's. Het is voor het eerst dat klimaatverandering de lijst met reële risico's voor de wereldeconomie aanvoert.

Als het niet lukt klimaatverandering een halt toe te roepen, voorspelt het WEF dat het op handen zijnde nieuwe klimaat op aarde zelfs een grotere impact zal hebben dan massavernietigingswapens, water crises, grootschalige onvrijwillige migratie en een zware schok in de energieprijzen.

Ook wijst het WEF op de elkaar versterkende effecten tussen de afzonderlijke risico's. Zo laat bijvoorbeeld de Syrië-crisis zien hoe een klimaatgerelateerd probleem een kettingreactie van onderling samenhangende gebeurtenissen kan veroorzaken met wijdverbreide geopolitieke en economische gevolgen. Margaretha Drezeniek-Hanouz, hoofd global competitiveness and risks bij het WEF, zegt op GlobalMeatNews dat de ongeëvenaarde droogte die in 2006 Syrië trof "een van de belangrijkste oorzaken van de Syrië-crisis" is. Sinds het uitbreken van de crisis verloor de Syrische vleessector 40% van zijn schapen en geiten, 30% van zijn runderen en 50% van zijn kippen. Daarmee verdwenen belangrijke eiwitbronnen voor de bevolking

"Klimaatverandering verergert meer risico's dan ooit tevoren op het gebied van water- en voedseltekorten, beperkte economische groei en verhoogde veiligheidsrisico's" zegt Cecilia Reyes, chief risk officer van de Zurich Insurance Group.
"Geopolitieke instabiliteit leidt voor bedrijven tot gecancelde projecten, ingetrokken vergunningen, onderbrekingen in de productie, beschadigde eigendommen en beperkte grensoverschrijdende geldstromen. Deze politieke conflicten zorgen er bovendien voor dat de uitdaging van het aanpakken van de klimaatverandering alleen nog maar groter wordt - door het verminderen van het potentieel voor politieke samenwerking en het inpikken van capaciteit, innovatie en tijd die nodig zijn voor klimaatbestendigheid en preventie."

Op 8 februari sluit de hippe fastfoodketen Chipotle in de gehele VS voor een aantal uren zijn deuren om te kunnen vergaderen met al zijn medewerkers. Het bedrijf gaat het hebben over voedselveiligheid.

De vergadering volgt op meerdere E.Coli uitbraken afgelopen jaar. Chris Arnold, woordvoerder van Chipotle, zegt: "We willen onze teams bedanken voor hun harde werk, veranderingen bespreken om de voedselveiligheid te verbeteren, praten over de rol van restaurants en vragen van onze medewerkers beantwoorden".

De verkopen van het bedrijf daalden met 30% in december. Chipotle start in februari een marketingcampagne die klanten opnieuw naar de restaurants moet trekken. De fastfoodketen biedt bijvoorbeeld aanbiedingen aan via email. Voedselveiligheid zal geen expliciet onderdeel zijn van de nieuwe campagne, aldus FoxNews.

Chipotle paste naar aanleiding van de voedselvergiftigingen al zijn bereidingswijzen aan. Oprichter Steve Ells laat weten dat klanten in de restaurants nog altijd 'in de keuken kunnen blijven kijken' om te zien hoe hun biefstuk gegrilld wordt of de rijst gestoomd. Chipotle laat zich voorstaan op ter plekke vers bereid voedsel, om zich te onderscheiden van andere fastfoodketens. Toch zijn vermoedelijk juist daar de besmettingen en verdere problemen door ontstaan.

De Belgische brouwerij De Halve Maan, bekend van Brugse Zot, heeft een recordbedrag van €300.000 bijeengehaald via crowdfunding. Het geld gaat gebruikt worden om de aanleg van een ondergrondse bierpijplijn te financieren. De 3 kilometer lange pijplijn verbindt de brouwerij in het historische centrum van Brugge met de bottelarij daarbuiten en moet het centrum van veel tankauto-verkeer ontlasten. De werkzaamheden aan de pijpleiding zijn al begonnen. Naar verwachting kunnen de brouwfamilies Maes en Vanneste deze zomer de leiding - de langste in België - in gebruik nemen.

In Nederland is Grolsch van plan een 40 kilometer lange bierpijpleiding aan te leggen.

De crowdfunders kregen drie opties voorgeschoteld. Voor €220 kon een intekenaar zich verzekeren van een jaarlijks verjaardagskadootje van een 75-cl fles Brugse Zot in geschenkverpakking. Dat deden 394 crowdfunders. Voor hun inleg van €800 krijgen 104 funders jaarlijks 24 flesjes Brugse Zot, zolang ze leven. Voor de 21 intekenaars die €7.500 op tafel legden, staat iedere dag een flesje Brugse Zot klaar, tot de laatste adem uitgeblazen wordt. "Er is dankzij deze crowdfunding een community ontstaan van mensen die voor de rest van hun leven Brugse Zot-ambassadeurs geworden zijn", zegt een tevreden Xavier Vanneste.

Wie online shopt, kan niet zelf zijn krop sla of brood kiezen. Evenmin kan hij het precieze moment van thuisbezorging regelen. Daar heeft de Russische uitvinder Semenov Dahir Kurmanbievich de drive-through supermarkt voor bedacht.

Het werkt als volgt: je rijdt met de auto naar een vrije plek in de 'super'. Daar vindt je, in een soort verticale draaikast, alle boodschappen, van brood tot bier en van vers tot blik. Je maakt je keuze vanuit het autoraampje, legt het product op de band en laat de kast doordraaien naar de volgende categorie. Ben je klaar met shoppen, dan rij je een paar meter door en reken je af bij de caissière, die terwijl je aan het kiezen was de boodschappen alvast ingepakt heeft. Volgens Kurmanbievich is zijn uitvinding het antwoord op "het technische probleem van een betere klantenservice met maximaal gemak, keuzevrijheid [en] tijdsbesparing", citeert de DailyMail. Het drive-through systeem zou ook de supers tijd en kosten besparen omdat vakkenvullen en arrangeren van de boodschappen minder tijd en geld kost.

Kurmanbievich heeft patent op zijn vinding aangevraagd. Hij illustreert zijn concept in een video: